Jump to content

Фигарогийн хурим

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
Либретто 1786

Фигарогийн хурим (Итали: Le nozze di Figaro, ossia la folle giornata) буюу Фигарогийн хурим, галзуурмаар өдөр нь 1786 онд Вольфганг Амадей Моцарт болон Италийн зохиолч Лоренцо Да Понте нарын хамтран зохиосон хошин дуурь юм. 1784 онд бичигдсэн, Пьер Бөмаршэгийн "La folle journée, ou le Mariage de Figaro" хэмээх зохиолд үндэслэн бичсэн аж.

Дуурийн нээлтийн тоглолт 1786 оны 5-р сарын 1-нд Вена хотын Бургтеатрт болжээ.

Дүр Хоолойн өнгө 1786 оны 5 сарын 1-нд тоглогдсон
(Удирдаач: В.А.Моцарт)
Алмавива гүн баритон Штефано Мандини
Алвавива хатагтай сопрано Луйза Лаши
Сюзанна сопрано Анн Сторэйс
Фигаро басс Франческо Бенуччи
Черубино,
Гүнгийн зарц
меццо-сопрано Доротеа Буссани
Марселлина меццо-сопрано Мариа Мандини
Бартоло,
Севилийн эмч
басс Франческо Буссани
Басилио,
хөгжимчин
тенор Майкл Келли
Дон Курцио,
шүүгч
тенор Майкл Келли
Барбарина,
Антониогийн охин
сопрано Анна Готтлиб
Антонио,
гүнгийн цэцэрлэгч,
Сюзаннагийн авга ах
басс Франческо Буссани
Тариачид, тосгоны хүмүүс, зарц нарын найрал

Нэгдүгээр үзэгдэл

[засварлах | кодоор засварлах]

Гүн Альмавивагийн шилтгээнд түүний үйлчлэгч Фигаро болон гүнгийн эхнэр Розинагийн шивэгчин Сюзанна нарын хуриманд бэлдэж байна. Энэ үйл явдал олон тохиолдлын шалтгаан болдог, бүхнийг хянах хэрэгтэй. Гүн тэр залууст өөрийн танхимтай холбосон өрөөг өгсөн. Фигарогийн хувьд ноёд тэднийг дуудаж амжаагүй байхад л Сюзанна аль хэдийн тэнд очих боломжтой гэж ойлгосон. Фигарод өрөө таалагдсан ч Сюзанна нэг л биш... юу болсон бэ? Тэрбээр энэ тавьж буй анхаарлаас эрс татгалзав. Чиний ердийн сэргэлэн зан хаана байна, Фигаро? Эцсийн эцэст, Альмавива магадгүй эхний шөнийн эрхийг ашиглахыг хүсч байна! Гүнгийн таалалд нийцсэн жинхэнэ шалтгааныг Сюзанна тэр даруй мэдэв. Фигаро гайхав. Гүн Розинатай гэрлэсний дараа энэ ёс заншлыг халснаа зарлав. Ямар ч байсан Фигаро өөрийгөө хуурахыг хэнд ч зөвшөөрөхгүй. Тэр эзэндээ бүхнээ зориулж сайн үйлчилдэг ч өөрийн нэр төрийнхөө төлөө зогсож чадна. Фигаро, Сюзанна хоёрын гэрлэлтэд гүнгийн гэрийн үйлчлэгч Марселин болон түүний хуучин амраг доктор Бартоло хоёр саад учруулахыг оролддог. Ухаалаг зальтай "үсчин" Альмавиваг үзэсгэлэнт Розинатай гэрлүүлж, түүнийг хэрхэн хуурсныг Бартоло одоог хүртэл мартаагүй. Одоо өшөө хорссон өвгөн Фигаротой тооцоо хийх боломжийг ашиглахаар шийдэв. Нэгэн удаа Фигаро Марселинаас мөнгө зээлж, төлбөрөө төлөөгүй тохиолдолд түүнтэй гэрлэхийг бичгээр үүрэг болгов. Марселиныг шүүхэд өгснөөр зальтай Бартоло бие даасан Фигарогийн хуримыг үймүүлэх гэж найдаж байгаа ч Марселин түүний сэтгэл зүрхэнд хэвээр байна. Сюзанна нөхцөл байдалд ихээхэн санаа зовж. Тэрбээр гүнгийн хайрын тухай өгүүлдэг Черубино хэмээх залуу үйлчлэгч сонирхож сонсдог. Гэсэн хэдий ч тэр зөвхөн зөөлөн мэдрэмжтэй хүн биш юм. Залуу эр шилтгээний бүх эмэгтэйчүүдэд дурладаг тул ихэнхдээ тааламжгүй байдалд ордог. Саяхан гүн түүнийг цэцэрлэгч Антониогийн зээ охин Барбаринатай ганцааранг нь олж, уурлаж, цайзаас гаргахыг тушаав. Гагцхүү гүнгийн өмгөөлөл л Алмавивагийн уурыг зөөлрүүлж чадах тул Черубино Сюзаннагаас эзэгтэйд үг хэлэхийг хүсэв. Гэтэл гай болсон юм шиг гүн гарч ирдэг. Түүний ойртож буйг сонссон Черубино айсандаа сандлын ард нуугдаж, Алмавива Сюзаннагаас болзохыг хүсч байгааг өөрийн эрхгүй сонсов. Гэсэн хэдий ч түүнийг дагах ёстой. Айлчлан ирж буй дуулаачийн багш Базилио түүнийг Сюзаннатай ганцааранг нь олохыг хүсээгүй Алмавива нуугдана. Тэрбээр Базилиогийн Керубино гүнжийг хайрлах тухай түүхийг сонсдог. Гүн эгдүүцсэн байдалтай нуугдаж байсан газраасаа үсрэн гарч ирээд Черубиног хараад уурлав. Сюзанна байгаагүй бол энэ үйлчлэгчид тийм ч сайн биш байх байсан. Керубино гүнгийн урсацыг харсан гэж сануулан охин эзнийхээ уурыг бага зэрэг дарав. Анхны шөнийн феодалын эрхийг цуцалсны төлөө ноёндоо талархал илэрхийлэхээр ирсэн тариачдын үгийг сонсоход гүнгийн ичгүүр улам нэмэгдэнэ. Тариачдыг шилтгээнд Фигаро авчирсан бөгөөд тэрээр Сюзаннатай хуримаа аль болох хурдан тэмдэглэхээр яарав. Альмавива хуримыг зөвшөөрч, түүнд зочин байхыг эелдэгээр зөвшөөрөхөөс өөр арга байхгүй болов. Гүнгийн будилааныг далимдуулан Черубино уучлал гуйв. Гэхдээ тэр даруй цэргийн алба хаахаар хуаран руу явах ёстой. Фигаро цэргийн алба хаах "аймшгийг" эрх үйлчлэгчид ойлгуулахыг оролдов.

Сонсч чадаагүй бол туслалцаа аваарай.