Хайши тойрог

Хайши тойрог
海西州 · ᠬᠠᠶᠢᠰᠢ ‍ᠶᠢᠨ ᠵᠧᠦ · མཚོ་ནུབ་ཁུལ།
Хайши Монгол ба Төвөдийн өөртөө засах муж
海西蒙古族藏族自治州
ᠬᠠᠶᠢᠰᠢ ᠶᠢᠨ ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ ᠲᠥᠪᠡᠳ ᠦᠨᠳᠦᠰᠦᠲᠡᠨ ᠦ ᠥᠪᠡᠷᠲᠡᠭᠡᠨ ᠵᠠᠰᠠᠬᠤ ᠵᠧᠦ
མཚོ་ནུབ་སོག་རིགས་ཆ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་
Танггула уул
Хөхнуур дахь Хайши тойргийн байршил
Хөхнуур дахь Хайши тойргийн байршил
Солбицол (Хайши тойргийн захиргаа): 37°23′N 97°22′E / 37.38°N 97.37°E / 37.38; 97.37Солбицол: 37°23′N 97°22′E / 37.38°N 97.37°E / 37.38; 97.37
Улс Хятад
МужХөхнуур
Тойргийн төвДэлхий хот
Газар нутаг
  Нийт325,785 км2 (125,786 миль2)
Хүн ам
 (2017)[1]
  Нийт515,200
  Нягтрал1.6/км2 (4.1/миль2)
  Томоохон угсаатны бүлгүүд
Хятадууд−66.01%
Хотон−13.45%
Төвөдүүд−10.93%
Монголчууд−5.53%
Цагийн бүсUTC+8 (Хятадын Стандарт)
Шуудангийн код
817000
Бүсийн дугаар0977
ISO 3166 кодCN-QH-28
Вэб сайтwww.haixi.gov.cn
Хайши тойрог
Хятад нэр
Хятад хэл海西蒙古族藏族自治州
Төвөд нэр
Төвөдམཚོ་ནུབ་སོག་རིགས་ཆ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་
Монгол нэр
Монголын КириллХайши монгол ба Төвөдийн өөртөө засах муж
(Qayisi-yin Mongɣol Töbed ündüsüten-ü öbertegen zasaqu jvu)
Монгол бичигᠬᠠᠶᠢᠰᠢ ᠶᠢᠨ ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ ᠲᠥᠪᠡᠳ ᠦᠨᠳᠦᠰᠦᠲᠡᠨ ᠦ ᠥᠪᠡᠷᠲᠡᠭᠡᠨ ᠵᠠᠰᠠᠬᠤ ᠵᠧᠦ

Хайши Монгол ба Төвөдийн өөртөө засах тойрог (Хятад: 海西蒙古族藏族自治州 Hǎixī Měnggǔzú Zàngzú Zìzhìzhōu; Өвөр Монгол дахь Монгол хэлээрх нэрийг Монгол бичгийн эрдэм шинжилгээний латин үсгээр бичвэл Qayisi-yin Mongɣol Töbed ündüsüten-ü öbertegen zasaqu jvu, кириллд буулгавал Хайшигийн Монгол Төвөд үндэстний өөртөө засах жуу гэж бичнэ[2][3]) — Бүгд Найрамдах Хятад Ард Улсын Хөхнуур мужийн өөртөө засах тойрог. 325.8 мянган км² талбайт нутагтай. Дэлхий хотод засаг захиргааны газар төвлөрсөн байдаг.

Цайдмын хотгор дахь газрын тосны цооног

Хүн ам[засварлах | кодоор засварлах]

2010 оны тооллогоос үзвэл Хайшигийн нэгж тэгш дөрвөлжин километр талбайд 1.5 хүн оногдож, бүгд 489,338 хүн оршин сууж байна. Угсаатны бүтцийг 2000 оны тооллогыг үндэслэн доор хүснэгтлэв.

Угсаатан Тоо Эзлэх хувь
Хятад 215,706 64.95%
Төвөд 40,371 12.16%
Хотон үндэстэн 39,644 11.94%
Монгол 24,020 7.23%
Цагаан Монгол 5,792 1.74%
Салар 3,569 1.07%
Дуншян 1,026 0.31%
Манж 544 0.16%
Тужя 422 0.13%
Казахууд 380 0.11%
Бусад 620 0.2%

Засаг захиргааны хуваарь[засварлах | кодоор засварлах]

Хайши - Монгол-Төвөдийн өөртөө засах тойргийн нутаг дэвсгэр одоогийн байдлаар
2 шянийн энтэй хот, 3 шянь, 3 засаг захиргааны зөвлөлд хуваагдаж байгаа.

Map
# Засаг захиргааны нэгж Хүн ам (2010) Нутаг дэвсгэр
(км²)
Нягтшил
(хүн/км²)
1 Дэлхий (шянийн энтэй хот) 78,184 27,613 2.83
2 Голмуд (шянийн энтэй хот) 215,213 123,460 1.74
3 Улаан шянь 38,723 10,784 3.59
4 Дулаан шянь 76,623 50,000 1.53
5 Тяньжун шянь 33,923 20,000 1.70
6 Ленхүгийн засаг
захиргааны зөвлөл[4]
2,434 21,000 0.12
7 Их Цайдамын
засаг захиргааны зөвлөл[4]
13,671 34,000 0.40
8 Магнайн засаг
захиргааны зөвлөл[4]
31,017 32,000 0.97

Тайлбар[засварлах | кодоор засварлах]

  1. According to 2010 China National Census
  2. Энэхүү Өвөр Монгол дахь Монгол хэлээрх нэр нь "Хайшигийн Монгол Төвөд үндэстний өөртөө засах жуу" гэж дуудагдана. Монгол бичгийн юникодоор ᠬᠠᠢᠢᠰᠢ ᠵᠢᠨ ᠮᠣᠨᠭᠭᠤᠯ ᠲᠥᠪᠡᠳ ᠦᠨᠳᠦᠰᠦᠲᠡᠨ ᠦ ᠦᠪᠡᠷᠳᠡᠭᠡᠨ ᠵᠠᠰᠠᠬᠤ ᠵᠸᠤ гэж бичигдэнэ.
  3. Кузьмин С.Л. Нууц Түвд орон. Тусгаар тогтнол ба эзэгнэлийн түүх. 2011. Улаанбаатар
  4. 4.0 4.1 4.2 Үнэхээр Засаг захиргааны зөвлөл гэдэг эсэхийг баримтаар батлах хэрэгтэй.