Гирин муж

Гирин муж
Гирин муж
	"Гирин" хятад ханзаар
Хятад нэр
Хятад хэл	吉林
Шуудан	Kirin
Шууд утга	"Голын дагуу" гэх утгатай "girin (ula)" манж үгний товчлол
Пиньинь
Галиглал
Стандарт Хятад хэл
Пиньинь	Jílín
Бопомофо	ㄐㄧˊ ㄌㄧㄣˊ
Гоюй ломацы	Jyilin
Вэйд — Гайлс	Chi2-lin2
IPA	Загвар:IPAc-cmn
бусад хятад хэл
Шяоэржин	ݣِ‌لٍ
Хятад Солонгос нэр
Чосонгыл	길림
Шинэчилсэн латинчлал
Галиглал
Шинэчилсэн латинчлал	Gillim
Маккьюн–Райшауэр	Killim
Манж нэр
Манж бичиг	ᡤᡳᡵᡳᠨ; ᠮᡤᠣᠯᠣ
Латинчлал	Girin golo

Гирин муж

吉林省
Чи-линь, Жилинь
Гирин муж 吉林省 Чи-линь, Жилинь
Муж
	Гирин муж
Нэрийн галиглал
• Хятад	吉林省 (Jílín Shěng)
• Товчлол	JL / 吉 (пиньинь: Jí)
	Тэнгэрийн нуурын үзэмж
	Гирин мужийн байршлыг заасан газрын зураг
	Солбицол: 43°42′N 126°12′E / 43.7°N 126.2°EСолбицол: 43°42′N 126°12′E / 43.7°N 126.2°E
Улс	Хятад
Нийслэл; (ба томоохон хот)	Чанчүнь Гирин) (1949–1954); Чанчүнь (1954–одоо үе)
Хуваалт	9 тойрог, 60 хошуу, 1006 суурин
Засаг захиргаа
• Төрөл	Муж
• Биет	Гирин Мужийн Ардын Их Хурал
• ХКН-ын НБД	Жин Жүньхай
• Хурлын дарга	Жин Жүньхай
• Захирагч	Хү Ютин
• ХАУТЗЗ-ийн аймгийн дарга	Жу Гуошянь
Газар нутаг
• Нийт	191,126 км2 (73,794 миль2)
• Байр	14-р байр
Хамгийн өндөр цэг (Пэкту уул)	2,744 м (9,003 фут)
Хүн ам (2020)
• Нийт	24,073,453
• Байр	24-р байр
• Нягтрал	130/км2 (330/миль2)
• Байр	23-р байр
Хүн ам
• Угсаатны бүрэлдэхүүн	Хятадууд: 91%; Солонгосчууд: 4%; Манжууд: 4%; Монголчууд: 0.6%; Хотон: 0.5%;
• Хэл, аялгууд	Зүүн хойд хятад хэл, Хамгён Солонгос хэл
ISO 3166 код	CN-JL
ДНБ (2020)	CNY 1.231 их наяд ; USD 178 тэрбум (26-д)
- нэг хүнд ноогдох	CNY 51,135 ; USD 7,410 (24th)
• өсөлт	▲ 2.4%
ХХИ (2019)	▲ 0.745 (өндөр) (17-д)
Вэб сайт	jl.gov.cn

Гирин (монгол бичгээр ᠭᠢᠷᠢᠨ - гирин, хятадаар 吉林 - Жилинь) — Бүгд Найрамдах Хятад Ард Улсын зүүн хойд орны гурван мужийн нэг. Засаг захиргааны төв хот нь Чанчун. Гирин мужийн 187,400 дөрвөлжин километр нутаг дэвсгэрт 27,09 сая хүн амьдран суудаг. Зүүн талаараа Умард Солонгос Орос хоёр улстай, улсын хилийн дотор урд талаараа Ляонин муж, баруун талаараа Өвөр Монгол орон, хойд талаараа Хармөрөн мужтай хил залгадаг.

«Голын дагуу» гэх утгатай Girin ula (Гирин ула) хэмээх Манж үгнээс мужийн нэр өгөгджээ. Хятад галигийн тогтолцоогоор энэ нь Jilin wula (吉林烏拉/吉林乌拉) Жилинь вула («цэцэгт ой») болно. Монголчууд Гирин гэж нэрлэсээр ирсэнээс Орос хэлэнд мөн Гирин гэдэг. Мөн одоогийн БНХАУ-ын иргэн Монголчууд Гирин муж гэж нэрлэдэг.

Засаг захиргааны хуваарь[засварлах | кодоор засварлах]

Чанчүнь хот (чангчүн хота – 长春市)
Байчэн хот (ᠪᠠᠶᠢᠴᠸᠩ – 白城市)
Байшань хот (白山市)
Гирин хот (ᠭᠢᠷᠢᠨ – 吉林市)
Ляошань хот (辽源市)
Сыпин хот (四平市)
Сунъюань хот (ᠰᠦᠩᠶᠣᠸᠠᠨ – 松原市)
Тунхуа хот (ᠲᠦᠩᠬᠣᠸᠠ – 通化市)
Яньбянь тойрог (延边州)

Ард түмэн[засварлах | кодоор засварлах]

Жилинь мужийн үндэстэн, ястны тоо (2000 он)
Ард түмэн	Тоо	Эзлэх хувь
Хятад үндэстэн	24 348 815	90,85 %
Солонгос үндэстэн	1 145 688	4,27 %
Манж үндэстэн	993 112	3,71 %
Монгол үндэстэн	172 026	0,642 %
Хотон үндэстэн	125 620	0,469 %

Зүүлт, тайлбар[засварлах | кодоор засварлах]

↑ "Doing Business in China - Survey". Ministry of Commerce of the People's Republic of China. Archived from the original on 5 August 2013. Retrieved 5 August 2013.
↑ "Communiqué of the Seventh National Population Census (No. 3)". National Bureau of Statistics of China. 11 May 2021. Retrieved 11 May 2021.
↑ GDP-2020 is a preliminary data China NBS (March 1, 2021), "Home - Regional - Quarterly by Province", <http://data.stats.gov.cn/english/easyquery.htm?cn=E0102> (retrieved on March 23, 2021)
↑ "Sub-national HDI - Subnational HDI - Global Data Lab". globaldatalab.org. Retrieved 2021-12-31.

[mofcom-1] "Doing Business in China - Survey". Ministry of Commerce of the People's Republic of China. Archived from the original on 5 August 2013. Retrieved 5 August 2013.

[2] "Communiqué of the Seventh National Population Census (No. 3)". National Bureau of Statistics of China. 11 May 2021. Retrieved 11 May 2021.

[data2020-3] GDP-2020 is a preliminary data China NBS (March 1, 2021), "Home - Regional - Quarterly by Province", <http://data.stats.gov.cn/english/easyquery.htm?cn=E0102> (retrieved on March 23, 2021)

[4] "Sub-national HDI - Subnational HDI - Global Data Lab". globaldatalab.org. Retrieved 2021-12-31.

[1]

[2]

[3]

[4]

v t e Хятадын мужын зэргийн хуваарь
Муж	Аньхуй Ганьсү Гуандун Гуйжоу Гирин Жөжян Жянсү Жянши Ляонин Сычуань Фужянь Хайнань Хармөрөн Хөхнуур Хүбэй Хүнань Хэбэй Хэнань Шаньдун Шаньси Шэньси Юньнань
Өөртөө засах орон	Гүанши Өвөр Монгол Ниншя Төвөд Шинжаан
Төвөөс захирагддаг хот	Бээжин Тяньжинь Чунцин Шанхай
Тусгай захиргааны бүс	Макао Хонконг
Маргаантай муж	Тайвань¹
¹ Бүгд Найрамдах Хятад Ард Улс нь Тайванийг өөрийн муж гэж үздэг ч Тайвань нь Бүгд Найрамдах Хятад Улсын хяналтанд байгаа (Тайванийн олон улсын эрхийг үзнэ үү).