Хондурас

Бүгд Найрамдах Хондурас Улс
ᠪᠦᠭᠦᠳᠡ
ᠨᠠᠶᠢᠷᠠᠮᠳᠠᠬᠤ
ᠾᠣᠨ᠋ᠳ᠋᠋ᠦ᠋ᠷᠠᠰ
ᠤᠯᠤᠰ
República de Honduras
Бүгд Найрамдах Хондурас Улс; ᠪᠦᠭᠦᠳᠡ; ᠨᠠᠶᠢᠷᠠᠮᠳᠠᠬᠤ; ᠾᠣᠨ᠋ᠳ᠋᠋ᠦ᠋ᠷᠠᠰ; ᠤᠯᠤᠰ República de Honduras
	Хондурасын төрийн далбаа Хондурасын төрийн сүлд
	Уриа: „Libre, Soberana e Independiente“; (испаниар: „Чөлөөт, бүрэн эрхт ба тусгаар“)
	Төрийн дуулал: Хондурасын төрийн дуулал;
Нийслэл	Тегусигальпа
Албан ёсны хэл	Испани
Төр засаг	Бүгд Найрамдах Улс ; Ерөнхийлөгчийн засаглал
• Төрийн тэргүүн	Ерөнхийлөгч Хуан Орландо Эрнандес
Байгуулагдсан
• Үйл	1821 оны 9 сарын 15 ; (Испаниас)
Газар нутаг
• Нийт	112.090 км2
Хүн ам
• Тооцоо	8.893.259 ; 2016 оны 7 сар орчим
• Өсөлт (2016)	▲ +1,64 %
• Нягтаршил	79/км2
ДНБ (ХАЧТ)	тооцоо
• Нийт	Нийт (нэрлэсэн); Нийт (ХАЧХ);
ДНБ (нэрлэсэн)	тооцоо
• Нийт	2016 21,36 тэрбум $ (106.); 43,17 тэрбум $ (109.)* Нийт (нэрлэсэн); Нийт (ХАЧХ);
ХХИ	0,625 (129.) (2016); Error: Invalid HDI value
Мөнгөний нэгж	Хондурасын лемпир (HNL)
Цагийн бүс	UTC−6
Утасны томьёо	+504
ISO 3166 код	HN, HND, 340
Домэйн нэр	.hn

Хондурас ([hɔnˈduːras], испани дуудлага [onˈduɾas], албан ёсны бүтэн нэр Бүгд Найрамдах Хондурас Улс, испаниар República de Honduras) улс Төв Америкт хойгуураа Гватемал, баруун урдаараа Сальвадор, зүүн урдаараа Никарагуатай хиллэн оршдог. Газар нутгийн ихэнх хэсэг нь өндөрлөг, халуун, чийглэг уур амьсгалтай. Уулархаг газраараа 5000 м хүртэл тунадас унадаг. Нутгийн 45 хувийг халуун орны карибын нарс, эбен зэрэг үнэт мод бүхий ой эзлэнэ. Улуа, Агуан зэрэг хэд хэдэн голтой. Ашигт малтмалаас мөнгө, алт, өнгөт металлын болон төмрийн хүдэр бий.

Хондурас бол Латин Америкийн хоцрогдол орон юм. Эдийн засгийн үндэс нь хөдөө аж ахуй. Хөдөө аж ахуйд хүн амын гуравны хоёр нь ажилладаг. Гол таримал нь кофе, эрдэнэ шиш, гадил, жүрж. Экспортын 40 хувийг гадил, кофе эзлэнэ. Аж үйлдвэрээс нэхмэл, хүнсний үйлдвэрүүдтэй. Эдийн засагт нь гадаадын, гол нь Америкийн капитал нэвтэрчээ. Авто болон төмөр замын тээвэр сул хөгжсөн. Олон улсын чанартай нисэх онгоцны буудал хэд хэд бий. Хүн амын 90 шахам хувь нь испани-индианы эрлийз юм. Хүн амд ногдох жилийн дундаж орлогоор Хондурас Латин Америкт сүүлчийн байранд ордог. Албан ёсны хэл нь испани.^[6]

МЭӨ нэгдэх мянган жилд Хондурасын нутаг дэвсгэрт эртний түүхт майя аймгийн индиануудын соёл цэцэглэн хөгжиж байжээ. Тэр соёлын гол төв нь Копан хот байв. Майячуудын урлагийн уламжлалт шинж одоогийн индиан аймгийн өнгө алаглан будсан баг, сав суулганы хээнд хадгалагдан үлдсэн байна. XVI зууны эхэн хүртэл уугуул хүн ам болох индианууд нь Хондурасын нутаг дэвсгэрийг «Игуэрас» буюу «Ибуэрас» гэж нэрлэдэг байв.

Хондурасын эрэг орчим газрыг Х. Колумб 1502 онд нээсэн бөгөөд испаничууд энэ орныг эрэг орчимдоо их гүнзгий учраас Хондурас (испаниар «хондура» гэдэг нь гүнзгий гэсэн утгатай үг) гэж нэрлэсэн ажээ. Испаничууд 1525 оноос Хондурасыг байлдан эзэлж эхэлсэн байна. Хондурасчууд тусгаар тогтнолынхоо төлөө шаргуу тэмцсэний дүнд 1821 онд Испаниас тусгаарлан салжээ. Хондурас 1838 оноос бие даасан улс болсон байна.

Мөнгөний нэгж нь лемпира.