АНУ-ын Зэвсэгт Хүчин
| Америкийн Нэгдсэн Улсын Зэвсэгт Хүчин United States Armed Forces | |
|---|---|
 Виржиниа муж улсын Арлингтон хотын Форт Майер дахь АНУ-ын зэвсэгт хүчний ёслолын жагсаал | |
| Салбарууд |  АНУ-ын Арми
|
| Удирдлага | |
| Ерөнхий командлагч | Жо Байден |
| Батлан хамгаалахын сайд | Жэймс Маттис |
| Нэгдсэн Штабын дарга | Жозеф Данфорд |
| Цэргийн нас | 17-45[1] |
| Цэргийн алба хаах насны |
72,715,332 эрэгтэй, нас 18-49 (2008), 71,638,785 эмэгтэй, нас 18-49 (2008) |
| Цэргийн албанд тэнцэх |
59,413,358 эрэгтэй, нас 18-49 (2008), 59,187,183 эмэгтэй, нас 18-49 (2008) |
| Цэргийн алба хаах насанд хүрч буй |
2,186,440 эрэгтэй (2008), 2,079,688 эмэгтэй (2008) |
| Цэргийн жинхэнэ алба хаагчид | 1,436,642 [2] (байр 2) |
| Бэлтгэл бие бүрэлдхүүн | 848,056 [3] |
| Зардал | |
| Төсөв | $583 тэрбум (2008)[4] |
| ДНБ-нд эзлэх хувь | 4.04 (2007) |
Америкийн Нэгдсэн Улсын Зэвсэгт Хүчин Англи: United States Armed Forces нь Америкийн Нэгдсэн Улсын цэргийн нэгдсэн хүчин юм. Америкийн хувьсгалын дайны үеэр Их Британийн эсрэг шинэ тулгар улсаа хамгаалах зорилгоор Тивийн хоёрдугаар конгрессоос АНУ-ын зэвсэгт хүчнийг анх байгуулсан юм. 1776 онд тусгаар тогтнолоо тунхаглахаас өмнө 1775 онд Америкийн Нэгдсэн Улсын Арми, Америкийн Нэгдсэн Улсын Тэнгисийн явган цэргийн корпус, Америкийн Нэгдсэн Улсын Тэнгисийн цэргийн хүчинг тус тус байгуулжээ. Америкийн Нэгдсэн Улсын Эргийн харуул 1790 онд байгуулагдсан. Дэлхийд хамгийн томд тооцогдох агаарын цэргийн хүчинтэй байсан боловч дөнгөж 1947 онд л Америкийн Нэгдсэн Улсын Агаарын цэргийн хүчинг бие даасан хүчин болгон зохион байгуулжээ.
Анх байгуулагдсан цагаасаа хойш зэвсэгт хүчин АНУ-ын түүхэнд шийдвэрлэх үүрэг гүйцэтгэсэн. Барбарийн дайн болон 1812 оны дайнуудад ялан дийлснээр үндэсний эв нэгдлийн мэдрэмж, үндэсний өвөрмөц байдлаа олж авчээ. 1812 оны дайныг Америкийн Тусгаар тогтнолын хоёрдугаар дайн гэх нь бас бий. Гэсэн ч АНУ-ыг үндэслэн байгуулсан эцгүүд байнгын цэргийн хүчин байгуулахаас болгоомжилж, Дэлхийн хоёрдугаар дайн дэгдэх хүртэл энхийн үед армийг албан ёсоор байгуулаагүй юм.[5]
Америкийн Нэгдсэн Улсын Ерөнхийлөгч зэвсэгт хүчнийхээ ерөнхий командлагчийн үүргийг гүйцэтгэдэг бөгөөд АНУ-ын Батлан хамгаалахын нарийн бичгийн дарга, АНУ-ын Батлан хамгаалах департамент, АНУ-ын Тэнгисийн цэргийн хүчний департамент зэвсэгт хүчнийг зохицуулахад оролцдог. 2001 оны Есдүгээр сарын 11-ны террорист халдлагын дараа АНУ-ын дотоод дахь аюул заналтай тэмцэх АНУ-ын Дотоодын аюулгүй байдлын департаментийг байгуулсан.
2020 оны байдлаар Зэвсэгт хүчин нь бараг 3 сая бие бүрэлдхүүнтэй бөгөөд үүний тал нь цэргийн жинхэнэ албан хаагч бол үлдсэн тал нь бэлтгэл хүчинд тооцогддог. Зэвсэгт хүчин сайн дураар цэрэгт элсэхийг хүссэн маш олон хүмүүсээс бүртгэж авдаг тул хугацаат цэргийн алба шаардагддаггүй. Бие бүрэлдхүүний ихээхэн хэсэг нь зэвсэгт хүчний хангалтад ажилладаг бөгөөд энэхүү хангалтын хэсэг C-5 Galaxy, C-17 Globemaster, C-130 Hercules зэрэг тээврийн нисэх онгоц бүхий маш том баазтай. Агаарт шатахуун цэнэглэдэг шатахуун тээгч нисэх онгоцууд шаардлагатай түлш шатахуунаар хангадаг. Цэргийн нисэх онгоц тээгч 11 хөлөг онгоц, тэнгисийн цэргийн хүчний бусад хөлөг онгоцуудын хамтаар дэлхийд хамгийн хүчирхэг, уян хатан зэвсэглэлийг бүрдүүлдэг бөгөөд заримдаа Hyperpower гэгдэх нь бий.
Зохион байгуулалт
[засварлах | кодоор засварлах]Бүх салбар нь АНУ-ын төрийн тусгай албадын бүрэлдхүүнд ордог бөгөөд АНУ-ын Үндсэн хуулийн дагуу иргэний удирдлага дор байх бөгөөд Ерөнхий командлагч болох АНУ-ын Ерөнхийлөгчид шууд захирагдана. Эргийн харуулаас бусад бүх цэргийн салбар хүчнүүд мөн л иргэний албан тушаалтан болох АНУ-ын Батлан хамгаалахын нарийн бичгийн даргаар удирдуулсан АНУ-ын Батлан хамгаалах департаментийн бүрэлдхүүнд орно. Эргийн харуул энхийн цагт АНУ-ын Дотоодын аюулгүй байдлын департаментийн харъяанд байх боловч дайны цагт АНУ-ын Тэнгисийн цэргийн хүчний департаментаар дамжуулан АНУ-ын Батлан хамгаалах департаментийн харъяанд ордог байна.[6]
Цэргийн ажиллагааг дипломат ажиллагаатай уялдуулан зохицуулах зорилгоор Ерөнхийлөгчийн дэргэд Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөхөөр удирдуулсан Үндэсний аюулгүй байдлын Зөвлөл ажилладаг. Ерөнхийлөгчийн дор АНУ-ын Батлан хамгаалах департаментийг хариуцсан Засгийн газрын танхимын гишүүн болох АНУ-ын Батлан хамгаалахын нарийн бичгийн дарга ажилладаг. Ерөнхийлөгч болон Батлан хамгаалахын нарийн бичгийн даргад Нэгдсэн штаб зөвлөдөг бөгөөд түүнд Нэгдсэн штабын дарга, дэд даргаар удирдуулсан салбарын штабын дарга нар ордог.
Түүх
[засварлах | кодоор засварлах]
АНУ-ыг байгуулахаас өмнө буюу байгуулах явцад цэргийн хүчнийг муж улсуудын захирсан цэргийн бэлтгэлгүй орон нутгийн хамгаалах хүч бүрдүүлдэг байв. Тивийн Конгрессоос анх удаа Тивийн армийг байгуулахаар шийдвэр гаргах үед энэ арми нь муж улсуудаас ирсэн орон нутгийн хамгаалах хүчнүүдээс бүрдэж байлаа. Генерал Жорж Вашингтоны удирдлага дор энэ арми Америкийн Хувьсгалыг ялалтад хүргэсэн боловч хувьсгалын дараа татан буугдсан ажээ.
Гэхдээ удалгүй байнгын арми, тэнгисийн цэргийн хүчин шаардлагатай байгаа нь тодорхой болсон. 1794 онд Конгрессоос хэд хэдэн цэргийн хөнгөн хөлөг онгоц байгуулах шийдвэр гаргаснаар АНУ-ын Тэнгисийн цэргийн хүчний суурь тавигджээ. Гэхдээ энэ хүчин нь маш жижиг байсан бөгөөд дайны үед голдуу муж улсуудын орон нутгийн хамгаалах хүчин дээр тулгуурладаг байлаа.
Улс байгуулагдсанаас хойш Америкийн Иргэний дайныг хүртэл хугацаанд Америкийн цэргийн хүчин Барбарийн далайн дээрэмчдийн эсрэг тулалдаж ялснаас гадна, 1812 оны дайнаар Британичуудтай тулалдаж, статус квогийн байдалтай дайныг дуусгасан бөгөөд Мексик-Америкийн дайнаар мексикчүүдээс баруун өмнөд хэд хэдэн нутаг дэвсгэрийг салгаж авчээ.
1861 онд Америкийн Иргэний дайн эхлэхэд цэргийн олон хүчин, үүний дотор тус улсын шилдэг олон генерал Америкийн Холбооны Улсын талд оржээ. 600 мянган хүний амийг авч одсон удаан үргэлжилсэн дайны эцэст 1865 онд Нэгдсэн Улс байгуулснаар Иргэний дайн өндөрлөжээ.
Иргэний дайнаас хойш 1890-ээд оныг хүртэл цэргийнхнийг сул чөлөөтэй байхыг зөвшөөрсөн боловч нүүдэллэн суурьшигчид АНУ-ын төв хэсэг рүү нүүхэд АНУ-ын Арми уугуул америкчуудтай тулалдахад хүрч байлаа. XIX зууны эцэс гэхэд Америк дэлхийн шинэ гүрэн болон хурдан өсч байлаа. Тус улсын цэрэг Испани-Америкийн дайн, Филиппин-Америкийн дайнд тулалдаж, Латин Америкт хэд хэдэн удаа интервенци явуулж байсан. Түүнчлэн Тэдди Рузвельт Америкийн хүчин чадлыг дэлхий даяар харуулахын тулд Агуу цагаан флотыг дэлхийг тойруулахаар илгээж байв. 1903 оны Орон нутгийг хамгаалах хүчний тухай хуулиар АНУ-ын Үндэсний гвардийг байгуулжээ.
АНУ 1917 онд Дэлхийн нэгдүгээр дайнд орсон бөгөөд Холбоотны ялалтад томоохон үүрэг гүйцэтгэсэн. Дэлхийн хоёр дайны хооронд АНУ-ын зэвсэгт хүчин суларсан боловч Дэлхийн хоёрдугаар дайн дэгдэхэд зэвсэгт хүчнийг буцаад бэлэн байдалд оруулжээ. АНУ-ын Армийн цэргүүд Хойд Африк, Италийг эзлэн авсан хүчний нэгэн томоохон хэсгийг бүрдүүлж байсан бөгөөд Ди өдөр хоёрдугаар фронтыг нээж Францын эрэг дээр бууж байлаа. АНУ-ын Тэнгисийн цэргийн хүчин, Тэнгисийн явган цэрэг, Армийн цэргүүд Япон болон түүний холбоотнуудын эсрэг Номхон Далайд тулалдсан.
Дэлхийн хоёрдугаар дайны дараа АНУ ба түүний НАТО-гийн холбоотнууд, Зөвлөлт Холбоот Улс ба түүний Варшавын Гэрээний холбоотнуудын хоорондох хүчирхийлэлгүй тэмцэл болох Хүйтэн дайны эхлэл тавигдсан. АНУ-ын олон зуун мянган цэрэг хэзээ ч дэгдээгүй тэмцэл тулаанд бэлтгэж, Европт байршсан.
Гэхдээ АНУ-ын цэрэг Солонгос, Вьетнамд болсон дайнд оролцсон. Нэг талаас Хойд Солонгос, Хятад нөгөө талаас Өмнөд Солонгос, АНУ, НҮБ-ын бусад цэргийн хүч оролцсон Солонгосын дайн эцэстээ статус "кво анте" байдалтай дуусчээ. Нэг талаас Хойд Вьетнам, нөгөө талаас Өмнөд Вьетнам, АНУ-ын нэгдсэн хүчний хооронд болсон Вьетнамын дайн гал зогсоосноор өндөрлөсөн бөгөөд АНУ-ын цэрэг тус улсаас гарсны дараа Умард Вьетнам ЗХУ-ын шууд болон шууд бус дэмжлэгтэйгээр Өмнөд Вьетнамыг эзэлсэн юм.
1980-аад онд АНУ-ын цэрэг Панам, Гренадад мөн тулалдсан. Түүнчлэн Ираны эсрэг Персийн буланд янз бүрийн ажиллагаа явуулж байлаа. Үүний зэрэгцээ Гөүлдвотер-Николсын хууль цэргийн зохион байгуулалтыг бүрэн өөрчилсөн юм.
1989 он гэхэд Зөвлөлт Холбоот Улс нуран унах нь тодорхой болсон байв. Энэ үеэр 1991 онд Ирак Кувейт руу халдан довтлоход АНУ-ын цэрэг Персийн булангийн дайнд татагдан орсон юм. АНУ-ын цэргийн хүч болон бусад улсын цэргийн хүчний эвсэл Иракийн армийг хохирол багатай амархан ялсан нь дан сайн дурын цэргээс бүрдсэн хүчний тулалдах чадвартай гэдгийг өргөн хэмжээнд баталсан юм. Энэхүү богино хугацааны дайн өндөрлөж, Зөвлөлт Холбоот Улс задарсны дараа 1990-ээд оны турш АНУ-ын цэргийн хүч Югослав, Косово, Сомали болон дэлхийн бусад халуун цэгт янз бүрийн үүрэг гүйцэтгэсэн.
Одоогийн ажиллагаа
[засварлах | кодоор засварлах]АНУ дэлхий даяар цэргийн ажиллагаанд оролцдог бөгөөд гадаад улсуудад нийт 290,178 цэрэг байршуулж байна. Тэднээс 22,625 цэрэг хөлөг онгоцон дээр байрладаг.[8]
Гадаад
[засварлах | кодоор засварлах]2001 оны есдүгээр сарын 11-ний террорист халдлагаас хойш АНУ-ын цэргийн хүчин Терроризмтай хийх дайнд оролцож байна. АНУ-ын удирдсан эвслийнхэн 2001, 2003 онд Афганистан, Ирак руу довтолж, өнөөг хүртэл тэдгээр улсад цэргийн хүчээ байрлуулсан хэвээр байна. 31,100 орчим цэрэг НАТО-гийн Генерал Дэвид Д. МакКернаны удирдлага дор Афганистанд байршиж байсан бол Иракт 195,000 цэрэг байрлуулсан бөгөөд энэ ажиллагааг дэмжих үүднээс Герман, Итали, Япон, Өмнөд Солонгос, Нэгдсэн Вант Улсад 19,300 цэрэг байрлуулж байна.[9] Одоогоор Генерал Рэй Одерно Ирак дахь олон үндэстний цэргийн хүчийг захирч байсан. Түүнчлэн Терроризмтай хийх дайны хүрээнд Африкийн эвэр, Филиппин, Ливид цэрэг илгээсэн.
Дотоод
[засварлах | кодоор засварлах]АНУ-ын цэргийн хүчин АНУ-д болсон байгалийн гамшгийн үеэр тусламжийн үйл ажиллагаанд оролцдог. 2005 онд болсон Катрина хар шуургын дараа бүх тавин муж улсаас нийт 58,000 орчим Үндэсний гвардийн цэрэг ирж тусалж байлаа.[10] Хамгийн сүүлд 2008 онд Икэ хар шуургын өмнө ба хойно иргэдийг нүүлгэн шилжүүлэхэд Үндэсний гварди тусалсан билээ.[11]
Бие бүрэлдхүүн
[засварлах | кодоор засварлах]
2008 оны долдугаар сарын 31-ний байдлаар 1,436,642 хүн цэргийн жинхэнэ алба хааж байсан[12] бөгөөд Бэлтгэл хүчний долоон бүрэлдхүүн хэсэгт нийт 848,056 хүн бүртгэлтэй байлаа.[13] Зэвсэгт хүчин тэр чигтээ сайн дурын үндсэн дээр бүрэлддэг боловч АНУ-ын Ерөнхийлөгчийн хүсэлтээр АНУ-ын Конгресс сайшаасны дагуу цэрэг татлага явуулж болно. АНУ-ын зэвсэгт хүчин дэлхийд зөвхөн Ардын Чөлөөлөх Армийн дараа орох олон бие бүрэлдхүүнтэй бөгөөд дэлхий даяар цэргээ байршуулдаг.
2007 оны эхээр Батлан хамгаалахын нарийн бичгийн дарга Роберт Гэйтс Терроризмтай хийх дайны хэрэгцээнд нийцүүлж Арми, Тэнгисийн явган цэргийн корпусын нийт хэмжээг нэмэгдүүлэх санал Ерөнхийлөгчид танилцуулжээ.[14] Одоо байгаа төлөвлөгөөгөөр 2012 он гэхэд Армийн бие бүрэлдхүүнийг 547,400, Тэнгисийн явган цэргийн корпусын бие бүрэлдхүүнийг 202,000 хүртэл өсгөх ажээ. Энэхүү өргөжүүлэлтэд 2009-2013 онд нийт $90.7 тэрбум зарцуулах бөгөөд Тэнгисийн цэргийн хүчин болон Агаарын цэргийн хүчнийг бага зэрэг цомхотгох юм.[15]
Ихэнх зэвсэгт хүчний нэгэн адил АНУ-ын Зэвсэгт хүчний албан хаагчид цэргийн цолтой бөгөөд цол дэвших боломжтой юм.
Бие бүрэлдхүүнийг салбараар нь авч үзвэл
[засварлах | кодоор засварлах]2008 оны долдугаар сарын 31-ний байдлаар [16] Эмэгтэй бие бүрэлдхүүний тоо 2007 оны есдүгээр сарын 30-ны байдлаар [17]
| Салбар | Цэргийнхэн | Цэрэг | Офицер | Эмэгтэй | Энгийн |
 Арми |
538,128 | 445,952 | 87,662 | 71,756 | 260,416 |
 Тэнгисийн явган цэргийн корпус |
194,912 | 174,868 | 11,707 | 20,044 | |
.svg){kind=small} Тэнгисийн цэргийн хүчин |
332,832 | 276,474 | 51,877 | 49,775 | 180,323 |
 Агаарын цэргийн хүчин |
328,439 | 258,604 | 65,304 | 65,252 | 156,181 |
 Эргийн харуул |
42,331 | ||||
| Нийт цэргийн жинхэнэ алба хаагчид | 1,436,642 | 1,155,898 | 224,887 | 198,490 | 596,920 |
| Армийн Үндэсний гварди | 352,600 | ||||
 Армийн бэлтгэл хүчин |
205,000 | ||||
| ТЯЦ-ийн бэлтгэл хүчин | 39,600 | ||||
 ТЦХ-ний бэлтгэл хүчин |
66,700 | ||||
| Агаарын үндэсний гварди | 106,756 | ||||
 АЦХ-ний бэлтгэл хүчин |
67,400 | ||||
 Эргийн харуулын бэлтгэл хүчин |
10,000 | ||||
| Нийт бэлтгэл хүчин | 848,056 | ||||
| БХД-ийн бусад бие бүрэлдхүүн | 94,461 |
Бие бүрэлдхүүний байршил
[засварлах | кодоор засварлах]Гадаадад
[засварлах | кодоор засварлах]2008 оны гуравдугаар сарын 31-ний байдлаар, АНУ-ын Зэвсэгт хүчин 39 улс орны 820 гаруй баазад байрлаж байв.[18] Үүнээс Иракт 150,000, Германд 56,200, Японд 33,122, Өмнөд Солонгост 26,339, Афганистанд 31,100, Итали болон Нэгдсэн Вант Улсад тус бүр 9,700 цэрэг байршуулж байна. Эдгээр тоо тогтмол тоо биш бөгөөд байн байн янз бүрийн анги нэгтгэлийг гадаадаас эргүүлэн татах буюу гадаадад илгээдэг. Нийтдээ Европт 84,488, Зөвлөлт Холбоот Улсын бүрэлдхүүнд байсан улсуудад 154, Зүүн Ази, Номхон Далайд 70,719, Хойд Африк, Ойрхи Дорнод, Өмнөд Азид 7,850, Сахаараас өмнөх Африкт 2,727, дэлхийн баруун хагаст 2,043 цэрэг байршуулсан.
АНУ-ын дотор
[засварлах | кодоор засварлах]Үүний дотор АНУ-ын нутаг дэвсгэр болон АНУ-д харъяалагдах далайн усанд байгаа хөлөг онгоцууд орно
Нийт 1,083,027 бие бүрэлдхүүн АНУ болон түүний нутаг дэвсгэрийн хүрээнд цэргийн жинхэнэ алба хааж байгаа болно (үүний дотор хөлөг онгоцон дээр):[19] Тэдний дийлэнх олонхи нь буюу 883,430 нь АНУ-ын эх газар дээр янз бүрийн баазуудаар таран байршсан. Түүнчлэн Хавайн арлууд дээр 36,827, Аляскад 19,828 цэрэг тус тус бий. Далайд 90,218 цэрэг байгаагаас 2,970 нь Гуамд, 137 нь Пуэрто-Рикод байрлаж байна.
Лавлах материал
[засварлах | кодоор засварлах]- ↑ 17 настай хүмүүс эцэг эхийн зөвшөөрөлтэй АНУ-ын зэвсэгт хүчинд элсэж болно.
- ↑ http://siadapp.dmdc.osd.mil/personnel/MILITARY/ms0.pdf
- ↑ http://thomas.loc.gov/cgi-bin/query/F?c110:2:./temp/~c110dVJCdu:e120225[permanent dead link]:
- ↑ "Archive copy" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2009-08-10. Татаж авсан: 2008-09-25.
{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link) - ↑ Moisés Naím. "Megaplayers Vs. Micropowers". Archived from the original on 2009-02-01. Татаж авсан: December 18.
{{cite web}}: Check date values in:|accessdate=(help); Unknown parameter|accessyear=ignored (|access-date=suggested) (help) - ↑ The United States Coast Guard has both military and law enforcement functions. 14 USC 1, states "The Coast Guard as established January 28, 1915, shall be a military service and a branch of the armed forces of the United States at all times." Coast Guard units, or ships of its predecessor service, the Revenue Cutter Service, have seen combat in every war and armed conflict of the United States since 1790, including the U.S. occupation of Iraq.
- ↑ Lambert, Craig (May–June 2001). "The Deadliest War". Harvard Magazine. Татаж авсан: 2007-10-14.
- ↑ "Archive copy" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2010-05-05. Татаж авсан: 2008-09-25.
{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link) - ↑ "Archive copy" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2010-05-05. Татаж авсан: 2008-09-25.
{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link) - ↑ http://transcripts.cnn.com/TRANSCRIPTS/0509/06/se.01.html
- ↑ "Archive copy". Archived from the original on 2020-08-01. Татаж авсан: 2008-09-25.
{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link) - ↑ http://siadapp.dmdc.osd.mil/personnel/MILITARY/ms0.pdf
- ↑ http://thomas.loc.gov/cgi-bin/bdquery/z?d110:h.r.01585[permanent dead link]:
- ↑ Bender, Bryan (January 12, 2007), "Gates calls for buildup in troops", The Boston Globe, Татаж авсан: 2007-11-11
{{citation}}: Check date values in:|accessdate=and|date=(help)CS1 maint: date and year (link) - ↑ http://www.fas.org/sgp/crs/natsec/2009dodbud.pdf
- ↑ "Archive copy". Archived from the original on 2011-03-03. Татаж авсан: 2008-09-25.
{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link) - ↑ http://siadapp.dmdc.osd.mil/personnel/MILITARY/rg0709f.pdf
- ↑ "ACTIVE DUTY MILITARY PERSONNEL STRENGTHS BY REGIONAL AREA AND BY COUNTRY" (PDF). U.S. Department of Defense. 2008. Archived from the original (PDF) on 2010-05-05. Татаж авсан: 2008-09-19.
- ↑ United States Department of Defense. "U.S. Military Deployment" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2010-05-05. Татаж авсан: 2008-09-25.