2021 оны Монголын ерөнхийлөгчийн сонгууль

2021 оны Монголын ерөнхийлөгчийн сонгууль

← 2017 2021 оны 6 сарын 9 2027 →
Нэр дэвшигч Ухнаагийн Хүрэлсүх Дангаасүрэнгийн Энхбат Содномзундуйн Эрдэнэ
Нам МАН ЗХЭЭ Ардчилсан
Нийт санал 823,326 246,968 72,832
Хувь 72.02% 21.60% 6.37%

Үр дүн аймгаар

Сонгуулийн өмнөх ерөнхийлөгч

Халтмаагийн Баттулга
Ардчилсан

Сонгогдсон ерөнхийлөгч

Ухнаагийн Хүрэлсүх
МАН

Ерөнхийлөгчийн сонгууль нь Монголд 2021 оны 6 сарын 9-нд зохион байгуулагдсан.[1] Ерөнхий сайд асан Монгол Ардын Намын Ухнаагийн Хүрэлсүх 72% санал авч ерөнхийлөгчөөр сонгогдсон юм.[2] Сонгуулийг ЕАБХАБ-аас чөлөөтэй, шударга гэж үзсэн.[3] Гэсэн хэдий ч сөрөг хүчний хэд хэдэн нэр дэвшигчид нэр дэвших эрхээ хасуулж, Ерөнхийлөгч асан Халтмаагийн Баттулгыг хоёр дахь удаагаа нэр дэвших эрхийг нь хассан хэд хэдэн маргаан дэгдсэн.[4][5][6]

Сонгуулийн өмнө[засварлах | кодоор засварлах]

2021 оны дөрөвдүгээр сард Ерөнхийлөгч Халтмаагийн Баттулга "Улс орныхоо бүрэн эрхт байдал, ардчиллыг хамгаалах үүднээс" МАН-ыг татан буулгах тухай зарлиг гаргаж, Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах төслийг баталсан.[7][8] 2020 оны тавдугаар сард хэрэгжиж эхэлсэн Үндсэн хуулийн нэмэлт, өөрчлөлтөөр Ерөнхийлөгчийн бүрэн эрхийг нэг удаа хязгаарласан тул Баттулга 2021 оны Ерөнхийлөгчийн сонгуульд дахин нэр дэвших эрхгүй болсон юм.[9][10]

Сонгуулийн тогтолцоо[засварлах | кодоор засварлах]

2019 оны Үндсэн хуулийн нэмэлт, өөрчлөлтийн дараа ерөнхийлөгч зургаан жилийн хугацаатай хоёр шатны тогтолцоогоор сонгогддог болсон бөгөөд зөвхөн нэг бүрэн эрхийн хугацаатай ажиллах боломжтой болсон юм.[11][12] Улсын Их Хуралд суудалтай улс төрийн намууд нэр дэвшүүлэх эрхтэй. Сонгогдсон Ерөнхийлөгч тангараг өргөхөөсөө өмнө аль ч улс төрийн намаас огцрох ёстой. Ерөнхийлөгчийг бүрэн эрхээ урвуулан ашигласан, Ерөнхийлөгчийн тангараг зөрчсөн гэм буруутай нь тогтоогдвол Улсын Их Хурал гуравны хоёрын олонхийн саналаар огцруулах эрхтэй.

Сонгуулийн хуулийн 97.9, 99.2-т нэр дэвшигчийн 50 хувийн босгыг давсан эсэхийг тогтоохдоо цагаан саналыг харгалзан тоолохоор тодорхойлсон. Хоёр дахь шатны санал хураалтад нэр дэвшигчдийн аль нь ч нийт саналын олонхын саналыг (цагаан саналыг оруулан) аваагүй бол сонгуулийн хуулийн 8.6.2-т зааснаар дахин сонгууль явуулах шаардлагатай.[13][14]

Нэр дэвшигчид[засварлах | кодоор засварлах]

Сонгуулийн Ерөнхий Хорооноос гурван нэр дэвшигчийг бүртгэсэн:[15]

  1. Ухнаагийн Хүрэлсүх (Монгол Ардын Нам)
  2. Содномзундуйн Эрдэнэ (Ардчилсан Нам)
  3. Дангаасүрэнгийн Энхбат (Хөдөлмөрийн Үндэсний Нам)

Ардчилсан Намын Цэдэвдамбын Оюунгэрэлийг боломжит нэр дэвшигчээр үзэж байсан ч[16] тэр намын сонгуульд Эрдэнэд ялагдсан.

Үр дүн[засварлах | кодоор засварлах]

COVID-19 цар тахлын улмаас аюулгүй байдлыг хангасан байдалтай улсын хэмжээнд 2087 сонгуулийн санал авах байранд 07:00 цагт бүртгэлтэй 2.1 сая сонгогчийн санал хураалтыг нээсэн. Санал хураалт 22:00 цагт дууссан. Хүрэлсүх, Эрдэнэ нар Улаанбаатарт саналаа өгсөн бол Энхбат COVID-19 эерэгээр оношлогдож, хэвтэн эмчлүүлж байсан тул эмнэлэгт саналаа өгсөн.[17]

Нэр дэвшигчНамСанал%
Ухнаагийн ХүрэлсүхМонгол Ардын Нам823,32672.02
Дангаасүрэнгийн ЭнхбатЗөв Хүн Электорат Эвсэл246,96821.60
Содномзундуйн ЭрдэнэАрдчилсан Нам72,8326.37
Нийт1,143,126100.00
Хүчинтэй санал1,143,12694.08
Хүчингүй/хоосон санал71,9375.92
Нийт санал1,215,063100.00
Бүртгэгдсэн сонгогчид/ирц2,049,37959.29
Эх сурвалж: GEC, IFES

Эх сурвалж[засварлах | кодоор засварлах]

  1. Presidential election scheduled for June 9, 2021 Монцамэ, 2021 оны 1 сарын 21
  2. "Former PM wins Mongolia's Covid-hit presidential election". France 24 (in англи). 2021-06-10. Retrieved 2022-01-10.
  3. "Mongolia, Presidential Election, 9 June 2021: Final Report". Европын Аюулгүй Байдал Хамтын Ажиллагааны Байгууллага (in англи). Retrieved 2022-01-10.
  4. Bayarlkhagva, Munkhnaran. "Mongolia edges towards autocracy". Al Jazeera (in англи). Retrieved 2022-01-10.
  5. "After Wild Election Season, What's Next for Mongolia?". thediplomat.com (in америк-англи). Retrieved 2022-01-10.
  6. Lkhaajav, Bolor (30 June 2021). "Mongolia's Ruling Party Just Consolidated Power Even More". World Politics Review (in англи). Retrieved 2022-01-10.
  7. Baljmaa.T (April 20, 2021). "President presents ordinance on disbanding Mongolian People's Party". Монцамэ.
  8. Battulga Khaltmaa (April 19, 2021). "Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга Монгол ардын намыг тараах тухай захирамж гаргаснаа танилцууллаа" (in Mongolian). YouTube.{{cite news}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  9. Weekly, Mongolia (2020-01-05). "Welcome to Battulga's rule in 2020s". Mongolia Weekly (in англи). Retrieved 2020-07-15.
  10. Daily, Florida (6 May 2021). "Marco Rubio, Patrick Leahy Urge State Department to Do More to Promote Democracy in Mongolia | Florida Daily" (in америк-англи). Retrieved 2021-06-05.
  11. "Mongolia votes in first ever presidential runoff". Al Jazeera. 7 July 2017. Retrieved 10 June 2021.
  12. Volodya, Bolormaa (9 January 2020). "The Amendment On Constitution Of Mongolia". Mondaq. Retrieved 10 June 2021.
  13. "STATEMENT OF PRELIMINARY FINDINGS AND CONCLUSIONS" (PDF). osce.org. 7 July 2017. Retrieved 10 June 2021.
  14. "Electoral Law Mongolia 2016". aceproject.org. 2016. Retrieved 10 June 2021.
  15. iKon.mn, А. Намуун (8 May 2021). "Ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвшигчдийн үнэмлэхийг тавдугаар сарын 24-нд олгож, нийтэд мэдээлнэ". ikon.mn. Retrieved 9 May 2021.
  16. "Is Mongolia Ready for a Female President?". thediplomat.com (in америк-англи). Retrieved 8 February 2021.
  17. "Mongolian presidential candidates cast votes in presidential election". Xinhua News Agency. 9 June 2021.