Трипура
Трипура
ত্রিপুরা | |
|---|---|
"Типпера Хилл" | |
Сатьямэва Жаяте (Зөвхөн үнэн ялдаг) | |
 Энэтхэг дахь байршил | |
| Улс |  Энэтхэг |
| Бүс нутаг | Зүүн хойд Энэтхэг |
| Өмнө нь | Трипурагийн Вант Улс |
| Холбоонд элссэн | 10 сарын 15, 1949[1] |
| Холбооны нутаг дэвсгэр гэж | 11 сарын 1, 1956 |
| Байгуулагдсан | 1 сарын 21, 1972 |
| Нийслэл ба томоохон хот | Агартала |
| Тойрог | 8 |
| Засаг захиргаа | |
| • Захирагч | Индрасена Редди[2] |
| • Ерөнхий сайд | Маник Саха (ЭАН) |
| • Ерөнхий нарийн бичгийн дарга | Ж.К Синха[3] |
| Хууль тогтоох байгууллага | Нэг танхимт |
| • Ассамблей | Трипурагийн хууль тогтоох ассамблей (60 суудал) |
| Үндэсний парламент | Энэтхэгийн Парламент |
| • Рааже сабха | 1 суудал |
| • Лок сабха | 2 суудал |
| Дээд шүүх | Трипурагийн дээд шүүх |
| Газар нутаг | |
| • Нийт | 10,491 км2 (4,051 бээр2) |
| • Байр | 28-р байр |
| Хэмжээ | |
| • Урт | 178 км (111 бээр) |
| • Өргөн | 131 км (81 бээр) |
| Өндөр | 780 м (2,560 фут) |
| Хамгийн өндөр цэг | 930 м (3,050 фут) |
| Хамгийн нам цэг (Баруун хэсэг) | 15 м |
| Хүн ам (2023)[6] | |
| • Нийт |  4,147,000 |
| • Байр | 23-р байр |
| • Хотын | 39.19% |
| • Хөдөөгийн | 60.81% |
| Иргэдийн нэршил | Трипурачууд |
| Хэл | |
| • Албан ёсны | [7] |
| • Албан бичиг | |
| ДНБ | |
| • Нийт (2023–2024) | ▲₹0.89 lakh crore ($11 тэрбум) |
| • Байр | 24-р байр |
| • Нэг хүнд ноогдох | ▲₹158,382 ($2,000) (21-р байр) |
| Цагийн бүс | UTC+05:30 (ЭСЦ) |
| ISO 3166 код | IN-TR |
| Тээврийн хэрэгслийн бүртгэл | TR |
| ХХИ (2022) | ▲ 0.667 дундаж[8] (25th) |
| Бичиг үсэг тайлагдал (2013) | ▲ 94.65%[9] (1-т) |
| Хүйсийн харьцаа (2023) | 967♀/1000 ♂ (2-т) |
| Вэб сайт | tripura |
| Мужийн хурдны замын тэмдэг | |
 | |
| Трипура мужийн хурдны зам | |
| Энэтхэгийн мужийн бэлгэдлийн жагсаалт | |
| †1971 оны Зүүн хойд бүсийн (өөрчлөн зохион байгуулалтын) хуулийн дагуу Холбооны нутаг дэвсгэрийн статусаас дээшлүүлсэн. | |
Трипура (бен. ত্রিপুরা) нь Энэтхэгийн нэг муж бөгөөд 10,491.69 км² газар нутагтай[10]. Хойд, баруун, өмнө талаараа Бангладеш улстай, зүүн талаараа Ассам, Мизорам мужуудтай хиллэнэ. Нийслэл нь Агартала. Тус мужийн оршин суугчдын ихэнх нь бенгал, кокборок хэлээр ярилцдаг. Эрт цагт тусгаар тогтносон Трипурагийн Вант Улс гэгдэж байгаад[11] 1949 оны 10 сарын 15-нд Трипурагийн нэгдэх гэрээ ёсоор тусгаар тогтсносон Энэтхэг улсад нэгджээ. Британийн Ражийн үед "Хилл Типпера" гэж нэрлэгдэж байв[12][13]. Тус нутгийг 2500 гаруй жилийн хугацаанд 186 хаан захирч байсан гэдэг[14].
Далай, Хойд Трипура, Өмнөд Трипура, Баруун Трипура хэмээх дөрвөн дүүргээс бүрдэнэ.
Эшлэл
[засварлах | кодоор засварлах]- ↑ "Түүхийн оршил | Трипура мужийн портал". Архивласан огноо 2015-02-12. Татаж авсан: 2024-11-08.
- ↑ Редди, Р.Равикант (2023-10-19). "Теланганагийн ЭАН-ын удирдагч Индрасена Редди Трипура мужийн захирагчаар томилогдсон". The Hindu (Indian English хэлээр). Архивласан огноо 2023-10-20. Татаж авсан: 2024-11-08.
- ↑ "ЕНБД-ын хувийн хэрэг | Трипура мужийн портал". Архивласан огноо 2023-03-25. Татаж авсан: 2024-11-08.
- ↑ "Трипураг мэдэх нь | Трипура мужийн портал". tripura.gov.in. Архивласан огноо 2021-01-03. Татаж авсан: 2024-11-08.
- ↑ "Betalongchhip - Peakbagger.com". www.peakbagger.com. Архивласан огноо 2023-03-24. Татаж авсан: 2024-11-08.
- ↑ Энэтхэг ба мужуудын хүн амын төсөөлөл, 2011–2036. 2020. Архивласан огноо 2023-03-13. Татаж авсан: 2024-11-08.
- ↑ "Хэлний цөөнхийн асуудал эрхэлсэн комиссарын илтгэл: 52 дахь илтгэл (2014 оны 7-р сараас 2015 оны 6-р сар хүртэл)" (PDF). Энэтхэгийн Засгийн газрын цөөнхийн хэрэг эрхлэх яамны Хэлний цөөнхийн асуудал эрхэлсэн комиссар. pp. 79–84. Эх хувилбараас (PDF) архивласан: 2016-11-15. Татаж авсан: 2024-11-08.
- ↑ "Дэд үндэсний ХХИ – Бүс нутгийн мэдээллийн сан". Global Data Lab (англи хэлээр). Радбоудын их сургуулийн менежментийн судалгааны хүрээлэн. Архивласан огноо 2018-09-23. Татаж авсан: 2024-11-08.
- ↑ "Трипура бичиг үсгийн мэдлэгээрээ Кералагаас илүү байна", The Times of India, timesofindia.indiatimes.com, 2013-09-08, Архивласан огноо 2023-03-25, Татаж авсан: 2024-11-08
- ↑ "Tripura History". Эх хувилбараас архивласан: 2008-06-06. Татаж авсан: 2010-10-19.
- ↑ Govt. of Tripura
- ↑ Hill Tippera - History The Imperial Gazetteer of India, 1909, v. 13, p. 118.
- ↑ Hill Tippera, from Encyclopædia Britannica Eleventh Edition.
- ↑ List of Kings, from University of Queensland.
| Мужууд | Андра Прадеш · Аруначал Прадеш · Ассам · Бихар · Гоа · Гужарат · Жаркханд · Карнатака · Керала · Мадхя Прадеш · Махараштра · Манипур · Мегхалая · Мизорам · Нагаланд · Одиша · Өрнөд Бенгал · Панжаб · Ражастхан · Сикким · Тамил Наду · Телангана · Трипура · Уттар Прадеш · Уттаракханд · Харяна · Химачал Прадеш · Чхаттисгарх |  |
|---|---|---|
| Нэгдсэн нутаг дэвсгэрүүд | ||