Андорра

Андоррын Гүнт Улс
Principat d'Andorra (каталан)
Flag of AD, AND / АГУ
Төрийн далбаа
Төрийн сүлд of AD, AND / АГУ
Төрийн сүлд
Уриа: «Virtus Unita Fortior
(латин. — «Нэгдмэл байдал хүч өгнө»)»
Төрийн дуулал: кат. "El Gran Carlemany" (Их Карл)
Европын газрын зурагт Андоррыг улаанаар
Европын газрын зурагт Андоррыг улаанаар
НийслэлАндорра-ла-Велья
ТомоохонЭскальдес-Энгордань
Албан ёсны хэлкаталан хэл
Төр засагПарламентын хаант засаг
Жоан Энрик
Вивес-и-Сисилья
(2003)
Франсуа Олланд (2012)
• ᠎Улсын хурал
Ерөнхий Зөвлөл (᠎ЕЗ)
Түүхэн үйл явдал
• Арагоноос тусгаар тогтносон
1278 он
Газар нутаг
• Нийт
467.63 км2 (191)
• Усны эзлэх талбай (%)
0.26 хувь
Хүн ам
• 2011 тооцоо
85,082 хүн[1] (199)
• Тооллого
78,115 хүн
• Нягтаршил
180/км2
ДНБ (нэрлэсэн)2008 тооцоо
• Нийт
4.510 тэрбум $
• Нэг хүнд ноогдох
$53,383
ХХИ (2013) 0.846
Error: Invalid HDI value · 33
Мөнгөний нэгжевро1 (€) (EUR)
Цагийн бүсUTC+1 (Төв Европын цаг)
• Зуны цаг (ЗЦ)
UTC+2 (ТЕЗЦ)
  1. Урьд нь Францын франк, Испанийн песета хэрэглэж байв.
  2. Каталан хэлтний нутаг болохоор .cat-г бас хэрэглэнэ.


Андоррын Гүнт Улс (кат. Principat d’Andorra, исп. Principado de Andorra, франц. Principauté d'Andorre) — Өрнөд Европт Франц Испани хоёроор хүрээлүүлж Пиренейн ууланд оршдог улс. Нийслэл - Андорра ла Вехья. Франц Испани улстай холбоотой боловч Европын Холбоонд оршдоггүй.

Нутаг дэвсгэр - 468 км², хүн амын тоо 2010 байдлаар - 91 023.[2] Андорра нь аялал жуулчлал өндөр хөгжсөн, татварын дарамт багатай чинээлэг улс болно. НҮБ-ын гишүүн орнуудын дотроос хүн амын дундаж наслалтаараа тэргүүлнэ. Андоррачууд дунджаар 82.17 насалдаг аж.[3]. Тус улс нь Европ тивийн 6 дахь жижиг улс болно. Андорра хэмээх нэр нь Пиренейн нуруу хавьд мянга гаруй жилийн өмнөөс нутаглаж байсан гэгддэг, эртний Баскийн аймаг болох Андосиносчуудын нэрнээс гаралтай.

Андоррагийн төрийн тэргүүн нь Францын ерөнхийлөгч болон Испанийн Каталан мужийн Урхелийн хамба лам нар юм.

Улс төр[засварлах | кодоор засварлах]

Хуан Энрик Вивес
2003 она 5 сарын 12-ны өдрөөс Урхелийн хамба лам
Эммануэл Макрон
2017 оны 5 сарын 14-ны өдрөөс Франц улсын ерөнхийлөгч

Андорра нь Францын ерөнхийлөгч ба Урхелийн хамба лам хос гүн болдог парламентын засаглалтай улс юм. Энэ онцлог шинж чанар нь Францын ерөнхийлөгчийг Андоррагийн ард түмнээр сонгогдоогүй ч Андорра улсын сонгогдсон гүн болгодог. Андорра нь ардчилсан парламентын засаглалтай, засгийн газрын тэргүүн нь ерөнхий сайд, олон намын тогтолцоотой.

Эшлэл[засварлах | кодоор засварлах]

  1. "CIA World Factbook entry: Andorra".
  2. World Gazetteer
  3. http://www.cnn.com/2009/HEALTH/04/23/andorra.life.expectancy/index.html. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help)