Монголд болсон дуулиант гэмт хэргүүд (улс төр, авилга, урвалт)

Монголд болсон дуулиант гэмт хэргүүд нь улс төр, авилга, урвалт зэрэг маш олон хүчин зүйлээс шалтгаалсан байдаг.

Монгол улсад 20 дугаар зуунд тусгаар тогтнолын төлөө тэмцэл, нийгэм, улс төрийн хувьд өөрчлөлт, шинэчлэл зэрэг эерэг хувьсал өөрчлөлтүүд дэс дараалан болсны үр дүнд Тусгаар тогтносон Монгол улс үүсэн байгуулагдаж чадсан юм. Гэвч энэхүү үйл хэргийн эсрэг талд тухайн үеийн шинэчлэл өөрчлөлтийг эсэргүүцэх, түүнийг ашиглан ашиг завшаан хөөцөлдөн гарсан улс төрийн шинжтэй болон хээл хахууль, авилга, аллагын хэлбэртэй маш олон тооны хэрэг гарсан сөрөг талын хар түүхтэй.

Монголд болсон дуулиант гэмт хэрэг, гэмт үйлдлүүдийг түүхэн цаг хугацаа, үйлдлийн хэв шинжээр нь гурав хувааж байна. Үүнд:

1. Монголын тусгаар тогтнолын тэмцлийн эхэн үе 1911-1921
2. Ардын хувьсгалаас ардчилсан хувьсгал хүртэл буюу 1921-1990
3. Ардчилсан хувьсгалаас өнөөг хүртэл буюу 1990 оноос хойш

Монголын тусгаар тогтнолын тэмцлийн эхэн үе буюу 1911-1921 он

Монголын тусгаар тогтнолын тэмцлийн эхэн үе буюу 1911-1921 он

Эх орончдын эсрэг аллагууд

• Монголын тусгаар тогтнолын төлөө тэмцэгч, эх орончдын эсрэг цуврал аллагууд.
  • Чин ван Ханддоржийн аллага,
  • Да лам Цэрэнчимэдийн нууцлага үхэл
  • Сайн ноён хан Намнандоржийн учир битүүлэг үхэл
• Монголын тусгаар тогтнол буюу автономит засаглалыг устгахад хятадуудад хятадуудтай хамтран зохион байгуулсан хэрэг

Ардын хувьсгалаас ардчилсан хувьсгал хүртэл буюу 1921-1990 он

Ардын хувьсгалаас ардчилсан хувьсгал хүртэл буюу 1921-1990 он

Хилс болон нууцлагдмал хэргүүд

• Ардын хувьсгалын удирдагч нарыг устгасан хилс болон нууцлагдмал хэргүүд.
  • Бодоогийн хэрэг,
  • Жанжин Сүхбаатарын учир битүүлэг үхэл,
  • Данзангийн хэрэг,
• Бичээч Цэрэнпилийн хэрэг
• Цагаантны оргодол Туванов, Очиров нарын хэрэг
• Ардын банкийг дээрэмдсэн хэрэг

Их хэлмэгдүүлэлт

• Их хэлмэгдүүлэлт
  • Баруун дөрвөн аймагт 1932 онд гарсан зэвсэгт бослого
  • Лхүмбийн хэрэг
  • Порт Артурын хэрэг
• Маршал Дэмидийг хордуулж алсан аллага

Тусгаар тогтнолын эсрэг хэргүүд

• Тусгаар тогтнолын эсрэг хэргүүд
  • Жамбалсүрэнгийн БНМАУ-ыг ЗХУ-тай нэгтгэх тухай санал
  • Төмөр-Очир нарын БНМАУ-ыг ЗХУ-тай нэгтгэх тухай санал
• Линь Бяогийн онгоцны сүйрэл

Улс төрийн хилс хэрэг

• Сэхээтний төөрөгдөл буюу улс төрийн хилс хэрэг
• Лоохууз, Нямбуу, Сурмаажав нарын намын эсрэг бүлэг буюу улс төрийн хилс хэрэг
• Дарханы цэргийн ангид гарсан үймээн
• Төмөр-Очирын учир битүүлэг аллага
• Ширэндэвийг хэлмэгдүүлсэн хилс хэрэг
• Хүнсний 20-р дэлгүүрийн өмнөх үймээн
• Шар хадны эмч нарын хэрэг

1990 оноос өнөөдрийг хүртэл

1990 оноос өнөөдрийг хүртэл

1. Дамбадаржаагаас баригдсан алмасын тухай дуулиан
2. Дуучин Төмөрийн аллага
3. Алтан цөгцний хэрэг
4. Гал гаргач болон хуурсан луйвар
5. Хар гаригийхантай холбоотой дуулианууд
6. Энхсайханы Засгийн газрыг огцруулах Элбэгдоржийн хуйвалдаан
7. Ерөнхийлөгчийн үзмэрч Дашцэрэнтэй холбоотой дуулианууд
8. Эгийн голын усан цахилгаан станцтай холбоотой будилаан
9. Динозаврын өндөгний тухай дуулианууд
10. Монголд ДОХ тараасан Камеруны иргэдийн хэрэг
11. Канадын залилагч Монголын төрийн удирдлагч нар болон компаниудын захирлуудыг залилсан хэрэг
12. Центрпойнтын зодооны зохиомол хэрэг
13. Гүнтийн буудалцаан
14. Казиногийн хэрэг
15. Элбэгдоржийн улс нууц задруулсан тухай дуулиан
16. Чеченүүдэд алдсан 10 сая долларын хэрэг
17. Ц.Нямдоржийн тагнуул байсан тухай дуулиан
18. Хүний наймааны хэргүүд
19. Хар тамхитай холбоотой хэргүүд
20. Францаас хүн хулгайлсан хэрэг
21. Малайзад алуулсан Алтантуяагийн хэрэг
22. Долоодугаар сарын нэгний түйвээн
23. Ашигт малтмалын лицензитэй холбоотой хээл хахуулийн хэргүүд
24. Динозавр Батаарын дуулиант хэрэг
25. Ерөнхийлөгч асан Энхбаярын хэрэг
26. Урвагч Цахилгааны Жаргалсайханы хэрэг
27. Ц.Хулан нарын хятадын тагнуулын хэрэг
28. Эмээлтийн өмхий махны хэрэг
29. Заригийн Өнөрөөгийн хэрэг
30. Бэлтэсмөрөн ХХК-ны хэрэг
31. Археологич Эрдэнэбаатар нарын олдвор зарсан хэрэг: 2021 он

1990 оноос хойшхи авлига, хээл хахууль, мөнгө угаалтын хэрэг

1. Отгонбаярын хэрэг буюу бусдад хилс хэрэг тулган хүлээлгэсэн прокурорын хэрэг
2. Алт-дилерийн хэрэг
3. Айбекс-Моламын хэрэг буюу Монгол улсын гадаад худалдаа, агаарын орон зайг худалдсан хэрэг
4. Зоригийн аллага
5. Ардын банкийг дампууруулсан зохион байгуулалттай хэрэг
6. Улаан мөнгөн усны дуулианууд
7. Өмч хувьчлал, газрын наймаа, луйвар, авилга, хээл хахуулийн хэргүүд
8. 90 саяын Гансүхийн хэрэг
9. Банкны Цолмонгийн дуулиант залилангууд
10. Ургамал-ЗМ- хэрэг
11. Улсын Их дэлгүүрийн хувьчлалын будилаан
12. Чингис зочид буудлын хувьчлал нэртэй луйвар
13. Нийслэлын газрын хууль бус наймаа, хувьчлалтай холбоотой хэргүүд
14. Төв захын хувьчлалтай холбоотой будилаан
15. Мах импексийн хувьчлалтай холбоотой будилаан
16. 17 чингэлэг спиртын хэрэг
17. Эрдэнэт үйлдвэртэй холбоотой хэргүүд буюу Зууны луйвар
18. Дорлигжавын Эрдэнэтийн захиралаар ажиллаж байх үетэй холбоотой будилаан
19. Танкийн хөшөөг гадаадын иргэнд зарсан луйвар
20. Банкны О.Чулуунбатын 10 сая долларын хэрэг
21. ХОТШ банкны дампуурал болон бусад зохион байгуулалттайгаар дампууруулсан банкуудын хэргүүд
22. ОХУ-д төлсөн өрөөс дутсан 50 сая долларын хэрэг
23. Хадгаламж зээлийн хоршооны хэрэг
24. Хадгаламж банкны 14,5 тэрбумын хэрэг
25. МиГ-21 онгоцны хөдөлгүүр зарсан хэрэг: 2012 он
26. Хурандаа Баатарын хэрэг
27. Самарын хууль бус наймаанууд
28. Замын тендерийн хэргүүд
29. 27 вагон самрын хэрэг
30. Оюутолгойн гэрээний хэрэг: 2008 он
31. Жаран тэрбумын схем: 2016 он
32. Эрдэнэтийн 49 хувийг худалдан авсан хэрэг: 2016 он
33. Хөгжлийн банкны хэрэг
34. С.Баярын Америк дахь нууц хөрөнгийн хэрэг
35. Сү.Батболдын авлигын хэрэг
36. С.Баярцогтын авлигын хэрэг
37. Багануурын нүүрсний хэрэг: 2015-2016 он
38. Оффшор дансны дуулиан буюу улс төрчдийн хууль бус нууц хөрөнгө: 2016 он
39. Капитал банкны дампуурал: 2019 он
40. 40 их наядын нүүрсний хэрэг: 2023 он
41. Ачит-Ихт ХХК-ийн хэрэг: 2023 оноос одоо хүртэл
42. Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэрийн хэрэг: 2020 оноос хойш
43. Хөтөлийн цемент шохойн үйлдвэрийн хэрэг: 2022 оноос хойш
44. Боловсролын зээлийн сангийн хэрэг: 2023 он
45. Ногоон автобусны хэрэг: 2023 он
46. Төмөр замын С.Батдөлийн хэрэг: 2023 он
47. Т.Аюурсайханы авилгын хэрэг