Церера

Холбоос засах
Церера  ⚳
Хаббл сансрын дуран авайн Судалгааны дэвшилтэт камераар авсан Церерагийн зураг. Гадаргыг илүү тод харуулахын тулд зургийн эрс тэсийг сайжруулав.
Нээлт[1]
Нээсэн хүн Жузеппе Пиацци
Нээсэн огноо 1801 оны 1 сарын 1
Нэршил
БГТ нэршил 1 Ceres
Өөр нэрA899 OF; 1943 XB
Бага гаргийн
ангилал		 одой гариг
гол бүс
Эрин 2009 оны 6 сарын 18
(Юлианы өдөр 2455000.5)
Апоцентр 446,669,320 км
2.9858 а.н.
Перицентр 380,995,855 км
2.5468 а.н.
Их хагас тэнхлэг 413,832,587 км
2.7663 а.н.[2]
Эксентриситет 0.07934[2]
Орбитын үе 1680.5 өдөр
4.60 Юлианы жил
Дундаж орбитын хурд 17.882 км/с
Дундаж гажилт 27.448°
Хазайлт 10.585°[2] (Эклиптикт)
9.20° (Тогтмол тавцанд)[3]
Өгсөгч уулзварын уртраг 80.399°[2]
Перицентрийн аргумент 72.825°[2]
Физик шинж чанар
Экваторын радиус 487.3 ± 1.8 км[4][4]
Туйлын радуис 454.7 ± 1.6 км[4]
Масс 9.43 ± 0.07X1020 кг[5]
Дундаж нягтшил 2.077 ± 0.036 г/см³[4]
Экваторын гадаргын гравитацын хүч0.27 м/с²
0.028 g[6]
Сансрын хоёрдугаар хурд0.51 км/с[6]
Экватор дахь
эргэх үе		 0.3781 өдөр
9.074170 цаг[7][8]
Тэнхлэгийн хазайлт 3° орчим [4]
Хойд туйлын баруун мандалт 19 цаг 24 мин
291°[4]
Хойд туйлын хэлбийлт 59°[4]
Албедо0.090 ± 0.0033 (геометр албедо)[9]
Гадаргын темп.
   Кельвин
багадундажих
?~167 K[14]239 K[14]
Спектрал төрөлC[10]
Үзэгдэх гэрэлтэлт 6.7[11]-аас 9.32[12]
Абсолют гэрэлтэлт (H) 3.36 ± 0.02[9]
Өнцгийн диаметр 0.84"[13]-аас 0.33"[6]

Церера буюу албан ёсоор 1 Церера (тэмдэг: ⚳)[15] нь нарны аймаг дахь одоогоор тогтоогдсон хамгийн жижиг одой гараг бөгөөд эдгээрээс бага гаргийн бүсэд байрлах цорын ганц нь юм. 1801 оны 1 сарын 1-нд Жузеппе Пиацци[16] нээсэн бөгөөд Ромын ургамал ургах, ургаж, эхийн хайрын бурхан Церерагийн нэрээр нэрлэгджээ.

950 км диаметртэйгээрээ Церера нь бага гаргийн бүс дахь хамгийн том, хамгийн их хэмжээтэй биетүүдийн нэг бөгөөд бага гаргийн бүсийн нийт массын 32%-г өөртөө агуулна.[17][18] Сүүлийн үеийн ажиглалтаар Церераг бөмбөрцөг хэлбэртэй гэсэн таамгийг дэвшүүлсэн.[9] Церерагийн гадарга нь усны мөс болон карбонатууд ба шавар зэрэг усархаг эрдэсүүдээс тогтоно гэж үзэж байгаа.[10] Церера нь чулуурхаг цөм, мөсөн мантигаас тогтсон мэт харагддаг.[4] Гадаргынх нь доор шингэн усан далай байж болзошгүй бөгөөд дэлхийн гадуурх амьдралын эрэлд зорих газар байх боломжтой.[18]

Церерагийн үзэгдэх гэрэлтэлт нь 6.7-с 9.3 хүртэл хэлбэлзэх тул ямар ч үедээ жирийн нүдэнд харагдах боломжгүй.[11] 2007 оны 9 сарын 27-нд НАСА 4 Веста (2011–2012) ба Церераг (2011–2012) судлахаар Доун сансрын хөлгийг хөөргөсөн.[19]

Эшлэл[засварлах | кодоор засварлах]

  1. ↑ Schmadel, Lutz (2003). Dictionary of minor planet names (fifth ed.). Germany: Springer. p. 15. ISBN 3-540-00238-3. Retrieved 2008-12-30.
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 Yeomans, Donald K. (July 5, 2007). "1 Ceres". JPL Small-Body Database Browser. Retrieved 2009-04-10.—The listed values were rounded at the magnitude of uncertainty (1-sigma).
  3. ↑ "The MeanPlane (Invariable plane) of the Solar System passing through the barycenter". 2009-04-03. Archived from the original on 2009-04-20. Retrieved 2009-04-10. (produced with Solex 10 written by Aldo Vitagliano; see also Invariable plane)
  4. ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 Thomas, P. C. (2005). "Differentiation of the asteroid Ceres as revealed by its shape". Nature. 437: 224–226. doi:10.1038/nature03938. Retrieved 2007-12-09. {{cite journal}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  5. ↑ Carry, Benoit (2007). "Near-Infrared Mapping and Physical Properties of the Dwarf-Planet Ceres" (PDF). Astronomy & Astrophysics. 478: 235–244. doi:10.1051/0004-6361:20078166. Archived from the original (PDF) on 2008-05-30. Retrieved 2009-07-14. {{cite journal}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  6. ↑ 6.0 6.1 6.2 Calculated based on the known parameters
  7. ↑ Williams, David R. (2004). "Asteroid Fact Sheet". {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
  8. ↑ Chamberlain, Matthew A. (2007). "Ceres lightcurve analysis – Period determination". Icarus. 188: 451–456. doi:10.1016/j.icarus.2006.11.025. {{cite journal}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  9. ↑ 9.0 9.1 9.2 Li, Jian-Yang (2006). "Photometric analysis of 1 Ceres and surface mapping from HST observations" (PDF). Icarus. 182: 143–160. doi:10.1016/j.icarus.2005.12.012. Archived from the original (PDF) on 2007-11-28. Retrieved 2007-12-08. {{cite journal}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  10. ↑ 10.0 10.1 Rivkin, A. S. (2006). "The surface composition of Ceres:Discovery of carbonates and iron-rich clays" (PDF). Icarus. 185: 563–567. doi:10.1016/j.icarus.2006.08.022. Retrieved 2007-12-08. {{cite journal}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  11. ↑ 11.0 11.1 Menzel, Donald H.; and Pasachoff, Jay M. (1983). A Field Guide to the Stars and Planets (2nd edition ed.). Boston, MA: Houghton Mifflin. p. 391. ISBN 0395348358. {{cite book}}: |edition= has extra text (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  12. ↑ APmag and AngSize generated with Horizons (Ephemeris: Observer Table: Quantities = 9,13,20,29)
  13. ↑ Ceres Angular Size @ Feb 2009 Opposition: 974 km diam. / (1.58319 AU * 149 597 870 km) * 206265 = 0.84"
  14. ↑ 14.0 14.1 Saint-Pé, O. (1993). "Ceres surface properties by high-resolution imaging from Earth". Icarus. 105: 271–281. doi:10.1006/icar.1993.1125. {{cite journal}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  15. ↑ JPL/NASA (2015-04-22). "What is a Dwarf Planet?". Jet Propulsion Laboratory. Retrieved 2022-01-19.
  16. ↑ Hoskin, Michael (1992-06-26). "Bodes' Law and the Discovery of Ceres". Observatorio Astronomico di Palermo "Giuseppe S. Vaiana". Retrieved 2007-07-05.
  17. ↑ Pitjeva, E. V.; Precise determination of the motion of planets and some astronomical constants from modern observations, in Kurtz, D. W. (Ed.), Proceedings of IAU Colloquium No. 196: Transits of Venus: New Views of the Solar System and Galaxy, 2004
  18. ↑ 18.0 18.1 Moomaw, Bruce (2007-07-02). "Ceres As An Abode Of Life". spaceblooger.com. Archived from the original on 2008-09-29. Retrieved 2007-11-06.
  19. ↑ Russel, C. T. (2006). "Dawn Discovery mission to Vesta and Ceres: Present status". Advances in Space Research. 38: 2043–2048. doi:10.1016/j.asr.2004.12.041. {{cite journal}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)

Гадаад холбоос[засварлах | кодоор засварлах]

"https://mn.wikipedia.org/w/index.php?title=Церера&oldid=744606"-с авсан