Jump to content

Самара

Холбоос засах
Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
Иракын хотыг, «Самарра»-с харна уу. Баруун Сахарын хотыг, «Смара»-с харна уу. Этиопын хотыг, «Семера»-с харна уу. Эритрейн нийслэлийг, «Асмара»-с харна уу. хэрэглээг, «Самара (салаа утга)»-с харна уу.
Самара
Самара
Хот[1]
Ижил мөрний дагуух Самара хотын үзэмж
Союз хөөргөх хөлөг
Ариун зүрхний сүм
Төмөр замын өртөө
Самара мужийн урлагийн музей
Самара далбаа
Далбаа
Самара сүлд
Сүлд
Байршил: Самара
Map
Самара, Самара муж
Самара
Самара
Байршил: Самара
Самара, Европын Орос
Самара
Самара
Самара (Европын Орос)
Самара, Орос
Самара
Самара
Самара (Орос)
Самара, Европ
Самара
Самара
Самара (Европ)
Солбицол: 53°12′10″N 50°08′27″E / 53.20278°N 50.14083°E / 53.20278; 50.14083Солбицол: 53°12′10″N 50°08′27″E / 53.20278°N 50.14083°E / 53.20278; 50.14083
Улс Орос
Холбооны субъектСамара муж[2]
Байгуулагдсан1586[3]
Одоогийн статус1688[4]
Засаг захиргаа
 • БиетХурал[5]
 • Хотын дарга[6]Елена Лапушкина[6]
Газар нутаг
[7]
 • Нийт541.382 км2 (209.029 бээр2)
Өндөр
100 м (300 фут)
Хүн ам
 (2010 оны тооллого)[8]
 • Нийт1,164,685
 • Тооцоо 
(2018)[9]
1,163,399 (−0.1%)
 • Байр6-д (2010 онд)
 • Нягтрал2,200/км2 (5,600/бээр2)
 • Харьяалагдах нэгжСамара мужийн ач холбогдолтой хот[2]
 • Нийслэл ньСамара муж,[2] Ижил мөрний район[1]
 • Хотын тойрогСамара хотын тойрог[10]
 • Нийслэл ньСамара хотын тойрог,[10] Ижил мөрний хотын район[11]
Цагийн бүсUTC+4 (Samara Time Edit this on Wikidata[12])
Шуудангийн код[13]
443XXX
Залгах код(ууд)+7 846[14]
OKTMO ID36701000001

Самара (1935-1991 оны хооронд Куйбышев, түүнээс хойш Самара Казах: Самыр) — ОХУ-ын Самара мужийн төв, 1.2 сая хүнтэй саятан, улсынхаа зургаадугаар их, Ижил мөрний эрэгт оршдог хот.

Түүх

[засварлах | кодоор засварлах]

Хотын нэр

[засварлах | кодоор засварлах]

Самара хотын нэрийн гарлын тухай хоёр гол онол байдаг. Эхний хувилбараар бол Ижил мөрөнд цутгадаг Самара голын нэрээр нэрлэгдсэн гэх. Харин хоёрдугаар хувилбарт грек хэлний „Самар“-худалдаачин, наймаачин болон „Ра“ гэх Ижил мөрний эртний нэрээс гаралтай гэж үздэг аж.

Хотын үүсэл

[засварлах | кодоор засварлах]

Оросын түүхийн бичгүүдэд Самара хотыг анх 1361 онд дурдсан байдаг. 1367 онд венецийн худалдаачид болох Франческо, Доминико Пиццигано нарын Ижил мөрний газрын зургийг зурахдаа Самара гэх сууринг тэмдэглэсэн байдаг байна.

1586 онд Фёдор Иванович хааны зарлигаар Ижил мөрөнд цутгах Самара голын хамгийн өргөн хэсэг дээр хяналтын цайз бариулсан ба түүний „Самара хотхон“ хэмээн нэрлэжээ. Энэхүү бэхлэлт нь оросыг нүүдэлчдээс хамгаалах зорилготой байсан төдийгүй Казаниас Астрахань руу явах усан замын найдвартай байдлыг хангах ёстой байв.

Анхандаа хэрмийн хашааг үзүүрлэсэн модоор хийн, дээр нь харуулын цамхаг болон буудах шагайвчтайгаар барьжээ. 1636 онд цайзын урт 1700 метр, өргөн нь 350 метр болсон байлаа. 1689 онд тус „хотхон“ нь албан ёсоор хотын эрхтэй болов. Энэ үед Самара нь зөвхөн цэргийн чухал бааз төдийгүй оросуудын дорно дахины улсуудтай худалдаа эрхлэх томоохон төвийн зэрэгцээ хийх ба ачаа барааг шилжүүлэх цэг болсон байв.

Хүн амын өсөлт

[засварлах | кодоор засварлах]
Он Хүн ам
1897 89.999
1926 172.000
1939 390.488
1959 806.356
1970 1.044.849
1979 1.216.233
1989 1.254.460
2002 1.157.880
2010 1.164.685

Тайлбар: Хүн амын тооллогын мэдээ

Зургийн цомог

[засварлах | кодоор засварлах]
Самарын театр
Самарын үнэн алдартны сүм
Самарын улсын филармони

Цаг агаар

[засварлах | кодоор засварлах]
Самара
Уур амьсгалын диаграмм
123456789101112
 
 
46
 
-9
-16
 
 
35
 
-8
-15
 
 
33
 
-1
-8
 
 
39
 
12
2
 
 
32
 
21
10
 
 
58
 
24
14
 
 
64
 
26
16
 
 
52
 
24
14
 
 
45
 
18
9
 
 
52
 
8
2
 
 
54
 
0
-5
 
 
51
 
-6
-11
Температур °C,  Тунадас мм
Эх сурвалж: Roshydromet
Сарын дундаж температур болон хур тунадасны хэмжээ: Самара
1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар
Маx. Температур (°C) −9.0 −7.5 −0.9 11.5 20.9 24.1 26.1 24.2 18.1 8.3 −0.1 −5.7 Ø 9.2
Мин. Температур (°C) −15.7 −14.6 −7.7 2.3 9.6 13.6 15.9 13.9 8.7 1.5 −4.6 −11.4 Ø 1
Тунадас (мм) 46 35 33 39 32 58 64 52 45 52 54 51 Σ 561
Бороотой өдөр (d) 10 7 7 7 5 8 8 7 7 9 10 10 Σ 95
Т
е
м
п
е
р
а
т
у
р
−9.0
−15.7
−7.5
−14.6
−0.9
−7.7
11.5
2.3
20.9
9.6
24.1
13.6
26.1
15.9
24.2
13.9
18.1
8.7
8.3
1.5
−0.1
−4.6
−5.7
−11.4
1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар
Хур тунадас
Х
у
р

т
у
н
а
д
а
с 		46
35
33
39
32
58
64
52
45
52
54
51
  1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар
Эх сурвалж: Roshydromet

Цахим холбоос

[засварлах | кодоор засварлах]
 Commons: Самара – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан

Эшлэл

[засварлах | кодоор засварлах]
  1. ↑ 1.0 1.1 Иш татахад гарсан алдаа: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named OKATO
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 Иш татахад гарсан алдаа: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Ref278
  3. ↑ Molly O'Neal (20 August 2015). Democracy, Civic Culture and Small Business in Russia's Regions: Social Processes in Comparative Historical Perspective. Routledge. p. 79. ISBN 978-1-317-43509-9.
  4. ↑ Russia. Ministerstvo puteĭ soobshchenīi︠a︡; John Marshall (1900). Guide to the Great Siberian Railway. Ministry of Ways of Communication. pp. 86–.
  5. ↑ "Дума городского округа Самара | Официальный сайт | Самарская городская Дума". www.gordumasamara.ru. Samara City Council. Татаж авсан: 10 August 2016.
  6. ↑ 6.0 6.1 Глава Самары Елена Лапушкина проголосовала на выборах Президента России. samadm.ru (орос хэлээр). City of Samara. Эх хувилбараас архивласан: 20 Гуравдугаар сар 2018. Татаж авсан: 2 April 2018.
  7. ↑ Пояснительная записка к Генеральному плану г.о. Самара. Приложение 1. Основные технико-экономические показатели (Memento 13. Арваннэгдүгээр сар 2020 цахим архивт) с.21
  8. ↑ "Samara Oblast (Russia): Population, Cities and Settlements - Population Statistics, Charts and Map".
  9. ↑ "26. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года". Federal State Statistics Service. Татаж авсан: 23 Нэгдүгээр сар 2019.
  10. ↑ 10.0 10.1 Иш татахад гарсан алдаа: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Ref1560
  11. ↑ Law #189-GD
  12. ↑ "Об исчислении времени". Официальный интернет-портал правовой информации (орос хэлээр). 2011-07-03. Татаж авсан: 2019-01-19.
  13. ↑ Почта России. Информационно-вычислительный центр ОАСУ РПО. (Russian Post). Поиск объектов почтовой связи (Postal Objects Search) (Орос хэлээр)
  14. ↑ "Samara city, Russia travel guide". russiatrek.org. Татаж авсан: 10 August 2016.
"https://mn.wikipedia.org/w/index.php?title=Самара&oldid=800075"-с авсан