Радио давтамж

Радио спектр нь 300 ГГц давтамжаас бага (мөн 1 мм долгионы уртаас их) радио давтамжид харгалзах цахилгаан соронзон спектрийн хэсэг юм.

Радио дамжуулах технологи болон хэрэглээнээс шалтгаалан радио спектрийн өөр өөр хэсгүүдийг хэрэглэдэг. Радио спектр нь тухайн улс оронд засгийн газраас нь зохицуулагдах бөгөөд хувийн радио дамжуулах системийг эзэмшигчдэд (Үүрэн телефоны оператор, телевиз ба радиогийн өргөн нэвтрүүлгийн станцууд зэрэг) лицензээр олгогдсон байдаг. Хуваарилагдсан дамтамжийн хүрээ нь тухайн хэрэглээнээс хамааран тодорхойлогддог.^[1]

Зурвасууд

Зурвасын нэр	Товчлол	ОУЦХБ зурвас	Агаар дахь давтамж ба долгионы урт	Хэрэглээ
subHertz	subHz	0	< 3 Гц > 100,000 км	Дэлхий, ионосфер, нар, гаригууд зэргээс цацрах байгалийн болон хүний цахилгаан соронзон долгионууд (миллигерц, микрогерц, наногерц)
Extremely low frequency	ELF	1	3–30 Гц 100,000 км – 10,000 км	Шумбагч онгоцны холбоо
Super low frequency	SLF	2	30–300 Гц 10,000 км – 1000 км	Шумбагч онгоцны холбоо
Ultra low frequency	ULF	3	300–3000 Гц 1000 км – 100 км	Далайн радио холбоо, Уурхайн радио холбоо
Very low frequency	VLF	4	3–30 кГц 100 км – 10 км	Шумбагч онгоцны холбоо, Цасан нурангийн дохиолол, утасгүй зүрхний цохилтын хяналт, геофизик
Low frequency	LF	5	30–300 кГц 10 км – 1 км	Хайгуул, хугацааны дохиолол, AM урт долгионы өргөн нэвтрүүлэг, RFID
Medium frequency	MF	6	300–3000 кГц 1 км – 100 м	AM (дунд долгионы) өргөн нэвтрүүлэг
High frequency	HF	7	3–30 МГц 100 м – 10 м	Богино долгионы өргөн нэвтрүүлэг, сонирхогчийн радио, RFID
Very high frequency	VHF	8	30–300 МГц 10 м – 1 м	FM, телевизийн өргөн нэвтрүүлэг ба шууд харагдалтын газар-агаар ба агаар-агаарын холбоо. Газрын Хөдөлгөөнт ба Тэнгисийн Хөдөлгөөнт холбоо
Ultra high frequency	UHF	9	300–3000 МГц 1 м – 100 мм	Телевизийн өргөн нэвтрүүлэг, бичил долгионы зуух, үүрэн холбоо, утасгүй LAN, Bluetooth, GPS ба хоёр талын радио, FRS ба GMRS радио
Super high frequency	SHF	10	3–30 ГГц 100 мм – 10 мм	Бичил долгионы төхөөрөмжүүд, утасгүй LAN, орчин үеийн радарууд
Extremely high frequency	EHF	11	30–300 ГГц 10 мм – 1 мм	Радио астрономи, өндөр давтамж бичил долгионы радио релей
Terahertz	THz	12	300–3,000 ГГц 1 мм – 100 Загвар:Muм	Терагерц дүрслэл – зарим эрүүл мэндийн салбарт рентген туяаг орлож хэрэглэгддэг, хэт хурдан молекулын динамик, шингэрүүлсэн материйн физик, терагерцийн хугацааны мужийн спектроскоп, терагерцийн холбоо

Тайлбар

Above 300 GHz, the absorption of electromagnetic radiation by Earth's atmosphere is so great that the atmosphere is effectively opaque, until it becomes transparent again in the infrared and optical window frequency ranges.
ELF, SLF, ULF ба VLF зурвасууд нь AF (дууны давтамж) спектрийг бүрдүүлдэг ба энэ нь ойролцоогоор 20–20,000 Гц-ийг хамардаг. Хэдий тийм боловч дуу нь цахилгаан соронзон хүчийг биш харин агаарын шахалт ба тэлэлтийг ашиглан тархдаг.
SHF ба EHF зурвасууд нь заримдаа радио спектрт хамаардаггүй харин бичил долгионы спектрт хамааруулдаг.

Нэрлэгдсэн давтамжийн зурвасууд

Ерөнхий

Өргөн нэвтрүүлгийн давтамжууд:

Урт долгионы AM Радио = 148.5 – 283.5 кГц (LF)
Дунд долгионы AM Радио = 530 кГц – 1710 кГц (MF)
Богино долгионы AM Радио = 3 МГц – 30 МГц (HF)

Телевизийн болон FM радио өргөн нэвтрүүлэгт зориулсан давтамжууд нь улс орнуудад ялгаатай байдаг тул Телевизийн сувгийн давтамжууд ба FM өргөн нэвтрүүлгийн зурвасаас харна уу.

Сонирхогчдын радио давтамжууд

Сонирхогчийн радиогийн давтамж нь улс орнуудад ялгаатай байдаг. Сонирхогчийн радио давтамжийн хуваарилалт өгүүллээс сонирхогчийн радиод хуваарилагдсан давтамжуудын талаар үзнэ үү.

IEEE US^[2]

Зурвас	Давтамжийн хүрээ	Нэрийн үүсэл
HF зурвас	3 - 30 МГц	High Frequency
VHF зурвас	30 - 300 МГц	Very High Frequency
UHF зурвас	300 - 1000 МГц	Ultra High Frequency 216 - 450 МГц давтамж нь зарим үед P-зурвас гэж тэмдэглэгддэг: Previous, since early British radar used this band but later switched to higher frequencies.
L зурвас	1 - 2 ГГц	Long wave
S зурвас	2 - 4 ГГц	Short wave
C зурвас	4 - 8 ГГц	Compromise between S and X
X зурвас	8 - 12 ГГц	Дэлхийн II дайны үед галын дохиоллын системд хэрэглэж байсан, X for cross (as in crosshair)
K_u зурвас	12 - 18 ГГц	Kurz-under
K зурвас	18 - 27 ГГц	Герман хэлээр Kurz нь "богино" гэсэн үг юм.
K_a зурвас	27 - 40 ГГц	Kurz-above
V зурвас	40 - 75 ГГц
W зурвас	75 - 110 ГГц	W follows V in the alphabet
мм зурвас	110 - 300 ГГц

ОУЦХБ

ОУЦХБ-ын радио зурвасууд нь ОУЦХБ-ын Радио Зөвлөмжөөр тодорхойлогдсон байдаг. Уг зөвлөмжийн 2.1 зүйлд "радио спектр нь есөн давтамжийн зурваст хуваагдах ба тэдгээр давтамжийн зурвасууд нь өсөх бүхэл тоогоор дугаарлагдана." гэж заасан байна. ^[3]

ОУЦХБ-ын радио зурвасуудын хүснэгт
Зурвасын дугаар	Тэмдэглэгээ	Давтамжийн хүрээ	Долгионы уртын хүрээ	Хэрэглээ
1	ELF	3 - 30 Гц	10,000 - 100,000 км	Шумбагч онгоцны холбоо
2	SLF	30 - 300 Гц	1000 - 10,000 км	Шумбагч онгоцны холбоо, ac power grids
3	ULF	300 - 3 кГц	100 - 1000 км	газар хөдлөлт, earth mode communication
4	VLF	3 - 30 кГц	10 - 100 км	Шумбагч онгоцны холбоо(гадаргад ойр үед),
5	LF	30 - 300 кГц	1 - 10 км	AM өргөн нэвтрүүлэг, нисэх онгоцны дохиолол
6	MF	300 - 3000 кГц	100 - 1000 м	AM өргөн нэвтрүүлэг,
7	HF	3 - 30 МГц	10 - 100 м	Skywave алсын радио холбоо
8	VHF	30 - 300 МГц	1 - 10 м	FM радио өргөн нэвтрүүлэг, телевизийн өргөн нэвтрүүлэг, DVB-T, MRI
9	UHF	300 - 3000 МГц	10 - 100 см	бичил долгионы зуух, телевизийн өргөн нэвтрүүлэг, GPS, Хөдөлгөөнт холбооны үйлчилгээ (GSM, UMTS, 3G, HSDPA), утасгүй телефон (DECT), WLAN (Wi-Fi), Bluetooth
10	SHF	3 - 30 ГГц	1 - 10 см	DBS хиймэл дагуулын телевизийн өргөн нэвтрүүлэг, WLAN (Wi-Fi), WiMAX, Радарууд
11	EHF	30 - 300 ГГц	1 - 10 мм	directed-energy weapon (Active Denial System), Хамгаалалтын хяналт (Миллиметрийн долгионы хянагч), хиймэл дагуул хоорондын холбоо, WiMAX, өндөр дүрслэлийн радар

ЕХ, НАТО, АНУ дахь ECM давтамжийн тэмдэглэгээ

Зурвас	Давтамжийн хүрээ
A зурвас	0 - 0.25 ГГц
B зурвас	0.25 - 0.5 ГГц
C зурвас	0.5 - 1.0 ГГц
D зурвас	1 - 2 ГГц
E зурвас	2 - 3 ГГц
F зурвас	3 - 4 ГГц
G зурвас	4 - 6 ГГц
H зурвас	6 - 8 ГГц
I зурвас	8 - 10 ГГц
J зурвас	10 - 20 ГГц
K зурвас	20 - 40 ГГц
L зурвас	40 - 60 ГГц
M зурвас	60 - 100 ГГц

Долгион хөтлүүрийн давтамжийн зурвасууд

Зурвас	Давтамжийн хүрээ ^[4]
R зурвас	1.70 - 2.60 ГГц
D зурвас	2.20 - 3.30 ГГц
S зурвас	2.60 - 3.95 ГГц
E зурвас	3.30 - 4.90 ГГц
G зурвас	3.95 - 5.85 ГГц
F зурвас	4.90 - 7.05 ГГц
C зурвас	5.85 - 8.20 ГГц
H зурвас	7.05 - 10.10 ГГц
X зурвас	8.2 - 12.4 ГГц
Ku зурвас	12.4 - 18.0 ГГц
K зурвас	15.0 - 26.5 ГГц
Ka зурвас	26.5 - 40.0 ГГц
Q зурвас	33 - 50 ГГц
U зурвас	40 - 60 ГГц
V зурвас	50 - 75 ГГц
W зурвас	75 - 110 ГГц
Y зурвас	325 - 500 ГГц

Дэлгэрүүлж үзэх

Давтамжийн хуваарилалт

Эшлэл

↑ Colin Robinson (2003). Competition and regulation in utility markets. Edward Elgar Publishing. p. 175. ISBN 9781843762300.
↑ Per IEEE Std 521-2002 Standard Letter Designations for Radar-Frequency Bands. Reaffirmed standard of 1984; originally dates back to World War II.
↑ ITU Radio Regulations, Volume 1, Article 2; Edition of 2004
↑ "www.microwaves101.com "Waveguide frequency bands and interior dimensions"". Archived from the original on 2008-02-08. Татаж авсан: 2010-03-17.

ITU-R Recommendation V.431: Nomenclature of the frequency and wavelength bands used in telecommunications. Олон Улсын Цахилгаан Холбооны Байгууллага, Женев.
IEEE Standard 521-2002: Standard Letter Designations for Radar-Frequency Bands
AFR 55-44/AR 105-86/OPNAVINST 3430.9A/MCO 3430.1, 27 October 1964 superseded by AFR 55-44/AR 105-86/OPNAVINST 3430.1A/MCO 3430.1A, 6 December 1978: Performing Electronic Countermeasures in the United States and Canada, Attachment 1,ECM Frequency Authorizations.

[1] Colin Robinson (2003). Competition and regulation in utility markets. Edward Elgar Publishing. p. 175. ISBN 9781843762300.

[2] Per IEEE Std 521-2002 Standard Letter Designations for Radar-Frequency Bands. Reaffirmed standard of 1984; originally dates back to World War II.

[3] ITU Radio Regulations, Volume 1, Article 2; Edition of 2004

[4] "www.microwaves101.com "Waveguide frequency bands and interior dimensions"". Archived from the original on 2008-02-08. Татаж авсан: 2010-03-17.

[1]

[2]

[3]

[4]