Jump to content

Архит

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
Архит

Архит (гре. Αρχύτας, Архитас, Аркитас; МЭӨ 428 - МЭӨ 347) нь Эртний Грекийн гүн ухаантан, математикч, астрономич, хөгжмийн онолч, улс төрч, байлдах бодлоготон юм.

Архитас нь Магна Грасиагийн Тарент (өдгөө Италийн Таранто) хотноо Мнесагор буюу Хистиайгийн хүү болон мэндэлжээ. Филолайгийн шавь болон эрдэмд суралцсан тэрээр математикийн багш болж, Книдскийн Евдокст багшилж байв. Архит нь Пифагорист талын эрдэмтэн бөгөөд Платоны сайн найз байлаа. Менакмус (en:Menaechmus) нь Архит ба Евдоксын шавь юм.

Аскалоны Евкоций (en:Eutocius of Ascalon) түүнийг Кубийн эзлэхүүнийг хоёр дахин өсгөх бодлого (Гортиг, шугамын тусламжтайгаар өгөгдсөн кубээс 2 дахин их эзлэхүүнтэй кубийг зурах) нь боломжгүй болохыг геометрийн аргаар шийдсэн хэмээн бичжээ[1].

Нөгөө талаар улс төрч, цэргийн эрхтэн байсан Архит нь хагас зууны өмнө амьдарч байсан Перикл Афиндаа хэр алдартай байсан шиг, Тарентдаа нэртэй байсан гэдэг. Тарентын иргэд түүнийг Стратегос (en:Strategos)-ын албан тушаалд 7 жил дараалан сонгож байв. Архит Адриатын тэнгист живж нас барсан юм.

Саран дээр байдаг кратер "Архит" нь түүний нэрээр нэрлэгдсэн ажээ.

  1. Евкоций "On the sphere and cylinder" Архимедтэй холбоотой тайлбар