Түрүү Цинь
Түрүү Цинь улс (хятадаар:前秦) нь 351-394 оны хооронд хойд хятадын нутагт оршиж байсан Ди үндэстэн Фу Жяний байгуулсан улс юм. 350 онд Хожуу Жао улсын жанжин байсан Фу Жянь өөрийн харъяат аймгийн цэргийн хүчээр бослого гарган Чаньань хот, Гуанжун орчмын газарт хяналтаа тогтоож улсаа байгуулсан. 351 онд Хожуу Жао улс тариачдын бослогод ялагдан мөхсөний дараа бусад жижиг муж хотуудыг нэгтгэсээр 376 он гэхэд Хөх мөрнөөс хойшхи умард хятадын газарт байсан бүх улс аймгийг нэгтгэж чаджээ. 383 онд Фэй голын тулаанд Жинь улсын армид ялагдаж их хэмжээний цэргээ алджээ. Энэ хохиролоос болж, Муюн аймгийн Хожуу Янь улс 384 онд, Цян угсаатаны Хожуу Цинь улс 384 онд, Тоба Вэй 386 онд, Ди угсаатаны Хожуу Лян улс 386 онд тус тус салан тусгаарлаж, олон хэсэг улс болж задарч, 394 онд Түрүү Цинь улс мөхжээ. Түрүү Цинь хэмээх нь 16 улсын үед гурван Цинь улс байсны эхний Цинь улсыг Түрүү Цинь гэхээс гадна Фу Цинь гэх тохиолдол байдаг. Фу нь тус улсын хаадын овог юм.
Хаад
[засварлах | кодоор засварлах]Нэхэн өргөмжилсөн цол | Нэр | Хаанчлалын хугацаа | Оны цол |
---|---|---|---|
Жинмин | Фу Жянь (苻健) | 351–355 | Хуанши (皇始) 351–355 |
Ли ван | Фу Шэн | 355–357 | Шоугуан (壽光) 355–357 |
Сюаньжао | Фу Жянь (苻堅) | 357–385 | Ёншин (永興) 357–359
Жяньюань (建元) 365–385 |
Айпин | Фу Пи | 385–386 | Тай ань (太安) 385–386 |
Гао | Фу Дэн | 386-394 | Тайчу (太初) 386–394 |
- | Фу Чун | 394 | Яньчу (延初) 394 |