Оросын түүх

Эрт үе[засварлах | кодоор засварлах]

Археологийн соёлуудын тархалт[засварлах | кодоор засварлах]

3-4-р зуун

Славян гаралтай оросууд дараагийн зуунуудад зүүн зүгт байсан газрыг аажимаар эзэлжээ. Беларусийн хойд нутагт байсан латви, литвачуудын зарим хэсэг нь славянд уусчээ. 500-аад оны үед Москва хот орчим фин-угоруудын нутаг байв.

МЭӨ 2000-3000 жилийн өмнөх индо-европчуудын нүүдэл
МЭӨ 2000-3000 жилийн өмнөх индо-европчуудын нүүдэл
700-аад оны сүүл үед славянчууд Украиний төв, умард хэсэг, Беларусийн өмнөд хэсэг, Орос, Украин, Беларусийн хил дагуух багахан нутагт байв
Славянчууд 8-9-р зуунд

VII-XII зууны зүүн слав аймгууд: волынян, цагаан хорват, Древлян, Дрегович дулеб, кривич, полян, полочан, радимич, северян, словени, тиверцы, улич, вятич, бужане, Доны слав, червян, болоховчууд.

Дундад зуун[засварлах | кодоор засварлах]

Киевийн Русь (882-1240)[засварлах | кодоор засварлах]

Үндсэн өгүүлэл: Киевийн Русь
1054-1132 он
1015-1113 он
Газар нутгийн тэлэлт (1015-1113 он)
1237 он
Киевийн Русь, түүний хараат харь овог аймгууд (перм, ненец , манси) 1237 он
1220 он
1250 он

Эрт үед оросууд одоогийн Оросын нутагт бараг амьдардаггүй баруун зүгт байв. Сибирь, тундр, Украинаас Ижил мөрөн, Уралын нуруу хүртэл байсан олон үндэстнүүд Киевийн Русь улсын үеэс оросуудад уусч алга болжээ. Украин, Беларусьд байсан оросууд Төв Оросын нутгийг Киевийн улсын үед эзэмшиж эхэлсэн байна.

Москвагийн Их Вант Улс (1283–1547)[засварлах | кодоор засварлах]

Үндсэн өгүүлэл: Москвагийн Вант Улс
1300-1462 онд өргөжин тэлсэн нь
1462 он

Орчин үе[засварлах | кодоор засварлах]

Оросын хаант улс (1547–1721)[засварлах | кодоор засварлах]

Үндсэн өгүүлэл: Оросын Хаант Улс
1533-1896 он
1500-1700 он
1500-1800 онд Оросын хил Ока голоос Хар тэнгис хүртэл тэлжээ
Амар мөрний хавийн нутаг, 17-р зуун

Хаант Оросын 16-19-р зууны байлдан дагууллын үед Оросын нутаг ихээхэн өргөжсөн байна. Энэ үед Ижил мөрөн хүртэл байсан олон үндэстэн уусан мөхсөн байна. Дундад зууны үед Ижилээс зүүн тийш Сибирийн үндэстнүүд, тундр орчим фин-угорууд байсан ба 15-18-р зуунд Казанийн ханлиг (1445-1442), Крымын ханлиг (1443-1783), Астраханийн ханлиг (1460-1556) дараалан эзлэгджээ. Ижилээс зүүн, зүүн хойд болон хойд зүгт үндэсний цөөнхүүдийн олон тооны өөртөө засах улс, тойргууд байдаг. Одоо тундраас урагш, Ижилээс баруун тийш, Кавказийн бүс нутгаас хойш сая орчим км2 нутагт 143 сая хүн амын тал нь (орос голдуу) төвлөрсөн байна.

Оросын эзэнт гүрэн (1721–1917)[засварлах | кодоор засварлах]

Үндсэн өгүүлэл: Оросын эзэнт гүрэн
20-р зууны эхний Төв Оросын хүн ам

Кавказчууд, Төв Азийн узбекчүүд, туркменчүүд, тажикууд 19-р зуунд эзлэгджээ.

Зөвлөлт (1917-1991)[засварлах | кодоор засварлах]

Үндсэн өгүүлэл: Зөвлөлт

Дэлхийн хоёрдугаар дайн[засварлах | кодоор засварлах]

1939 онд Зөвлөлт Финландыг эзлэхээр довтолж ялагджээ.

ОХУ[засварлах | кодоор засварлах]

Үндсэн өгүүлэл: Орос

1991 онд Зөвлөлт задарсны дараа Оросын нутаг 22 сая км байсан нь 17 сая км2 болжээ.

Мөн үзэх[засварлах | кодоор засварлах]

 Commons: Category:History of Russia – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан
 Commons: Оросын газрын зураг – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан

Зураг[засварлах | кодоор засварлах]

Ишлэл[засварлах | кодоор засварлах]

Гадаад холбоос[засварлах | кодоор засварлах]