Jump to content

Оросууд

Холбоос засах
Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
(Орос үндэстэн-с чиглүүлэгдэв)
Орос үндэстэн


зүүн дээрээс Дмитрий Донской • I Пётр • Ломоносов • Пушкин • Достоевский • Толстой • Менделеев • Чайковский • Чехов • Павлова • Королёв • Гагарин
Томоохон хүн амтай улсууд
 Орос 111 016 896 [1][2]
 Украин (2001)8 334 141[3]
 Казахстан (2009)3 793 764[4]
 Америкийн Нэгдсэн Улс (2009)
(Орос гаралтай хүн)		3 072 756[5]
 Узбекистан (2000)1 199 015[6]
 Беларусь (2009)785 084[7]
 Латви (2011)556 422[8]
 Канад (2006)
(Орос гаралтай хүн)		500 600[9]
 Киргиз (2009)419 600[10]
 Молдав (2004)369 488[11]
 Эстони (2011)341 450[12]
 Нэгдсэн Хаант Улс (2006)
(Орос гаралтай хүн)		300 000[13]
 Туркменистан (2000)297 319[14]
 Бразил
(Орос гаралтай хүн)		200 000[15]
 Герман (2011)
(Орос улсын иргэн)		195 310[16]
 Литва (2009)174 900[17]
 Азербайжан (2009)119 300[18]
 Франц (2007)
(Орос улсад төрсөн хүн)		115 000[19]
 Аргентин
(1895-1946 оны хооронд цагаачилсан)		114 303[20]
Хэлнүүд
Оросынх нь орос хэлээр ярьж хөөрдөг. Бусад улсад байдаг нь Оросоос гадна тухайн улсын хэлийг сурдаг.
Шашин
Олонх нь христосын шашны урсгал үнэн алдартны шашинтан. Мөн нилээд хэсэг нь шашин шүтдэггүй.
Холбоотой угсаатны бүлэг
дорнод слав зэрэг бусад слав угсаатан,

Оросууд (орос. олон тоонд-русские) — Орос улсын үндсэн хүн ам, Слав хэл-угсааны ард түмэн, 100-110 сая орчим хүнтэй үндэстэн. ОХУ-ын Үндсэн хуулиар оросууд бол улс бүрдүүлэч ард түмэн гэж тодорхойлсон байдаг.

Оросуудын Монгол нэр

[засварлах | кодоор засварлах]

Буриад хэлээр оросууд „мангад“ (ᠮᠠᠩᠭᠤᠳ) гэж гэдэг байсан. Энэхүү үгийн утга мангас вэ. Өнөөдрийн албан ёсны нэр төвийг сахисан „орос“ гэж өөрчлөсөн байна.

Хүний тоо

[засварлах | кодоор засварлах]

ОХУ-ын хүн амын 2010 оны тооллогоор 77,8% болох 111 сая хүн Орос үндэстэн гэдгээ мэдүүлсэн.[1][23] Үүнээс гадна ЗХУ-ын бүрэлдэхүүнд байж байгаад тусгаар тогтносон Европын Украин, Беларусь, Латви, Эстони, Литва, Молдав, Азийн Казахстан, Узбекистан, Киргиз, Туркменистан зэрэг арваад улсад оросууд мэдэгдэхүйц олноор байдаг. Америк, Канад, Бразил, Герман руу цагаачилсан хүний тоо цөөнгүй. Ингээд харвал дэлхий даяар багадаа 112 сая,[24] ихдээ 150 сая,[25] дунджаар 133 сая[21] орос хүн амьдарч байна.

Хэл бичиг

[засварлах | кодоор засварлах]

Оросууд орос хэлээр хэлэлцдэг. Эрдэмтэд орос хэлийг төрөл гарлаар нь Энэтхэг-Европ хэлний язгуурын Слав салбар, тэр дотроо беларусь, украин хэлний хамтаар Зүүн Слав бүлэгт хамааруулж ангилсан. Орос цагаан толгойд кирилл үсгээс гаралтай Аа Бб Вв Гг Дд Ее Ёё Жж Зз Ии Й й Кк Лл Мм Нн Оо Пп Рр Сс Тт Уу Фф Хх Цц Чч Шш Щщ Ъъ Ыы Ьь Ээ Юю Яя гэсэн нийт 33 үсэг ордог.

Нэмж унших

[засварлах | кодоор засварлах]

Зураг

[засварлах | кодоор засварлах]

Зүүлт, тайлбар

[засварлах | кодоор засварлах]
  1. ↑ 1.0 1.1 Всероссийская перепись населения 2010. Национальный состав населения РФ 2010
  2. ↑ Вот какие мы — россияне. Об итогах Всероссийской переписи населения 2010 года
  3. ↑ Про кількість та склад населення України за підсумками Всеукраїнського перепису населення 2001 року  (укр.)
  4. ↑ "(2009 census)". Эх хувилбараас архивласан: 2013-10-14. Татаж авсан: 2012-07-22.
  5. ↑ [1]
  6. ↑ "Archive copy". Эх хувилбараас архивласан: 2012-09-03. Татаж авсан: 2012-11-12.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  7. ↑ "(2009 census)". Эх хувилбараас архивласан: 2009-11-03. Татаж авсан: 2009-11-03.
  8. ↑ "On key provisional results of Population and Housing Census 2011 | Latvijas statistika". Csb.gov.lv. 2012-01-18. Эх хувилбараас архивласан: 2018-07-06. Татаж авсан: 2012-07-22.
  9. ↑ (2006 census)
    Single ethnic origin: 98,245
    Multiple ethnic origin: 402,360
  10. ↑ "Ethnic groups in Kyrgyzstan (2009 census)" (PDF). Kyrgyz Statistical Agency. Kyrgyz Statistical Agency. 2009. Эх хувилбараас (PDF) архивласан: 2012-03-08. Татаж авсан: 2011-03-31.
  11. ↑ 2004 Moldovan Census and Transnistrian Census (Memento 17. Хоёрдугаар сар 2007 цахим архивт)data.
  12. ↑ "Population by ethnic nationality, 1 January, years". Statistics Estonia. 2011. Эх хувилбараас архивласан: 20 Хоёрдугаар сар 2020. Татаж авсан: 21 March 2012.
  13. ↑ "300,000 Russians in the UK, "Londongrad" a prime location". Workpermit.com. 2006-12-19. Татаж авсан: 2012-07-22.
  14. ↑ "CIA - The World Factbook". Cia.gov. Эх хувилбараас архивласан: 2007-06-12. Татаж авсан: 2012-07-22.
  15. ↑ "Câmara de Comércio Brasil-Rússia". Brasil-russia.com.br. Эх хувилбараас архивласан: 2020-05-25. Татаж авсан: 2012-07-22.
  16. ↑ "Ausländische Bevölkerung am 31.12.2011 nach Geburtsort und ausgewählten Staatsangehörigkeiten" (герман хэлээр). Statistisches Bundesamt. Татаж авсан: 2012-07-27.
  17. ↑ "Gyventojų skaičius metų pradžioje. Požymiai: tautybė - Rodiklių duomenų bazėje". Db1.stat.gov.lt. Татаж авсан: 2012-07-22.
  18. ↑ Population by ethnic groups (2009 census)
  19. ↑ "(2007 census)". Ined.fr. 2012-07-06. Татаж авсан: 2012-07-22.
  20. ↑ Cuadro de proyección Inmigratoria periodo 1895–1946 (Memento 14. Долоодугаар сар 2015 цахим архивт) (Испани)
  21. ↑ 21.0 21.1 "People: Russian" (English хэлээр). Эх хувилбараас архивласан: 2011-12-22. Татаж авсан: 2012-02-28.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  22. ↑ Анатольев, Сергей (September 29, 2003). "Нас 150 миллионов Немного. А могло быть меньше". russkie.org. Татаж авсан: February 20, 2012.
  23. ↑ "Всероссийская перепись населения 2002 г. Национальный состав". Эх хувилбараас архивласан: 2020-01-09. Татаж авсан: 2012-11-12.
  24. ↑ "Фонд содействия объединения русского народа «Русские»: Сколько русских живёт в России и на Земле?". Эх хувилбараас архивласан: 2012-04-01. Татаж авсан: 2012-11-12.
  25. ↑ Институт Русского зарубежья. Портал «Россия и соотечественники»: Нас 150 миллионов

Цахим холбоос

[засварлах | кодоор засварлах]
 Commons: Оросууд – Викимедиа дуу дүрсний сан
"https://mn.wikipedia.org/w/index.php?title=Оросууд&oldid=789538"-с авсан