Jump to content

Хауса

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
Хауса
مُتَنٜىٰنْ هَوْسَا / هَوْسَاوَا
Mutanen Hausa / Hausawa
Хауса сүлд
Хауса эрэгтэй
Нийт хүн ам
86 сая
Томоохон хүн амтай бүс нутаг
 Нигери71,000,000[1]
 Нижер13,800,000[2]
 Кот д'Ивуар1,000,000[3]
 Судан664,000[4]
 Камерун400,000[баримт хэрэгтэй]
 Гана275,000[5]
 Бенин36,360[6]
 Эритрей30,000[7]
 Того21,900[8]
 Габон17,000[8]
 Алжир12,000[3]
Хэлнүүд
ХаусаАнглиФранц хэл
Шашин
Ислам
Холбоотой угсаатны бүлэг
Бусад Чад хэлээр ярьдаг хүмүүс, Кушит хэлээр ярьдаг үндэстэн, Хабешачууд, Омот хэлээр ярьдаг үндэстэн, Нил-Сахар болон Туарег үндэстэн

Хауса[9] - өрнөд Африк дахь олон тоот угсаатны нийтлэгийн нэг. Тэд ихэвчлэн умард Нигери, дорно умард Нигерт оршин суудаг. Гэхдээ бас тус хоёр улстай ойр Камерун, Гана, Кот-д'Ивуар, Чад зэрэг улсад мэдэгдэхүйц тоотой амьдардаг.

  1. Nigeria country profile at CIA's The World Factbook: 236,747,130 хүн амын "Хауса 30%" (2024 оны тооцоо).
  2. "Африк: Нижер – The World Factbook – Тагнуулын төв газар". www.cia.gov. 2021-04-27. Татаж авсан: 2025-06-01.
  3. 3.0 3.1 "Хауса". Ethnologue. Татаж авсан: 2025-06-01.
  4. "Sudan". Татаж авсан: 2025-06-01.
  5. "Хауса". Ethnologue. Татаж авсан: 2025-06-01.
  6. "Beninese Culture – Haoussa 0.3%". Beninembassy.us (англи хэлээр). Татаж авсан: 2025-06-01.
  7. "Nigerian Eritreans – The history of Hausa and Bargo in Eritrea". Madote.
  8. 8.0 8.1 "Hausa". Ethnologue. Татаж авсан: 2025-06-01.
  9. Монгол хэлээр Хауса утгыг тайлбарласан нэг л толь бичиг мэдэгдэж байна. Өвөр Монголын ардын хэвлэлийн хорооноос хэвлэсэн "Монгол хэлний толь" (1997)-ын 1130-р талд Монгол бичгээр бичсэнийг Монгол бичгийн эрдэм шинжилгээний латин галигаар хөрвүүлвэл qaüsačud гэж бичигдэх болно. Гэхдээ дээрх толь бичигт гадаад нэр томьёоны «у» үсгийг ихэвчлэн «ү» үсгээр тэмдэглэсэн байснаас үзвэл Монгол бичигт «а»-гийн шилбэ, «у»-гийн гэдэс залгаж ороход үгийн дунд ордог гэдэс «д» гэж андуурагдахаас сэргийлж «ү»-гээр бичье гэж арга сэдсэн байж магадгүй юм.