Транс-Монголын төмөр зам
| Улаан-Үд–Жинин дүүрэг | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Транс-Монголын төмөр замаар зорчих галт тэрэг | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Замын урт: | 2215 км | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Царигийн өргөн: | Улаан-Үд – Эрээн хот: 1520 мм Эрээн хот – Жинин: 1435 мм | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Транс-Монголын төмөр зам нь Оросын Холбооны Улсын Улаан-Үд хотоос эхлэн Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатар хотоор дамжин Хятадын Өвөр Монголын Улаанцав хотын Жинин дүүрэг хүртэлх төмөр зам юм.
Түүх[засварлах | кодоор засварлах]
1940 он гэхэд Транс-Сибирийн төмөр зам нь Орос-Монголын хил дээр ирсэн ба 1950 гэхэд Улаанбаатар хотод хүрчээ. Эндээс цааш Жинин хүртэлх замыг 1955 он хүртэл бариад, замын төгсгөлийг 1961 онд дорнод хятадын Шаньдун муж хүртэл барин дуусгажээ. Төмөр замын сүлжээний ашиглалт, засварын ажлыг Зөвлөлт Холбоот Улс ба Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улс хоёрын хооронд 1949 онд хийгдсэн гэрээгээр зохицуулсан нь өнөөг хүртэл хүчинтэй байгаа юм. Түүнээс хойш Транс-Монголын төмөр зам нь орос-монголын хамтарсан хувьцаат компанийн хөрөнгөөр бүртгэгдсэн байдаг ба энэхүү гэрээнд өөрчлөлт оруулалгүйгээр Улаанбаатар төмөр зам (УБТЗ) хэмээн нэрээ өөрчлөн үйл ажиллагаагаа явуулсаар байна. Төмөр замыг Оросын Холбооны Улс, Монгол Улсын төр тэнцүү хуваан эзэмшдэг.[2] УБТЗ нь Монгол дахь чухал тээврийн үйлчилгээний байгууллагуудын нэг юм. УБТЗ нь Монгол дахь чухал тээврийн үйлчилгээний байгууллагуудын нэг юм. Жишээлбэл улсын хэмжээнд нийт ачаа тээвэрлэлтийн 60 хувийг энэ байгууллага тээврлэдэг. УБТЗ нь нийт 1815 километр замын сүлжээтэй, 16.000 ажилтан, албан хаагчтай.[3]
Дэд бүтэц ба технологи[засварлах | кодоор засварлах]
Транс-Монголын төмөр зам нь оросын техник, техонологийн стандартыг ашигласан байдаг. Тийм ч учраас төмөр замын цариг нь Хятад улсын хил хүртэл ОХУ-д стандарт байх өргөн царигтай замтай. Хятад улсын стандарт зам болох энгийн царигт шилжүүлэх үйлдлийг Эрээн хотын өртөөн дээр гүйцэтгэнэ. Монголын төмөр зам нь нэг л эгнээтэй бол хятадынх хоёр эгнээ буюу сөрөг хөдөлгөөн бүхий төмөр замтай. Орос-Монголын хил дээрээс Монгол-Хятадын хил хүртэлх нийт замын урт нь яг 1.111 километр юм.[4]
Хэд хэдэн салаалсан төмөр замуудаар өөр хотуудтай (жишээ нь Эрдэнэт) холбогдоно. Улаанбаатар хотын галт тэрэгний төв буудлаас гаднах чухал өртөөнүүдийн тоонд Сүхбаатар, Дархан, Чойр, Сайншанд, Замын-Үүдийг зайлшгүй нэрлэх шаардлагатай. Мөн түүнчлэн транс-монголын төмөр замын ихэнх хэсгийг цахилгаанжуулаагүйгээс шалтгаалан дизель зүтгүүрийг ихээхэн хэрэглэдэг. Зүтгүүрийн тээврийн хэрэгслээр украины Луханск хотод үйлдвэрлэсэн давхар локомотив ЛЗҮ М62 ба 2ТЭ10Л зэргийг ашиглана. АНУ-аас цөөн тооны Даш-7 зүтгүүрийг бас импортолсон. Ерөнхийдөө олон зүтгүүрийг нэг галт тэргэнд ашиглана. Энэ нь техникийн доголдлоос шалтгаалан нэг зүтгүүр нь эвдэрсэн тохиолдолд солионы зүтгүүрийг хүлээх шаардлагагүй болон замыг түгжихээс хамгаалах сайн талуудтай юм.
Зургийн цомог[засварлах | кодоор засварлах]
Мөн үзэх[засварлах | кодоор засварлах]
Цахим холбоос[засварлах | кодоор засварлах]
Commons: Транс-Монголын төмөр зам – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны санЭшлэл[засварлах | кодоор засварлах]
- ↑ Angaben für den russischen Abschnitt nach: Н.П.Лагутина, Т.Ю. Набокова u. Т.П. Филатова: Атлас Железные Дороги. Омск 2010, S. 63.
- ↑ Udo B. Barkmann: Dokumente zur Außen- und Sicherheitspolitik der Mongolei 1990–2015. Böhlau Verlag, 2016, S. 21.
- ↑ Markus Jaklitsch: RZD hilft Ulan-Bator-Eisenbahn (UBZD) auf die Sprünge. in: Logistik Express. Fachzeitschrift für Handel, Industrie, Transport, Einkauf und Logistik. 27.08.2009.
- ↑ Udo B. Barkmann: Dokumente zur Außen- und Sicherheitspolitik der Mongolei 1990–2015. Böhlau Verlag, 2016, S. 21.