Виллиам де Рубрук

Виллиам де Рубрукийн явсан нийт аяллын маршрут

Виллиам де Рубрук (франц. Guillaume de Rubrouck, нидерл. Willem van Rubroeck; 1215 - 1220 оны орчим Францд төрсөн; ойролцоогоор 1270 онд нас барсан) - францисканы номлогч бөгөөд судалгаа, тандалтын ажлаар аялаж байсан ба европоос Их Монгол Улсын түүх соёлтой танилцахаар гарсан анхны европ хүмүүсийн нэг байжээ.

Нэрийн хувилбарууд[засварлах | кодоор засварлах]

Түүний нэр нь олон янзаар бичигдэн үлдсэн байдаг ба учир нь олон хэлэнд янз бүрээр хөрвүүлэн бичсэнээс шалтгаалдаг аж. Үүний жишээ нь:

Виллиам де Рубрук, Гийом де Рубрук, Виллиам де Руисброк, Гуилелмус де Руисброк, Виллиам Рубрукуйс, Виллем ван Руброук, Виллеммус де Рубрук, Виллиам фон Роебрук, Виллиам оф Рубрук, Гуилелмус де Рубрук, Вилхелм фон Рубрук, Вильгельм Де Рубрук гэх мэт.

Бага нас[засварлах | кодоор засварлах]

Фламинген гаралтай тэрээр бага байхын францисканы номлогч болсон бөгөөд дараа нь Парист сурсан байна. Ингээд 1248 онд ариун газар луу явсан ба тэндээ Аккод дөрвөн жилийг өнгөрүүлсэн байна.

Их хаанд айлчилсан нь[засварлах | кодоор засварлах]

Виллиам де Рубрукийн аяллын маршрутын хэсгээс (ногоон өнгөөр тэмдэглэжээ)

1252 онд Францын Людвих IX хааны зарлигаар алс дорнод руу аялалд гарчээ. Рубрук эхлээд Константинополь руу аялсан ба тэндээсээ 1253 оны 5 сарын 7-нд номлогч Бартоломеус фон Кремона болон нэг орчуулагч, нэг зарцын хамт төв азийг чиглэн аян замдаа гарчээ. Түүний өмнө нь Их Монгол Улс руу өөр элч илгээгдэж байсан ба үүнд жишээлбэл Плано Карпини (1245 онд), Андре де Лонгжюмо (1249 онд) нар байв. Тэрээр аялалаа эхлэхийн өмнө урьдны явсан худалдаачид, элч төлөөлөгч нарын аяллын тэмдэглэлээс уншин ихэд бэлтгэсэн байна. Мөн түүнчлэн Андре де Лонгжюмогийн аяллын тэмдэглэлийг уншсанаас гадна түүнтэй биечлэн уулзаж туршлага сонссон аж[1].

Хархорумд ирсэн нь[засварлах | кодоор засварлах]

Аялагчид 1253 оны 12 сарын 27-нд (өөр эx үүсвэрүүдэд 1254 оны дөрөвдүгээр сар гэж бичсэн байдаг) Их Монгол Улсын нийслэл Хархорум хотод ирсэн байна. Хархорум хотод ирсэний дараа тухайн үеийн Их Монгол Улсын Их хаан Мөнхийн зөвшөөрсөнөөр хагас жилийн турш хааны ордонд байсан байна. Мөнх хаан ирсэн элч зочдыг 1254 оны 1 сарын 4-нд хүлээн авч уулзсан ажээ.

Шашин шүтлэг, улс төрийн болон дипломат харилцааны зүгээс харвал Рубрукийн энэ аялал нь францын Пап ламын урмыг хугалсан явдал байлаа. Учир нь христийн шашинтаны исламын шашинтантай хийж байгаа тулалдаанд дэмжлэг авах мөн түүнчлэн Иерусалимын хаант улсын 1187 онд Хаттины тулалдаанд муслимчуудад алдсан Ариун Газрыг буцаан эзлэхэд дэмжлэг авах зэрэгт нь олон төрлийн шашныг бүгдийг нь хүлээн зөвшөөрдөг Мөнх хаанаас дэмжсэн хариу ирээгүй юм. Тиймээс Пап ламд Их Монгол Улсад христийн шашныг дэлгэрүүлэн түгээх үйлсэд ахин төлөөлөгч явуулах шаардлагагүй юм байна гэдэг нь ч тодорхой байлаа. Харин Рубрукийн хувьд энэ айлчлалын хугацаандаа олон ургальч үзэлтэн болон өөр шашны төлөөлөгчидтэй харилцан уулзаж ярилцах сайхан завшааныг ашигласан явдал байв.

Буцах аялал[засварлах | кодоор засварлах]

1255 оны хавар Виллиам де Рубрук Хар Хорумыг орхин эхлээд Кипрт буцаж ирсэн ба дараа нь 1255 оны 8 сарын 15-нд Бейрутын Триполид иржээ. Түүнийг шашны тэргүүн нь Рубрукийг цааш Ром болон Франц руу явуулаагүй бөгөөд тэрээр Акко дахь нэгэн томоохон сүмд сүмийн номлогч буюу уншлага үйлдэгчээр үлдсэн байна. Аккод байх хугацаандаа тэрээр өөрийн аяллынхаа талаар Itinerarium Willelmi de Rubruc (Аяллын тайлан Виллиам де Рубрук) гэх захиаг бичин Францын хаанд хамтдаа явсан хүнээр хүргүүлсэн аж. Энэ захиаг нь европод Их Монгол Улсын талаарх хамгийн бодит мэдээлэл агуулсан анхны европын мэдээлэл хэмээн үздэг. 1257 онд Виллиам де Рубрук буцаад Парист ирсэн бөгөөд түүнээс хойших амьдралын тухай мэдээлэл байдаггүй ажээ.

Мөн үзэх[засварлах | кодоор засварлах]

Гадаад холбоос[засварлах | кодоор засварлах]

Вильям де Рубрук

Эшлэл[засварлах | кодоор засварлах]

  1. Hans Dieter Leicht (Hrsg.), Wilhelm von Rubruk: Beim Großkhan der Mongolen. 1253 - 1255 (= Itinerarium ad partes orientales.). Erdmann, Lenningen 2003, ISBN 3-86503-003-3, S. 24 энэ номын, хуудас 99 дээр, Рубрук түүнийг биечлэн танидаг байсныг нотлох өгүүлбэр байдаг нь: Учир нь Андре ах тэдний талаар надад өгүүлсэн,... .