Жаркханд

Жаркханд झारखंड
Муж
Саммет Шихар Тирт, Параснат, Гиридих Жамшедпур Бхатинда хүрхрээ, Дханбад Панчет далан, Дханбад Дассамын хүрхрээ, Ранчи Байдянат сүм Топчанчи, Дханбад ЭТХ Дханбад, Дханбад Майтон далан, Дханбад
Жаркханд мужийн сүлд
Үгийн гарал: "Ойн газар"
Хоч:  "Ойн нутаг"
Уриа:  Satyameva Jayate (Зөвхөн үнэн ялдаг)
Энэтхэг дахь байршил
Солбицол: 23.35°N 85.33°E / 23.35; 85.33
Улс	Энэтхэг
Бүс нутаг	Зүүн Энэтхэг
Өмнө нь	Бихарын нэг хэсэг
Байгуулагдсан	11 сарын 15, 2000
Нийслэл	Ранчи
Томоохон хот	Жамшедпур
Тойрог	24 (5 хэлтэс)
Засаг захиргаа
• Захирагч	Сантош Гангвар
• Ерөнхий сайд	Хемант Сорен (ЖЧФ)
Хууль тогтоох байгууллага	Нэг танхимт
• Ассамблей	Жархандын хууль тогтоох ассамблей (81 суудал)
Үндэсний парламент	Энэтхэгийн Парламент
• Рааже сабха	6 суудал
• Лок сабха	14 суудал
Дээд шүүх	Жархандын дээд шүүх
Газар нутаг
• Нийт	79,716 км2 (30,779 бээр2)
• Байр	15-р байр
Хэмжээ
• Урт	463 км (288 бээр)
• Өргөн	380 км (240 бээр)
Өндөр	277 м (909 фут)
Хамгийн өндөр цэг (Параснат)	1,382 м (4,534 фут)
Хүн ам  (2011)
• Нийт	▲ 32,988,134
• Байр	14-р байр
• Нягтрал	414/км2 (1,070/бээр2)
• Хотын	24.05%
• Хөдөөгийн	75.95%
Хэл
• Албан ёсны	Хинди хэл
• Нэмэлт албан ёсны	Ангика Бенгал Бхожпури Бхумиж Хо Хариа Хорта Курмали Курух Магахи Майтхили Мундари Нагпури Одиа Сантали Урдү хэл
• Албан бичиг	Деванагари бичиг
ДНБ
• Нийт (2025-26)	▲ ₹556,286 crore ($70 тэрбум)
• Байр	19-р байр
• Нэг хүнд ноогдох	▲ ₹115,960 ($1,500) (2025-26) (29-р байр)
Цагийн бүс	UTC+05:30 (ЭСЦ)
ISO 3166 код	IN-JH
Тээврийн хэрэгслийн бүртгэл	JH
ХХИ (2022)	▲ 0.600 дундаж (35-д)
Бичиг үсэг тайлагдал (2024)	76.7% (32-т)
Хүйсийн харьцаа (2021)	948♀/1000 ♂ (26-д)
Вэб сайт	jharkhand.gov.in
Мужийн хурдны замын тэмдэг
Жаркханд мужийн хурдны зам JH SH1 - JH SH
Энэтхэгийн мужийн бэлгэдлийн жагсаалт

Жаркханд (лат-га. Jharkhand [ʤʰɑːrkʰʌɳɖ]) — Энэтхэг улсын харьяа, нутгийн дорнод биед оршдог муж.

79 мянган км² газар нутаг, 33 сая хүн амтай. Албан ёсны бөгөөд нутгийн хэл нь хинди.

Газар зүй

Нутгийн хуваарь

Жарканд нутаг Энэтхэг орны дорнод хэсэгт оршдог.

Бихар, Уттар Прадеш, Чаттисгар, Орисса, Өрнөд Бенгал мужтай хиллэдэг.

Нутгийн ихэнх хэсгийг Чотанагпурын тэгш өндөрлөг гэдэг. 29.6% нь ой.

Субарнарека, Коэл, Дамодар зэрэг гол мөрөн урсдаг.

Нутгийн хамгийн өндөр цэг нь Парашнат (1366 м) юм.

Хүн ам зүй

Орисса мужийн хүн амын олонх төрөлхийн хинди хэлтэй. Хүн амын 28% овог аймаг.

67.8% хиндү, 14.5% лал, 12.8% сарна, 4.3% христийн шашин шүтлэгтэй.

Хот суурин

Томоохон хот (2011 оны байдлаар):

• Жамшедпур – 1,339,438 хүнтэй,
• Данбад – 1,196,214,
• Ранчи – 1,120,374,
• Бокаро – 564,319.

Түүх

Эрт дээр үед Жаркханд нутгийн умард хагас Магада, өмнөд хагас Калинга улсын мэдэлд байв.

2000 онд Бихар мужаас Жаркханд мужийг салган байгуулжээ.

Энэтхэгийн дорно өмнөд нутгаар тархсан Нахал тэрслүү бүлэг Жаркхандад идэвхтэй байгаа.

Зураг

• 
• 
•