Монтенегро

Crna Gora Црна Гора Монтенегро ᠮᠥᠨᠲᠸ᠋ᠨᠸ᠋ᠬᠷᠥ ᠤᠯᠤᠰ
Төрийн далбаа Төрийн сүлд
Албан хэл	Монтенегро хэл1
Нийслэл	Подгорица
Төрийн хэлбэр	Парламентын Бүгд Найрамдах Улс
Засаглалын хэлбэр	Парламентын ардчилсан дэглэм
Төрийн тэргүүн	Ерөнхийлөгч Мило Жуканович
Засгийн газрын тэргүүн	Ерөнхий сайд Душко Маркович
Газар нутгийн талбай	13.812 км²
Хүн ам	642.550 (2017 он)
Хүн амын нягтрал	48,7 хүн/км²
Хүн амын өсөлт	▲ 0,226 % жилд
ДНБ Нийт (нэрлэсэн) Нийт (ХАЧХ) ДНБ/Хүн ам (нэрл.) ДНБ/Хүн ам (ХАЧХ)	2017 4.764 сая $ (155.) 10.934 сая $ (154.) 7.647 $ (81.) 17.735 $ (77.)
Хүний хөгжлийн илтгэцүүр	▲ 0,807 (48.) (2016 он)
Мөнгөн тэмдэгт	Евро (EUR)2
Тусгаар тогтносон	1878 оны 7 сарын 13 (Османы эзэнт гүрнээс) 2006 оны 6 сарын 3 (Серби ба Монтенегрогоос)
Төрийн дуулал	Монтенегрогийн төрийн дуулал
Үндэсний баярын өдөр	7 сарын 13 (Берлиний конгрессоос тусгаар тогтнолыг нь баталсан, 1878 он)
Цагийн бүс	UTC+1 ТЕЦ UTC+2 ТЕЗЦ (гуравдугаар сараас аравдугаар сар хүртэл)
ТХ-н дугаар	MNE
ISO 3166	ME, MNE, 499
Домэйн нэр	.me
Утасны бүсчлэлийн дугаар	+382
1 Орон нутагт мөн серби, босни, албани, албани хэлийг хэрэглэнэ. 2 Европын мөнгөний холбоонд хамрагдалгүй гадны мөнгөн тэмдэгтийг авч хэрэглэсэн.

Монтенегро буюу Черногор (монтенегрогоор Crna Gora/Црна Гора, "Хар уул" хэмээсэн утгатай) нь зүүн өмнөд Европт, Балканы хойг дээр орших тусгаар улс юм. Баруун өмнөд хаяанд нь Адриатын тэнгис байх тус улс баруун талаараа Хорват, баруун хойд талаараа Босни ба Херцеговина, зүүн хойд талаараа Серби, зүүн талаараа Косово, зүүн өмнө талаараа Албани улсуудтай хиллэнэ. Нийслэл бөгөөд хамгийн том хот нь Подгорица боловч Цетинье хотыг Вангийн хуучин нийслэл (prijestonica) гэж тодорхойлсон байдаг.

9-р зуунд Сербийн гурван гүнлиг одоогийн Монтенегрогийн нутагт оршиж байв: багцаагаар нутгийн өмнөд хагасыг эзлэх Дукля, баруун хэсгийн Травуния, хойд хэсгийн Расция. 1042 онд Стефан Воислав Византийн эзэнт гүрний эсрэг бослого гаргаснаар Дукля тусгаар тогтнолоо олж, Воиславевич династи хэсэг хугацаанд оршин тогтножээ. Түүнээс хойш бүс нутгийн хүчирхэг улсуудын мэдэлд ээлж дараалан орсоор, мөн Османы эзэнт гүрний бүрэлдэхүүнд хэдэн зууныг өнгөрөөсний дараа 1918 онд Югославын вант улсын нэг хэсэг болж, улмаар уг вант улсыг 1945 онд Холбооны Бүгд Найрамдах Социалист Югослав Улс залгамжилсан юм.

1992 оны Югославын задралын дараа Серби болон Монтенегро улсууд хамтдаа Югославын Холбооны Улс хэмээх холбооны улсыг байгуулсан боловч Югославын албан ёсны залгамжлагч эсэх асуудал нь хуучин Югославын бүрэлдэхүүнд байсан бусад улсуудын эсэргүүцэлтэй тулгарч, улмаар Нэгдсэн Үндэстний Байгууллагын Аюулгүйн Зөвлөлийн 777-р тогтоолоор үгүйсгэгдсэн тул 2003 онд улсын нэрээ Серби ба Монтенегро болгон өөрчилжээ. 2006 оны 5 сарын 21-ний тусгаар тогтнолын бүх нийтийн санал асуулгын үр дүнгийн дагуу, Монтенегро улс мөн оны 6 сарын 3-нд тусгаар тогтнолоо зарлажээ. Тус улс 2007 оны 10 сарын 22-нд албан ёсны нэрээ Бүгд Найрамдах Монтенегро Улс болгон өөрчилсөн.

Дэлхийн Банкны ангиллаар дундаас дээгүүр орлоготой орон болох Монтенегро нь НҮБ, НАТО, Дэлхийн Худалдааны Байгууллага, Европын Аюулгүй Байдал, Хамтын Ажиллагааны Байгууллага, Европын Зөвлөл, Төв Европын чөлөөт худалдааны гэрээний гишүүнчлэлтэй бөгөөд Газрын дундад тэнгисийн холбоог үүсгэн байгуулалцсан гишүүн юм.

Цахим холбоос

 Commons: Montenegro – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан

Wiktionary: Montenegro – Энэ үгийг тайлбар толиос харна уу

• Монтенегрогийн засгийн газрын албан ёсны цахим хуудас

Эшлэл

Европын Аюулгүй Байдал Хамтын Ажиллагааны Байгууллагын гишүүн улсууд (ЕАБХАБ)