Урлаг

Монголын Үндэсний төв галерей

Зүүн дээд булангаас цагийн зүүний дагуу: Винсент ван Гогийн өөрийн хөрөг, Африкийн Чоквэ-баримал, Сандро Боттичеллигийн Венера төрсөн нь, Японы шиза арслан.

Таж Махал-хаалга, Энэтхэг

Монгол ардын урлагийн хөгжимчид

Шчецин Филармоник, Польш

Урлаг нь мэдрэмж болон сэтгэл хөдлөлийг хөндөх байдлаар элементүүдийг зориудаар байрлуулах явц буюу бүтээгдхүүн юм. Үүнд хүний төрөл бүрийн үйл ажиллагаа, бүтээл, илэрхийллийн хэлбэр, үүний дотор хөгжим, уран зохиол, кино, уран баримал, уран зураг багтаадаг. Урлагийн утгыг философийн нэгэн салбар ухаан болох гоо зүйгээр судалдаг.

Урлагийн тодорхойлолт, үнэлгээ XX зууны эхээс ялангуяа түвэгтэй болж ирсэн. Рихард Воллхайм гурван хандлагыг ялган тодорхойлсон.

Хамгийн эртний урлаг нь дүрслэх урлаг бөгөөд одоо цагт энэ нь уран зураг, баримал, хэвлэл, гэрэл зураг зэрэг олон салбар болж хөгжисөн байна.

Архитектур нь мөн зарим түвшинд дүрслэх урлагийг агуулдаг ба уран зурагийн хэлбэрийн бус илүү өөр гурван хэмжээстээр уран дүрслэлтйг олон янзаар харуулна.

Хөгжим, театр, кино, бүжиг ба бусад тоглолтын урлаг мөн утга зохиол, ба холбогдох медиа салбарууд нь өргөн урлаг гэсэн ойлголтонд хамаарна.

Түүх

Хамгийн эртний урлагийн бүтээлийн зүйл 75 000 жилийн өмнөх нүхэлсэн хясааны яснууд Өмнөд Африкаас олджээ. Мөн 100 000 жилийн өмнөх саванд хийсэн будгийн зүйл олдсон. 2014 онд эртний Хомо эрэктус төрлийн хүний хийсэн 430 000 - 540 000 жилийн өмнөх зураастай хясааны яснууд олджээ.

Зураг

• 
  бүжгийн лам нар, Улаанбаатар
• 
  Үндэсний драмын театр, Улаанбаатар
• 
  Xивсэн, Хааны ордон, Краков, Польш
• 
  Гренланд-уран баримал
• 
  Фредерик Шопен, төгөлдөр хуурч, хөгжмийн зохиолч
• 
  Хуучин архитектур, чимэглэлийн гүүр Прага, Чех
• 
  Хоолны урлаг, Хятад улс
• 
  Оригами

Номзүй

• Артур Данто, The Abuse of Beauty: Aesthetics and the Concept of Art. 2003
• Dana Arnold and Margaret Iverson (eds.) Art and Thought. Oxford: Basil Blackwell, 2003.
• Michael Ann Holly and Keith Moxey (eds.) Art History and Visual Studies. Yale University Press, 2002.
• John Whitehead. Grasping for the Wind. 2001
• Noel Carroll, Theories of Art Today. 2000
• Evelyn Hatcher, ed. Art as Culture: An Introduction to the Anthropology of Art. 1999
• Catherine de Zegher (ed.). Inside the Visible. MIT Press, 1996.
• Nina, Felshin, ed. But is it Art? 1995
• Stephen Davies, Definitions of Art. 1991
• Oscar Wilde, "Intentions".
• Jean Robertson and Craig McDaniel, "Themes of Contemporary Art, Visual Art after 1980." 2005

Нэмэлт унших материал

 Commons: Art – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан

• Augros, Robert M., Stanciu, George N., The New Story of Science: mind and the universe, Lake Bluff, Ill.: Regnery Gateway, c1984. ISBN 0-89526-833-7 (this book has significant material on Art and Science)
• Рихард Воллхайм, Урлаг ба түүний объектууд
• Карл Юнг, Хүн ба түүний бэлгэдлүүд
• Бэнэдэтто Крос, Гоо зүй илэрхийлэл ба ерөнхий хэл шинжлэлийн ухаан болох нь, 1902
• Владислав Татаркевич, Зургаан үзэл санааны түүх: Гоо зүйн эссе, 1980.
• Лев Толстой, Урлаг гэж юу вэ?, 1897

Гадны холбоос

• Art and Play from the Dictionary of the History of ideas
• In-depth directory of art
• Art and Artist Files in the Smithsonian Libraries Collection (2005) Smithsonian Digital Libraries
• Visual Arts Data Service (VADS) - online collections from UK museums, galleries, universities
• Artforum magazine - online art reviews - also previews of upcoming exhibitions
• Article on the meaning of Art in Ancient India on the website of Frontline