Тампере
Тампере хот
Tampereen kaupunki | |||
 Тампере хотын төв | |||
| |||
| Хоч нэр: "Умрын Манчестер" | |||
|
| |||
| Солбицол: | |||
|---|---|---|---|
| Улс | Финланд | ||
| Бүс | Баруун Суоми | ||
| Муж | Пирканмаа | ||
| Тойрог | Тампере | ||
| Засаглал | |||
| - Хотын менежер | Анна-Кайса Иконен | ||
| Газар нутаг | |||
| - Нийт | 689.6[1] км² | ||
| Хүн ам | |||
| - Нийт (2015) | 223,260[2] | ||
| - Нягтрал | 425.3/км² | ||
| Цахим сүлжээ: www.tampere.fi | |||
Тампере (финээр Tampere, шве. Tammerfors) нь Финландын Баруун Суомид орших хот юм. Эртний швед хэлний damber (далан) ＋ fors (түргэн урсгал) гэдэг үгнээс гаралтай.
220 мянга орчим хүн ам бүхий, тус улсын 3 дахь том хот[2] бөгөөд Пирканмаа мужийн төв болно.
Насиярви, Пюхаярви нууруудаар хашигдсан нарийн зурвас газарт, тэдгээр нуурыг холбосон түргэн урсгалт Таммеркоски голын эрэг дээр байрлана. Голын түргэн урсгалыг ашиглан усан цахилгаан станцууд баригдсан байдаг бөгөөд цаас, арьс шир боловсруулах, ээрмэлийн үйлдвэрлэл ихэд хөгжсөн. Сүүлийн жилүүдэд Нокиа зэрэг IT-ийн салбар, түүнийг ашигласан тоног төхөөрөмжийн үйлдвэрүүд голлох болжээ. Турку хотоос зүүн хойш 140 км, нийслэл Хельсинкигээс баруун хойш 160 км зайд оршино.
Түүх[засварлах | кодоор засварлах]
18-р зууны сүүлийн хагаст Шведийн хаан Густав III-ын зарлигаар байгуулагджээ. Финланд улс Оросын Хаант Улсын захиргаанд орсноос хойш аж үйлдвэрийн салбарууд хөгжжээ. 1876 онд төмөр зам тавигдсан байна. Аж үйлдэржилтийн үрээр хүн амын тоо нэмэгдэж, үйлдвэрийн ажилчдын дунд социализм, коммунизмын үзэл санаа дэлгэрсэн аж. Владимир Ленин анх Иосиф Сталинтай Тамперед танилцаж байсан гэдэг. Дэлхийд ганцхан байдаг Лениний музей тус хотод бий. 1917 онд Тамперед байхдаа Ленин "Улс орон ба хувьсгал" зохиолоо бичсэн юм. 1918 онд гарсан Финландын иргэний дайны хамгийн ширүүн тулаан Тамперед болж байжээ.
Ах дүү хотууд[засварлах | кодоор засварлах]
Герман, Кемниц- Герман, Эссен
Австри, Линц
Чех, Оломоуц
Румын, Брашов
Литва, Каунас
Украин, Киев
Исланд, Копавогур
Польш, Лодзь
Унгар, Мишкольц
Орос, Доод Новгород
Швед, Норркёпинг
Дани, Оденсе
Америкийн Нэгдсэн Улс, Сиракюз
Эстони, Тарту
Норвеги, Тронхейм
Эшлэл[засварлах | кодоор засварлах]
- ↑ Хотын албан ёсны сайт (англи хэлээр). 2015 оны 7-р сарын 7-д хандсан.
- ↑ 2.0 2.1 Kuntien asukasluvut suuruusjärjestyksessä (фин, швед хэлээр). Population Register Centre (2015 оны 5-р сарын 31).
Цахим холбоос[засварлах | кодоор засварлах]
Commons: Тампере – Викимедиа дуу дүрсний сан- Албан ёсны сайт (фин, англи хэлээр)