4 сарын 4

4 сарын 4 нь Григорийн тооллын жилийн 94 дахь (өндөр жил бол 95 дэх) өдөр юм. Мөн он дуустал 271 өдөр үлдэж байна.

Онцлох үйл явдал

МЭӨ 503 - Ромын зөвлөлийн гишүүн Агриппа Менениус Ланатус Сабинесийн тулааны ялалтыг тэмдэглэн, цэргийн сүрт парад зохион байгуулах шийд гаргажээ.
1147 - Москва хотын талаар түүхэн сурвалж бичигт анх удаа дурдав.
1460 - Базелын их сургууль байгуулагджээ.
1581 - Английн аялагч, дэд-адмирал Френцис Дрейк дэлхийн эргэлтийн талаарх өөрийн үзлээ боловсруулав.
1660 - Бредагын тунхаг батлагдсанаар II Чарльз Их Британийн хаан ширээнд суужээ.
1721 - Их Британийн анхны ерөнхий сайдаар Сир Роберт Уолпол томилогдов.
1768 - Английн нийслэл Лондон хотод Филип Астли орчин үеийн циркийг байгуулжээ.
1796 - Нэрт палеонтологич Жорж Кувье анхны лекцээ оюутнуудад заав.
1812 - АНУ-ын ерөнхийлөгч Жеймс Медисон Их Британи улсад 80 өдрийн худалдааны хориг тавьжээ.
1814 - Наполеон Бонапарт эрх ямбаасаа татгалзаж өөрийн хүүдээ эрх мэдлээ шилжүүлснээр Францын хаан ширээнд II Наполеон суув.
1818 - АНУ-ын Конгресс 13 улаан, цагаан хөндлөн зураас, цэнхэр дэвсгэр дээр нэгж од нь нэг мужийг төлөөлсөн төрийн далбааг соёрхон баталжээ. Тухайн үед АНУ-ын далбаан дээрх од 20 ширхэг байсан юм.
1841 - АНУ-ын ерөнхийлөгч Уиллиам Хенри Харрисон хатгалгааны улмаас насан эцэслэв. Тэрээр АНУ-ын ерөнхийлөгчийн түүхэнд бүрэн эрхийнхээ хугацаанд насан эцэслэсэн анхны ерөнхийлөгч болжээ. Мөн тэрээр АНУ-ын ерөнхийлөгчийг хамгийн богино хугацаанд буюу ганцхан сарын хугацаанд хашсан юм.
1850 - АНУ-ын Лос Анжелес хот байгуулагджээ.
1865 - Америкийн иргэний дайн: Холбоотны арми Виржиниа мужийн Ричмонд хотыг эзлэсний дараахан АНУ-ын ерөнхийлөгч Абрахам Линкольн тус хотд айлчилжээ.
1866 - Хаант Оросын Санкт Петербург хотод хаан II Александер амь насанд халдах оролдлогоос арай гэж амь мултрав. Түүнд радикал үзэлтэй Дмитрий Каракозов халдахыг завдсан байна.
1887 - АНУ-ын Канзас мужийн Аргонио хотын захирагчаар Сюзанна М.Солтер сонгогджээ. Ингэснээр АНУ-ын засаг захиргаа удирдлагын нэгжийн түүхэнд энэ суудалд суусан анхны эмэгтэй болсон юм.
1905 - Энэтхэгийн Кангри хөндийд хүчтэй газар хөдөлж 20,000 гаруй хүн амиа алдаж, ихэнх барилга, байгууламж нурж сүйджээ.
1913 - Балканы анхдугаар дайн: Элленикийн нисэх хүчний нисгэгч Эмманули Аргиропулос онгоцтойгоо осолдсон анхны нисгэгч болов.
1925 - Герман улсад СС буюу Шутцштаффел байгуулагджээ.
1939 - Иракын хаан ширээнд II Файзал суув.
1944 - Дэлхийн II дайн: Англи-Америкийн цэргийн хамтарсан хүч Бухарестын газрын тосны агуулахыг бөмбөгджээ. Үүний улмаас 3,000 гаруй энгийн иргэн амиа алдсан байна.
1945 - Дэлхийн II дайн: Германы Ордруфын бөөнөөр хорих лагерыг Америкийн цэргүүд чөлөөлөв.
- Дэлхийн II дайн: Америкийн цэргүүд Кассел хотыг эзлэжээ.
- Дэлхийн II дайн: Зөвлөлтийн цэргүүд Унгар улсыг эзлэв.
1949 - 12 улс Умард Атлантын гэрээнд гарын үсэг зурснаар Умард Атлантын гэрээний хэрэгжилтийг хангах байгууллага байгуулагджээ.
1958 - Дугуй цагираган дунд хөндлөн зураас, хоёр хажуу талд ташуу зураас бүхий энхтайвны билгэ тэмдэг анх удаа ашиглагдав.
1960 - Францын засгийн газар Малигийн холбооны тусгаар тогтнолыг хүлээн зөвшөөрчээ. Уг холбоонд Судан болон Сенегал улс багтаж байсан гэдэг.
1964 - Америкийн алдарт Биллбордын шилдэг 100 дууны жагсаалтын эхний таван байрт алдарт Битлз хамтлагын дуу бичигдэв.
1967 - Иргэний эрхийн төлөө цогтой тэмцэгч Мартин Лютер Кинг Нью-Йорк хотын Риверсайдын сүмд "Вьетнамын ард: Аниргүйг цочоосон цаг хугацаа" илтгэлээ олон нийтэд тавьжээ.
1968 - Иргэний эрхийн төлөө цогтой тэмцэгч Мартин Лютер Кинг Теннесий мужийн Мемфис хотын нэгэн мотельд Жеймс Өрл Рей гэгчийн гарт амь насаа алдав.
- Аполло сансрын хөтөлбөр: АНУ-ын Сансар судлалын агентлаг "Аполло 6" хөлгийг хөөргөжээ.
- Грекын хөлбөмбөгийн А.Е.К Афин баг Европын цомд түрүүлж, тус улсын хөлбөмбөгийн түүхэнд энэ цомыг хүртсэн анхны баг болов.
1969 - Америкийн эмч Дентон Күүли хиймэл зүрх суурилуулах мэс ажилбарыг дэлхийн анагаах ухааны түүхэнд анх удаа гүйцэтгэжээ.
1973 - АНУ-ын Нью-Йорк хотод Дэлхийн худалдааны төв нээгдэв.
1975 - АНУ-ын Нью Мексико мужийн Албукерк хотод бизнесийн хамтрагчид болох Билл Гейтс, Пол Аллен нар "Майкрософт" компанийг байгуулжээ.
1976 - Кампожийн хунтайж Нородом Сиханук эрх мэдлээсээ татгалзаж, гэрийн хорионд оров.
1979 - Пакистаны ерөнхий сайд Зульфикар Али Бхуттог цаазлав.
1983 - Сансрын "Шаттл" хөтөлбөрийн дагуу "Челленжер" хөлөг хөөрч, сансрын уудамд гарчээ.
1984 - АНУ-ын ерөнхийлөгч Рональд Рейган олон улс даяар химийн зэвсгийг хориглохыг уриалав.
1988 - АНУ-ын Аризона мужийн амбан захирагч Иван Мекам авлигийн хэрэгт холбогдож, албан тушаалаасаа огцорчээ.
1991 - Хонг Конгын үндэсний ассемблейн долоодугаар хуралдаанаар одоогийн төрийн далбааг соёрхон батлав.
1994 - Алдарт "Нетскейп" компанийг Марк Андреессен, Жим Кларк нар хамтран байгуулжээ.
1996 - Дэлхийтэй маш ойрхон өнгөрсөн "Хиакутаке" сүүлт одны зургийг АНУ-ын солир судлалын төв авчээ.
2002 - Анголын засгийн газар босогчидтой энхийн гэрээ байгуулснаар тус улсын иргэний дайн эцэслэв.
2013 - Энэтхэгийн Тане хотод орших нэгэн барилга нурсаны улмаас наад зах нь 70 хүн амиа алджээ.

Мэндэлсэн алдартнууд

1879 - Олимпын аварга Германы завьчин Густаф Гослер (1940 онд нас барсан)
1916 - Сербийн арав дахь ерөнхийлөгч Никола Любичич (2005 онд нас барсан)
1928 - АНУ-ын Эрхчөлөөний медальт, яруу найрагч Майа Анжелу (2014 онд нас барсан)
1932 - Дуу бичлэгийн алдарт "Ариста" студийг үндэслэгч Клайв Дейвс
- Оросын нэрт найруулагч, зохиолч Андрей Тарковский (1986 онд нас барсан)
1933 - Европын аварга Британийн дундын зайн гүйгч Брайн Хьюс
1944 - Олимпын мөнгө, хүрэл медальт Бразилийн гурвын харайгч Нелсон Пруденсио (2012 онд нас барсан)
1950 - Академийн наадмын шагналт найруулагч, жүжигчин Кристин Лахти
1951 - Кампожийн 33 дахь ерөнхий сайд Хун Сен
1952 - Олимп, тивийн аварга Германы өндрийн харайгч Росмари Акерманн
- Олимпын мөнгөн медальт, Дэлхийн аварга Канадын уран гулгагч Карен Магнюссен
1965 - "Чаплин", "Төмөр хүн" киноны од бага Роберт Дауни
1970 - Олимпын аварга Оросын өндрийн харайгч Елена Елесина
1979 - Академийн наадмын шагналт Австралийн жүжигчин Хийт Леджер (2008 онд нас барсан)
1981 - Дэлхийн хошой хүрэл, Европын хүрэл медальт Оросын гурвын харайгч Анна Пятых
1983 - "Менталист" цувралын од жүжигчин Аманда Ригетти
1984 - Олимпын хошой хүрэл, Дэлхийн гурван мөнгө, Европын дөрвөн удаагийн аварга Оросын усанд сэлэгч Аркадий Вятчанин
1987 - Германы хөлбөмбөгч Сами Хедира
1993 - Америкийн сагсанбөмбөгч Френк Камински

Нас барсан алдартнууд

1292 - Ромын пап IV Николай (1227 онд төрсөн)
1406 - Шотландын хаан III Роберт (1337 онд төрсөн)
1588 - Данийн хаан II Фредерик (1534 онд төрсөн)
1841 - АНУ-ын ес дэх ерөнхийлөгч Уиллиам Хенри Харрисон (1773 онд төрсөн)
1929 - Автомашины алдарт Мерседес-Бенц компанийг үндэслэгч Карл Бенц (1844 онд төрсөн)
1931 - "Мишелин" дугуйны компанийг үндэслэгч Андре Мишелин (1853 онд төрсөн)
1932 - Нобелийн шагналт Германы химич Вилгельм Оствальд (1853 онд төрсөн)
1951 - Исүс Христийн Хожмын үеийн гэгээнтнүүдийн сүмийн найм дахь тэргүүн Жорж Альберт Смит (1870 онд төрсөн)
1953 - Румынь улсын хаан II Карол (1893 онд төрсөн)
1968 - Нобелийн энхтайвын шагналт, хүний эрхийн төлөө тэмцэгч Мартин Лютер Кинг (1929 онд төрсөн)
1983 - Америкийн тайз, дэлгэцийн нэрт жүжигчин Глориа Суонсон (1899 онд төрсөн)
1984 - Нисэх онгоцны "Антонов" компанийг үндэслэгч Украины зохион бүтээгч Олег Антонов (1906 онд төрсөн)
2004 - Дэлхийн хошой аварга Бельгийн дугуйч Бриек Шотте (1919 онд төрсөн)
2013 - Америкийн киноны нэрт шүүмжлэгч Рожер Эберт (1942 онд төрсөн)
2014 - Гвиней-Биссау улсын ерөнхийлөгч Кумба Лала (1953 онд төрсөн)

Тэмдэглэлт өдөр

Хонконг Тайвань Хүүхдийн өдөр
Сенегал Тусгаар тогтнолын өдөр
Ангол Энхтайвны өдөр
Уурхайн ослоос хамгаалах, уурхайн үйл ажиллагаанд хяналт тавих олон улсын өдөр

Commons: 4 сарын 4 – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан