Jump to content

Эсэхү

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь

Эсэхү (Хятад: 太平, пиньинь: taiping) бол Ойрадын Хойдын ноён Үгэчи хашихагийн хүү. “Эрдэнийн товч”-д бас Ойрадай хаан гэж нэрлэж байжээ. Гэвч эрдэмтдийн судалгаагаар энэ нь буруу бөгөөд “Шар тууж” түүнийг хаан болсон гэж тэмдэглээгүй. Түүнийг Юнлө хаан "Шянь и ван" (Хятад: 賢義王, Амгалан ван) хэмээн нэрлэсэн бөгөөд тэрээр Торгууд овгийн өвөг юм.[1]

Батула болон Эсэхү тэргүүтэй Ойрадууд Зүүн Монголын эсрэг олон удаа тулалдсан. Удаа дараагийн тулалдаанд Ойрадын цэрэг дараалан ялагдаж, Батула чинсангийн хүү Бахаму (Тогоон тайш) олзлогджээ. Монгол сурвалжид “Батула чинсангийн Самур гүнжийг аван Эсэхү хэмээн алдаршаад, Өлзийт хун гоо бэйж, Ажай тайж эх хөвгүүн хоёр ба Асудын Аругтай тайши гурвуулыг Эсэхү гэртээ зарж явбай.[2] 1421 онд түүний цэрэг Моголистан руу довтлов. Тогоон тайш түүнийг 1424 онд алжээ.

  1. Буяндэлгэр. The Lineage and Political Situation of the Northern Yuan Khans Before the Middle of the 15th Century, Volume 6, Research on Mongolian History
  2. Шар тууж. Translated by Ц, Шагдарсүрэн нар (1 ed.). Улаанбаатар. 2006. p. 63.