Jump to content

Хунан (жанжин)

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь

Хунан ("Гунан" буюу "Гурван" гэсэн утгатай) - монголын мянгатын ноён, XII зууны сүүлээс XIII зууны эхний хагаст амьдарч байсан, Тэмүжин Чингис хааны, хожим нь түүний ахмад хүү Жочийн хамтран зүтгэгч байв.

Хунан бол монголын гэнигэс овгийн удирдагч байсан бөгөөд энэ овог нь нирун монголчуудын салбарт ордог байв. Залуу Тэмүжин өөрийн анд Жамухаас хөндийрсний дараа өөрийнхөө улсыг байгуулах, өөр газар руу нүүх шийдвэр гаргах үед эрх мэдэлтэй болж буй ноёнтой нэгдсэн анхдагчдын нэг нь Хунан ба түүний хүмүүс болсон. Хэдийгээр "Монголын нууц товчоо" болон монголчуудын түүхийн талаарх бусад алдартай эх сурвалжуудад Хунаны үйл ажиллагааны тухай огт дурдаагүй ч тэрээр Чингис хааны бүрэн итгэлийг хүлээж, 1206 оны их хуралдай дээр мянгатын ноёны албан тушаалаар шагнуулж байсан нь мэдэгддэг. Өөрийн хамгийн үнэнч хамтран зүтгэгчдэд эрх дарх хуваарилах үедээ Чингис хааны Хунанд хандан хэлсэн үг ч хадгалагдан үлджээ:

Энэ Хунан ямар байсныг би та нарт хэлье. Боорчи, Мухулай болон бусад ноёд та нарт, бас Додай, Доголху болон бусад чэрби та нарт:

Хар шөнө тэр чоно болж хувирна,

Гэгээн өдөр хар хэрээ болно.

Зогсоход байрнаасаа хөдлөхгүй,

Явахад зогсохыг мэдэхгүй.

Дээдсийн өмнө хоёр нүүр гаргахыг мэддэггүй байсан,

Дайсны өмнө шулуун шударга байсан.

- "Монголын нууц товчоо". 210-р зүйл.

Цаашдаа Хунан гэнигэсүүдийнхээ тэргүүлэгч мянгатын ноён хэвээр үлдэж, Чингисийн ахмад хүү Жочид харьяалагдсан байна.