Иттерби

Шинж чанар

'
Ерөнхий
Нэр, тэмдэг, атомын дугаар Иттерби, Yb, 70
Цуваа Лантаноид
Бүлэг, үе, блок La, 6, f
Гадаад байдал мөнгөлөг цагаан
CAS дугаар 7440-64-4
Дэлхийн гадаргад эзлэх хэмжээ 2,5 ppm[1]
Атомын шинж чанар [2]
Атом масс 173,045(10)[3][4] u
Атомын радиус (тооцоолсон) 175 (222) пм
Ковалент радиус 187 пм
Электрон бүтэц [Xe] 4f14 6s2
1. Ионжилтын энерги 603,4 кЖ/моль
2. Ионжилтын энерги 1174,8 кЖ/моль
3. Ионжилтын энерги 2417 кЖ/моль
Физикийн шинж чанар [2]
Бодисын төлөв хатуу
Талст бүтэц Талдаа төвтэй куб
Нягт 6,973 г/см3 (25 °C)[5]
Соронзон чанар Парасоронзон (Χm = 3,4 · 10−5)[6]
Хайлах цэг 1097 K (824 °C)
Буцлах цэг 1703 K[7] (1430 °C)
Молийн эзлэхүүн 24,84 · 10−6 м3/моль
Ууршилтын дулаан 159 кЖ/моль[7]
Хайлах дулаан 7,6 кЖ/моль
Дууны хурд 1590 м/сек 293,15 K-д
Цахилгаан дамжуулалт 4,0 · 106 A/(В · м)
Дулаан дамжуулалт 39 Вт/(м · К)
Химийн шинж чанар [2]
Исэлдэлтийн төлөв байдал 2, 3
Хэвийн потенциал −2,22 В
(Yb3+ + 3 e → Yb)
Изотопууд
Изотоп ИХ t1/2 ЗТ ЗЭэВ) ЗБ
168Yb 0,13 % тогтвортой
169Yb {син.} 32,026 d ε 0,909 169Tm
170Yb 3,05 % тогтвортой
171Yb 14,3 % тогтвортой
172Yb 21,9 % тогтвортой
173Yb 16,12 % тогтвортой
174Yb 31,8 % тогтвортой
175Yb {син.} 4,185 d β 0,470 175Lu
176Yb 12,7 % тогтвортой
Өөр бусад изотопуудыг үзэх: Изотопуудын жагсаалт
Аюулгүй байдлын заавар
GHS-Аюулын тэмдэг: [8]

Нунтаг

02 – Хөнгөн-/Туйлын шатамхай 07 – Анхаар

Аюултай

АТ-фразын жагсаалт H: 228​‐​302​‐​312​‐​315​‐​319​‐​332​‐​335
P: 210​‐​261​‐​280​‐​305+351+338 [8]
Боломжит ба хэрэглэх байдлыг харгалзан аль болох СИ-системийн нэгжүүдийг хэрэглэсэн болно.
Хэрэв ямар нэгэн тайлбар байхгүй бол дээр өгөгдсөн утгууд хэвийн нөхцлийн утгууд болно.

Иттерби (Англи: Ytterbium) нь Yb гэж тэмдэглэгддэг, атомын дугаар 70 бүхий химийн элемент юм. Мөнгөлөг зөөлөн металлаг элемент болох иттерби нь лантаноидын бүлгийн газрын ховор элемент бөгөөд гадолинит, монацит, ксенотим зэрэг эрдсүүдээс олддог. Тус элемент заримдаа Иттри болон бусад элементтэй холбогдож, ган үйлдвэрлэхэд ашиглагддаг. Байгаль дээр иттерби нь долоон тогтвортой изотопын холимог хэлбэрээр оршдог. Хиймлээр бий болгодог Иттерби-169 изотоп нь гамма цацрагийн эх үүсвэр болон хэрэглэгддэг байна.

Цахим холбоос[засварлах | кодоор засварлах]

Wiktionary
Wiktionary
Wiktionary: Иттерби – Энэ үгийг тайлбар толиос харна уу
 Commons: Иттерби – Викимедиа дуу дүрсний сан

Эшлэл[засварлах | кодоор засварлах]

  1. Harry H. Binder: Lexikon der chemischen Elemente. S. Hirzel Verlag, Stuttgart 1999, ISBN 3-7776-0736-3.
  2. Die Werte für die Eigenschaften (Infobox) sind, wenn nicht anders angegeben, aus www.webelements.com (Ytterbium) entnommen.
  3. Standard Atomic Weight of Ytterbium Revised, 24 Aug 2015 16:53 ciaaw.org
  4. iupac.org.
  5. N. N. Greenwood, A. Earnshaw: Chemie der Elemente. 1. Auflage. VCH, Weinheim 1988, ISBN 3-527-26169-9, S. 1579.
  6. Robert C. Weast (Hrsg.): CRC Handbook of Chemistry and Physics. CRC (Chemical Rubber Publishing Company), Boca Raton 1990, ISBN 0-8493-0470-9, S. E-129 bis E-145. Werte dort sind auf g/mol bezogen und in cgs-Einheiten angegeben. Der hier angegebene Wert ist der daraus berechnete maßeinheitslose SI-Wert.
  7. 7.0 7.1 Yiming Zhang, Julian R. G. Evans, Shoufeng Yang: Corrected Values for Boiling Points and Enthalpies of Vaporization of Elements in Handbooks. In: Journal of Chemical & Engineering Data. 56, 2011, S. 328–337, doi:10.1021/je1011086.
  8. 8.0 8.1 Datenblatt Ytterbium bei Sigma-Aldrich, abgerufen am 26. April 2017 (PDF).