Александр Островский
Александр Островский (орос. Александр Николаевич Островский, 1823 оны 3-р сарын 31-нд Оросын хаант улсын Москвад төрж, 1886 оны 6-р сарын 2-нд Кострома мужийн Щелыково тосгонд нас барсан) — Оросын үндэсний театрын хөгжилд хамгийн чухал нөлөө үзүүлсэн Оросын жүжгийн зохиолч юм.
Намтар
[засварлах | кодоор засварлах]1823 оны 3-р сарын 31-нд Москвагийн төвийн ойролцоох Замоскворечье, Малая Ордынка гудамж дахь байранд төрсөн. Түүний эцэг Николай Федорович санваартны хүү байсан бөгөөд Кострома мужийн семинар, дараа нь Москвагийн шашны академийг төгссөн боловч эд хөрөнгө, арилжааны асуудлаар хуульчаар ажиллаж байжээ. Өндөр цол, зэрэгт хүрч, 1839 онд язгууртан цол авсан байна. Түүний эх, секстон, талхчны охин Любовь Ивановна Савина Александр хүүг 9 нас хүрээгүй байхад нас баржээ. Гэр бүл дөрвөн хүүхэдтэй байсан (мөн дөрөв нь нялх байхдаа нас барсан). Дүү нь төрийн зүтгэлтэн Михаил Островский юм. Эцэг Николай Федоровичийн албан тушаалын ачаар гэр бүл дутах зүйлгүй байжээ. Эцэг нь гэрийн боловсрол эзэмшиж байсан хүүхдүүдийн боловсролд ихээхэн анхаарал хандуулсан юм. Александрын эхийг нас барснаас хойш таван жилийн дараа эцэг нь Шведийн язгууртны охин Баронесса Эмили Андреевна фон Тессинтэй гэрлэжээ. Хүүхдүүд хойд эхтэйгээ азтай байсан - тэр тэднийг халамжлан хүмүүжүүлж, сургаж байжээ.
Александр хүү эцгийнхээ гэрт байсан том номын сангийн ач буянаар Оросын уран зохиолтой эрт танилцаж, зохиол бичих дуртай болсон ч эцэг нь түүнийг хуульч болгохыг хүсжээ. 1835 онд Островский Москва мужийн нэгдүгээр гимназид элсэн орсон бөгөөд 1840 онд эцгийнхээ хүсэлтээр Москвагийн их сургуулийн хуулийн ангид оржээ. Тэрээр их сургуулийн курсээ дуусгаж чадаагүй 1843 онд сургуулиа орхих өргөдөл бичжээ. Эцэг нь түүнийг мужийн "Ухамсрын шүүх"-д нарийн бичгийн даргаар оруулсан бөгөөд 1850 он хүртэл ирээдүйн жүжгийн зохиолч Москвагийн шүүхэд алба хааж байжээ. Арилжааны асуудлаарх шүүхэд Островский тариачид, худалдаачид, худалдаачид, худалдаа эрхэлдэг өчүүхэн язгууртнуудтай тулгарсан; тэд өв залгамжлал, төлбөрийн чадваргүй өртэй хүмүүсийн талаар маргаж буй ах эгч нарыг “ухамсрынх нь дагуу” шүүсэн байна.
1846 он гэхэд Островский худалдаачны амьдралаас олон үзэгдэл бичиж, "Төлбөрийн чадваргүй өр тавигч" инээдмийн жүжиг бүтээжээ (дараа нь алдар нэр авчирсан "Өөрийн хүмүүс, болно биз!", орос. «Свои люди — сочтёмся!»).
Театрын тайзнаа гарсан А.Островскийн анхны жүжиг бол 1853 оны 1-р сарын 14-нд Москвад Малый театрын тайзнаа тавигдсан "Хүний чарганд бүү суу" (орос. «Не в свои сани не садись», 1852 онд бичиж дуусгасан) юм.
1859 онд Островскийн анхны бүтээлүүд хоёр боть болж хэвлэгджээ. Энэхүү нийтлэлийн ачаар Н.А.Добролюбовоос зохиолчид гайхалтай үнэлгээ өгч, "харанхуй улсын" дүрслэгч гэх алдар нэрийг авчээ. 1860 онд түүний "Аянга" (орос. Гроза) жүжгийн зохиол хэвлэгдсэн.
1866 онд (бусад эх сурвалжийн мэдээллээр 1865 онд) Островский "Уран сайхны дугуйлан" байгуулж, дараа нь олон авьяаслаг дүрүүдийг Москвагийн тайзнаа гаргажээ. А.Островскийн гэрт Иван Гончаров, Дмитрий Григорович, Иван Тургенев, Алексей Писемский, Фёдор Достоевский, И. Е. Турчанинов, Пров Садовский, Любовь Косицкая-Никулина, Михаил Салтыков-Щедрин, Лев Толстой, Пётр Чайковский, Мария Ермолова, Гликерия Федотова нарын алдартнууд ирдэг байжээ.
1874-1878 он хүртэл дөрвөн жил "Инжгүй хүүхэн" (орос. Безприданница) бүтээлийг тууривсан юм. "Инжгүй хүүхэн" жүжгийн анхны тоглолтууд 1878 оны намар болсон нь үзэгчид, театр шүүмжлэгчдийн эсэргүүцэлтэй тулгарсан. Зохиолчийг нас барсны дараа энэ бүтээл амжилтад хүрсэн байна.
Александр Николаевич Островский 1886 оны 6-р сарын 2-нд Кострома дахь өөрийн Щелыково эдлэн газар зүрхний өвчнөөр нас барсан байна. Түүний сүүлчийн ажил бол Александр Николаевичийн дуртай жүжгийн зохиолч Уильям Шекспирийн "Антони, Клеопатра хоёр" (англи. Antony and Cleopatra, анхны хувилбар The Tragedie of Anthonie, and Cleopatra) зохиолын орчуулга байжээ.