Триполи

Триполи
طرابلس الغرب
Хотын зураг
Дээд: Дат Эл Эмад Цамхгууд; Дунд: Мартирын талбай; Зүүн доод: Марк Аврелийгийн нуман хаалга; Баруун доод: Сук ал-Мушир – Триполи Медина
Триполи is located in Libya
Триполи
Триполи
Ливи дэх байршил
Солбицол: 32°54′8″N, 13°11′9″E
Улс ЛивиЛиви Ливи
Муж Триполитаниа
Тойрог Триполи
Түүх  
Финикчүүд байгуулсан МЭӨ 7-р зуун (Оэа гэдэг нэрээр)
Газар нутаг  
 - Нийт 400 км²
Өндөр 81 м
Хүн ам  
 - Нийт (2011) 1.8 сая
 - Нягтрал 4500/км²
Цагийн бүс UTC+2

Триполи нь Ливийн нийслэл. Ливийн умард хэсэгт, Газар дундын тэнгисийн эрэг дээр орших хот юм. Хүн ам нь 1 сая 800 мянга бөгөөд тус орны хамгийн том хот болно.

Хотын нэр нь МЭӨ 7-р зуунд Карфагенчуудын байгуулсан 3 хотод финикчүүд суурьшиж, грек хэлний "3 хот" гэсэн утга бүхий Tripolis хэмээн нэрлэснээс үүдэлтэй. Араб хэлээр Тарабулус (طرابلس Tarābulus) гэгддэг ба Ливанд байдаг ижил нэртэй Триполи хотоос ялгахын тулд "Баруун Триполи" (Тарабулус ал-Гарб, طرابلس الغرب Tarābulus al-Gharb) гэж нэрлэх нь бий.

Түүх[засварлах | кодоор засварлах]

Вандалын хаант улсын үед Ливи нутгийн төв болон цэцэглэж, 645 онд Исламын эзэнт гүрний харьяанд орсон бөгөөд хожим Сицилийн вант улсад түр эзлэгдэж байсныг эс тооцвол Тунис болон Египет зэрэг муслим улсуудын захиргаанд оршиж байв.

1510 онд Испанийн довтолгоонд нэрвэгдэж, 1530 оноос Мальтын ордены захиргаанд орсон боловч 1551 онд Османы эзэнт гүрэнд эзлэгдэж, тус улсын Баруун Триполи мужийн төв болсон байна. Баруун Триполи муж нь 1911 онд Италид эзлэгдэх хүртэл оршжээ.

Италийн колони болсон тус бүс нутаг дэлхийн хоёрдугаар дайны үед буюу 1943 онд Английн армид эзлэгдэж, 1951 онд тусгаар тогтносон Ливи улсын нийслэл болсноор тус улсын улс төр, эдийн засаг, соёлын төв болон хөгжиж байна. 1986 онд Ливийн ерөнхийлөгч Муаммар Каддафиг хөнөөхөөр АНУ-ын агаарын болон тэнгисийн цэргийн хүчнүүд тус хотыг бөмбөгдсөн юм.

Уур амьсгал[засварлах | кодоор засварлах]

Триполи
Уур амьсгалын диаграмм
123456789101112
 
 
73
 
16
8
 
 
42
 
17
9
 
 
24
 
20
11
 
 
11
 
22
14
 
 
5
 
24
16
 
 
1
 
28
20
 
 
0
 
29
22
 
 
1
 
30
22
 
 
10
 
29
22
 
 
37
 
27
19
 
 
65
 
23
14
 
 
94
 
18
10
Температур °CТунадас мм
Эх сурвалж: wetterkontor.de
Сарын дундаж температур болон хур тунадасны хэмжээ: Триполи
1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар
Маx. Температур (°C) 16.0 17.2 19.5 22.3 24.3 27.5 29.4 29.9 29.4 26.8 22.6 17.9 Ø 23.6
Мин. Температур (°C) 8.4 9.4 11.3 13.8 16.3 19.7 21.8 22.4 21.6 18.6 14.1 9.8 Ø 15.6
Тунадас (мм) 73 42 24 11 5 1 0 1 10 37 65 94 Σ 363
Нартай цаг (h/d) 5.3 6.2 6.4 7.8 8.5 9.6 11.2 10.7 8.4 6.6 5.4 4.7 Ø 7.6
Усны температур (°C) 16 15 17 18 19 22 25 28 26 23 20 17 Ø 20.5
Агаарын чийгшил (%) 65 64 64 63 63 62 65 66 67 67 65 66 Ø 64.8
Т
е
м
п
е
р
а
т
у
р
16.0
8.4
17.2
9.4
19.5
11.3
22.3
13.8
24.3
16.3
27.5
19.7
29.4
21.8
29.9
22.4
29.4
21.6
26.8
18.6
22.6
14.1
17.9
9.8
1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар
Хур тунадас
Х
у
р

т
у
н
а
д
а
с
73
42
24
11
5
1
0
1
10
37
65
94
  1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар
Эх сурвалж: wetterkontor.de

Цахим холбоос[засварлах | кодоор засварлах]

 Commons: Триполи – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан