Науру: Засвар хоорондын ялгаа
Шинэ хуудас: {{Инфобокс Улс |гадаад_нэр =Republic of Nauru<br/>Ripublik Naoero |албан_ёсны_нэр =Бүгд Найрамда... |
бNo edit summary |
||
| Мөр 44: | Мөр 44: | ||
}} |
}} |
||
{{Coord|-0.527288|166.936724|display=title}} |
{{Coord|-0.527288|166.936724|display=title}} |
||
'''Науру''' ({{lang-en|Nauru}}), албан ёсоор '''Бүгд Найрамдах Науру Улс''' нь [[Номхон далай|Өмнөд Номхон далайн]] [[Микронези]]д орших [[арлын улс]] юм. Науруд хамгийн ойр орших арал болох [[Кирибати]]гийн [[Банаба арал]] нь Науругаас зүүн тийш 300 км-ийн зайд оршино. Науру нь дэлхийн хамгийн жижигхэн, арлын улс бөгөөд дөнгөж {{convert|21|km2}}<ref name="CIA" /> газар нутагтай. |
'''Науру''' ({{lang-en|Nauru}}), албан ёсоор '''Бүгд Найрамдах Науру Улс''' нь [[Номхон далай|Өмнөд Номхон далайн]] [[Микронези]]д орших [[арлын улс]] юм. Науруд хамгийн ойр орших арал болох [[Кирибати]]гийн [[Банаба арал]] нь Науругаас зүүн тийш 300 км-ийн зайд оршино. Науру нь дэлхийн хамгийн жижигхэн, арлын улс бөгөөд дөнгөж {{convert|21|km2|sqmi}}<ref name="CIA" /> газар нутагтай. |
||
[[Микронези]], [[полинези]]йн уугуул оршин суугчидтай Науру арал нь 19-р зууны сүүлчээр [[Германы эзэнт гүрэн|Германы эзэнт гүрний]] бүрэлдэхүүнд орж, түүний [[колони]] гэгдэж байлаа. Дэлхийн нэгдүгээр дайны дараа Науру нь [[Үндэстний Лигийн мандат]] дор Австрали, Шинэ Зеланд, Нэгдсэн Вант Улсаар удирдуулах болсон. Дэлхийн хоёрдугаар дайны үеэр Науруг [[Японы эзэнт гүрэн|Японы]] арми эзэлсэн бөгөөд дайн дууссаны дараа өмнөх захиргаандаа буцаж очсон аж<ref>{{cite web|url=http://lajt.onet.pl/encyklopedia/6482,6237,haslo_detal.html |title=Historia - Nauru - Onet.pl - WIEM Lajt |publisher=Lajt.onet.pl |date= |accessdate=2010-06-22}}</ref>. Науру улс тусгаар тогтнолоо 1968 онд олж авсан. |
[[Микронези]], [[полинези]]йн уугуул оршин суугчидтай Науру арал нь 19-р зууны сүүлчээр [[Германы эзэнт гүрэн|Германы эзэнт гүрний]] бүрэлдэхүүнд орж, түүний [[колони]] гэгдэж байлаа. Дэлхийн нэгдүгээр дайны дараа Науру нь [[Үндэстний Лигийн мандат]] дор Австрали, Шинэ Зеланд, Нэгдсэн Вант Улсаар удирдуулах болсон. Дэлхийн хоёрдугаар дайны үеэр Науруг [[Японы эзэнт гүрэн|Японы]] арми эзэлсэн бөгөөд дайн дууссаны дараа өмнөх захиргаандаа буцаж очсон аж<ref>{{cite web|url=http://lajt.onet.pl/encyklopedia/6482,6237,haslo_detal.html |title=Historia - Nauru - Onet.pl - WIEM Lajt |publisher=Lajt.onet.pl |date= |accessdate=2010-06-22}}</ref>. Науру улс тусгаар тогтнолоо 1968 онд олж авсан. |
||
04:25, 16 Наймдугаар сар 2010-ий байдлаарх засвар
Бүгд Найрамдах Науру Улс Republic of Nauru Ripublik Naoero | |
|---|---|
 Төрийн далбаа
Төрийн сүлд
| |
Уриа: God's Will First (Бурханы хүсэл эн тэргүүн) | |
| Төрийн дуулал: Nauru Bwiema | |
 | |
| Нийслэл | Ярен (de facto)[a] |
| Албан ёсны хэл | Англи, науру |
| Төр засаг | Бүгд Найрамдах |
| Маркус Стифен | |
| Байгуулагдсан | |
• Австрали, Шинэ Зеланд, Британийн оролцсон НҮБ-ийн захиргаанаас тусгаар тогтносон | 1968 оны 1 сарын 31 |
| Газар нутаг | |
• Нийт | 21 км2 (225) |
• Усны эзлэх талбай (%) | 0.57 |
| Хүн ам | |
• Тооцоо | 14,019[1] (216) |
• 2006 оны 12 сар тооллого | 9,275 |
• Нягтаршил | 476.2/км2 (23) |
| Мөнгөний нэгж | Голдуу Австрали доллар (AUD) |
| Цагийн бүс | UTC+12 |
| Утасны томьёо | 674 |
| Домэйн нэр | .nr |
Солбицол: 0°31′38″S 166°56′12″E / 0.527288°S 166.936724°E Науру (Англи: Nauru), албан ёсоор Бүгд Найрамдах Науру Улс нь Өмнөд Номхон далайн Микронезид орших арлын улс юм. Науруд хамгийн ойр орших арал болох Кирибатигийн Банаба арал нь Науругаас зүүн тийш 300 км-ийн зайд оршино. Науру нь дэлхийн хамгийн жижигхэн, арлын улс бөгөөд дөнгөж 21 square kilometres (8.1 миль2)[1] газар нутагтай.
Микронези, полинезийн уугуул оршин суугчидтай Науру арал нь 19-р зууны сүүлчээр Германы эзэнт гүрний бүрэлдэхүүнд орж, түүний колони гэгдэж байлаа. Дэлхийн нэгдүгээр дайны дараа Науру нь Үндэстний Лигийн мандат дор Австрали, Шинэ Зеланд, Нэгдсэн Вант Улсаар удирдуулах болсон. Дэлхийн хоёрдугаар дайны үеэр Науруг Японы арми эзэлсэн бөгөөд дайн дууссаны дараа өмнөх захиргаандаа буцаж очсон аж[2]. Науру улс тусгаар тогтнолоо 1968 онд олж авсан.
20-р зууны эхний хагасын турш Науру нь "ханган нийлүүлэгч орон" гэгдэж байв. Фосфоритоос бүрдсэн тус арал нь "Номхон далайн фосфат" компани 1907 оноос фосфатын гол экспортлогч орон болсон бөгөөд Британийн Фосфатын Комисс 1919 онд байгуулагдаж, Науруг тусгаар тогтносны дараа ч фосфатын бизнесийг хяналтдаа байлгаж байв. Тус арлын фосфатын нөөц 1980-аад онд дуусах хүртэл Науру нь Науру Фосфат Корпораци буюу уул уурхайгаас бүрэн хамааралтай улс байлаа. Уул уурхай ид цэцэглэж байсан 1960-аад оны сүүлч, 1970-аад оны эхээр Науру нь нэг хүнд ногдох ДНБ-ий хэмжээгээр дэлхийд тэргүүлж байсан гэдэг. Фосфатын нөөцөө барж, байгаль орчноо сүйтгүүлсэн тус арлын орны ирээдүй тун бүрхэг байв. Орлого олохын тулд засгийн газар нь янз бүрийн стандарт бус арга хэмжээ авч байсан бөгөөд 1990-ээд он гэхэд бараг татваргүй улс, хууль бус мөнгө угаах үйл ажиллагааны төв болоод байв.
Мөн 2005 оны 12 сараас 2006 оны 9 сар хүртэл тус арлын цорын ганц агаарын гүүр болдог Айр Науру компани үйл ажиллагаагаа зогсоосноор гадаад ертөнцөөс бараг тусгаарлагдаж, хөлө онгоцоор л холбогдож байв. Тус компани Тайванийн мөнгөн тусламжаар Аур Эйрлайн гэсэн нэрээр үйл ажиллагаагаа сэргээсэн юм. Арал дээр Науругийн олон улсын нисэх онгоцны буудал хэмээх ганц нисэх онгоцны буудал бий.
Эшлэл
- ↑ 1.0 1.1 Central Intelligence Agency (2009). "Nauru". The World Factbook. Retrieved 23 January 2010.
- ↑ "Historia - Nauru - Onet.pl - WIEM Lajt". Lajt.onet.pl. Retrieved 2010-06-22.