Нидерландын төрийн далбаа

Нидерланд Улсын Төрийн далбаа
Далбааг таних тэмдэг:	?
Талуудын харьцаа:	2:3
Албан ёсоор хэрэглэсэн:	1796 оны 2-р сарын 14-нд анх энэ хэлбэрээр; 1937 оны 2-р сарын 19-нд баталгаажуулсан

Нидерландын Хант Улс ба түүний улс Нидерландын төрийн далбаа нь өнөөдөр хэрэглэгдэж буй төрийн далбаануудаас хамгийн эртний гурван өнгийн төрийн далбаа юм. Энэхүү төрийн далбаа нь 16-р зуунаас эхтэй ажээ. Мөн түүнчлэн олон улс орны төрийн далбааны үлгэр жишээ болсон аж.

Өнгөнүүд

Систем	Тод хүрэн улаан	Цагаан	Кобальт хөх
RGB	(174,28,40)	(255,255,255)	(33,70,139)
HTML	#AE1C28	#FFFFFF	#21468B
RAL	2002	9010	5013

Гурван өнгөний түүх

Тусгаар тогтнолын дайны үед Испанийн эсрэг тэмцэлд чухал үүрэг гүйцэтгэсэн тэнгисийн гуйлгачид улбар шар, цагаан, хөх өнгөтэй тугийг хэрэглэсэн байдаг. Энэ дайнд цэргээ удирдсан хунтайж Орани-Нассаугийн Вилхелмийг хүндэтгэх үүднээс «хунтайжийн далбаа» хэмээн нэрлэдэг байв. Тугны өнгө нь түүний жанжны өмсгөлийн өнгөнөөс гаралтай байх үндэслэлтэй аж. Тугийг анх 1572 онд Ден Брилле хотыг эзлэх үеийн баримтад дурдсан байдаг.

1630 оны орчим анхны улаа-цагаан-хөх далбаа гарч ирсэн бол улбар шар хувилбарыг 1653 онд Холланд аймагт хэрэглэхийг хоригложээ. Хориглосон шалтгаан нь тодорхой биш байдаг. Үүнийг тайлбарлах гэсэн нэг онолд улбар шараар будахад үйлдвэрлэлийн алдаа гарсан гэх бол өөр нэг онолоор язгууртан Орани овгийн нэр хүнд буурсантай холбоотой гэх. Түүнээс гадна задгай тэнгист харагдах буюу өнгө ялгарахдаа муу байсантай ч холбоотой байх талтай.

1796 оны хоёрдугаар сарын 14-нд улаан өнгөтэй хувилбарыг төрийн далбаагаар хэрэглэхийг заасан анхны төрийн далбааны хууль батлагджээ. Батавийн Бүгд Найрамдах Улс энэхүү төрийн далбааг албан ёсоор хэрэглэх болсон нь нөгөө талаас Францын эзлэн түрэмгийлэгч улстай ойр дотно харилцаатай гэдгээ харуулжээ. Батави улсын дараа 1806 онд бий болсон Холландын хант Улс ч гурван өнгийн далбааг авч үлдсэн бол Францаас чөлөөлөгдсөнийхөө дараа 1816 оны гуравдугаар сарын 16-нд мөн цаашид хэрэглэнэ гэдгээ хуулиар батлав.

• 
  ^? Испанийн Нидерландын далбаа (1522–1714 он)
• 
  ^? Хунтайжийн далбаа, Долоон Нэгдсэн Аймгийн Бүгд Найрамдах Улсын далбаа (1581–1795 он)
• 
  ^? Батавийн Бүгд Найрамдах Улсын далбаа (1795–1806 он)
• 
  ^? Холландын Хант Улсын далбаа (1806–1810 он) ба Нидерландын Нэгдсэн Хант Улсын далбаа (1815–1830/39 он)

Улсын дотоод далбаа

Нидерландын бүрэлдэхүүн улсуудын далбаа

Нидерландын Хант Улс нь дөрвөн өөртөө засах улсуудаас бүрддэг. Дээр өгүүлсэнчлэн Нидерландын төрийн далбаа нь нийт Нидерландын Хант Улстай ижил төрийн далбааг хэрэглэх бол үлдсэн гурван улс нь өөрийн гэсэн далбаатай:

• 
  Арубагийн төрийн далбаа
• 
  Курасаогийн төрийн далбаа
• 
  Синт Маартены төрийн далбаа

Нидерландын аймгуудын далбаа

Нидерланд нь арван хоёр аймаг ба гурван онцгой сууринтай, тэдгээрийн далбаа нь өөр хоорондоо харилцан хамаарал байхгүй, эрс тэс өөр далбаатай.

• 
  Гелдерланд
• 
  Гронинген
• 
  Дренте
• 
  Зеланд
• 
  Лимбург
• 
  Оверэйссел
• 
  Өмнөд Холланд
• 
  Умард Брабант
• 
  Умард Холланд
• 
  Утрехт
• 
  Флеволанд
• 
  Фрисланд

• 
  Бонэйр
• 
  Синт Эстатиус
• 
  Саба

Төстэй далбаанууд

Нидерландын төрийн далбаатай өнгөний дарааллын хувьд хамгийн төстэй нь Люксембургийн төрийн далбаа юм. Хэдийгээр газар зүйн байршлын хувьд энэ хоёр улс нь хоорондоо ойрхон ч, төрийн далбаанууд төстэй байгаа нь цэвэр тохиолдлын чанартай аж. Люксембургчууд далбааныхаа улаан-цагаан-хөх өнгийг гүн V Хайнрихын сүлднээс авчээ. Мөн түүнчлэн Люксембургийн төрийн далбааны хөх өнгө нь хөх гэхээсээ илүү цайвар хөх буюу цэнхэр өнгөтэйгээс гадна далбааны талуудын хэмжээний харьцаа өөр өөр юм (Люксембург 1:2 эсвэл 3:5, Нидерланд 2:3).

Мөн ижилхэн өнгөний дараалал Хорват ба Парагвайн төрийн далбаанд байх ба эдгээрийн голд нь тухайн улсуудын төрийн сүлд байрлана. Хорватын төрийн далбаа нь тухайн бүс нутгийн түүхэн улсаас гаралтай бол, Парагвайнх нь Францын төрийн далбааг үлгэр болгон авчээ.

• 
  Люксембургийн төрийн далбаа
• 
  Хорватын төрийн далбаа
• 
  Парагвайн төрийн далбаа

Нидерландын төрийн далбаанд үндэслэсэн далбаанууд

Өмнөд Африк Улс ба Бурын Бүгд Найрамдах Улсууд нь нидерландын колони байсан учраас гурван өнгийн төрийн далбааг нь авч хэрэглэжээ.

Нью-Йорк хотын далбаа ч гарлын хувьд нидерландын эзэмшил байсан Шинэ Амстердамын далбаанаас эхтэй ажээ.

Оросын царь I Пётр 1699 онд Нидерланд руу усан онгоц бүтээхийг нарийвчлан судлахаар явсан бөгөөд энэ аяллын явцад тэрбээр тэнгисийн цэрэгт нь өөрийн гэсэн далбаа байх хэрэгтэйг ойлгожээ. Тэрбээр Оросын төрийн далбааны ерөнхий хийцийг нидерландаас авч, өнгийг нь харин Москвагийн Их Вант Улсын сүлднээс авчээ.

• 
  ^{? ?} Өмнөд Африкийн төрийн далбаа, 1928–1994 он
• 
  ^{? ?} Өмнөд Африкийн төрийн далбаа, 1994 оноос хойш
• 
  ^? Оранжийн Чөлөөт Улсын төрийн далбаа, 1856 оноос эхлээд
• 
  ^? Трансваалын төрийн далбаа, 1857 оноос эхлээд
• 
  Нью-Йорк хотын далбаа
• 
  ^? Оросын төрийн далбаа

Цахим холбоос

 Commons: Нидерландын төрийн далбаа – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан

 Commons: Нидерландын хотуудын далбаа – Викимедиа дуу дүрсний сан

• Flags of the World – The Netherlands – Kingdom of the Netherlands