Jump to content

Югославын хаант улс

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
1919-1941 оны Югославын далбаа

Югославын хаант улс (сербхорв. Краљевина Југославија / Kraljevina Jugoslavija, англи. The Kingdom of Yugoslavia) нь 1918 оноос 1941 он хүртэл Балканы хойгийн баруун умард хэсэгт орчин үеийн Словени, Хорват, Серби, Монтенегро, Босни Герцеговина, Хойд Македонийн нутаг дэвсгэр дээр оршин тогтнож байсан улсын албан ёсны нэр. 1918-1929 онд албан ёсоор Серб, Хорват, Словены хаант улс гэж нэрлэгддэг байсан боловч "Югослав" гэж "Өмнөд славчууд" гэсэн нэр томъёогоор 1929 оны 10-р сарын 3-нд Югославын хаан I Александр төрийн эргэлт хийж улсын албан ёсны нэрийг "Югославын хаант улс" болгон өөрчилсөн байна.

1922-1929 оны Югославын газар нутгийн хуваарилалт

Төрийн эрх барих дээд байгууллага нь ард түмнээс 4 жилийн хугацаагаар сонгогддог Үндэсний ассамблей (Народна Скупштина), төрийн тэргүүн нь хаан (Краљ), гүйцэтгэх байгууллага нь Сайд нарын зөвлөл (Министарски Савет), хааны томилсон Сайд нарын зөвлөлийн дарга, сайд нараас бүрддэг байв.

Үндэстэн ястнууд

[засварлах | кодоор засварлах]

Жижиг дундаж давхарга нь хүн амын томоохон төвүүдэд байрладаг байсан бөгөөд бараг бүх хүн ам нь газар тариалан эрхэлдэг тариачид байв. Хамгийн том үндэстэн бол сербүүд, дараа нь хорват, словени, босничууд, македончууд, албаничууд байв. Шашин нь ижил хэв маягийг дагасан: хүн амын тал хувь нь Үнэн алдартан-ортодокси, 40 орчим хувь нь католик шашинтнууд, үлдсэн 10% нь мусульманчууд байв. Ийм олон үндэстэн ястантай улсад хурцадмал байдал байнга гарч байсан ч Серб, Хорват хоёрын хооронд хурцадмал байдал байнга гардаг байв. Югославын засгийн газрын албан ёсны байр суурь нь сүүлийнх нь сербүүдийн ангилалд багтдаг байсан тул Сербүүд болон Македончуудын хооронд бусад хэрүүл маргаан гарсан. 20-р зууны эхэн үед буюу 1919 онд Парисын энх тайвны бага хурал хүртэл олон улсын хамтын нийгэмлэг Македончуудыг голчлон Болгарчуудын бүс нутгийн салбар гэж үздэг байв.

Босничууд Белградаас зарим хөнгөлөлт эдэлдэг байсан ч исламын шашин шүтлэгийнхээ улмаас үнэн алдартан сербүүд болон католик хорватуудын хүчтэй дайсагналыг үргэлж мэдэрч, славян үндэстнийг үл харгалзан "түркүүд" гэж тэднийг нэрлэдэг байв. Ихэнх нь лалын шашинтай албаничууд Югославт славян үндэстэн биш байсан тул бүр ч дорд үздэг байсан. Югослав дахь бүх лалын шашинтнууд өргөн хүрээтэй хавчлага, гадуурхалд өртөж байжээ.

Гадаад харилцаа

[засварлах | кодоор засварлах]

Югославын гадаад бодлого нь Зөвлөлт Холбоот улсын эсрэг байв. Тус хаант улс нь Югослав дахь өөрийн кадет корпустай Оросын цагаан хөдөлгөөний цагаачдын нэлээд хэсгийг, үүний дотор цөөн 400 орчим халимагуудыг байрлуулсан байв. Югославын Коммунист намыг албан ёсоор хориглосон байжээ.