Jump to content

Каракалпакчууд

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
(Хархалпак ястан-с чиглүүлэгдэв)
Каракалпакчууд
Qaraqalpaqlar, Қарақалпақлар, قاراقلپقلر
Каракалпак хөвгүүд Тахтакөпир уралдаанд
Нийт хүн ам
871,970 - 934,700[1][2]
Томоохон хүн амтай бүс нутаг
 Узбекистан
 Каракалпакстан
752,000 (2021)[3]
720,940
 Турк81,700[1]
 Иран55,300[1]
 Казахстан28,931 (2025 оны тооц.)[4]
 Туркменистан2,371 (2022 оны тооллого)[5]
 Киргиз1,200[1]
 Орос838[6]
 Украин117[7]
Хэлнүүд
Каракалпак, Орос, Узбек хэл
Шашин
Суннит Ислам
Холбоотой угсаатны бүлэг

Каракалпакчууд (каракалпакаар Qaraqalpaq, Qaraqalpaqlar; үгчлэн орчуулбал. Хар Калпакчууд) нь Төв Азийн Түрэг үндэстэн бөгөөд одоогоор 800,000 орчим бий. Тэд хэлний хувьд Өмнөд Казахуудтай маш ойр бөгөөд ихэнх нь суннитийн исламд хамаардаг.

Калпак хэмээx төв азийн уламжлалт өндөр хэлбэртэй малгайнаас үүдэлтэй[8].

Каракалпакчуудын дийлэнх нь тэднээр нэрлэгдсэн Каракалпакистанд болон Узбекистанд амьдран суудаг. Цөөн хэсэг нь Хорезм ба Хорезмын эргэн тойрноор мөн түүнчлэн Ферганын хөндийгөөр суурьшин амьдарна. Казахстан, Туркменистанд ч бас цөөн тоогоор бий.

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 "Karakalpak". Ethnologue. Татаж авсан: 2025-05-29. Иш татахад гарсан алдаа: Invalid <ref> tag; name "Kaa" defined multiple times with different content
  2. https://joshuaproject.net/people_groups/12526
  3. "Uzbekistan – The World Factbook". Тагнуулын төв газар. Татаж авсан: 2025-05-29.
  4. https://stat.gov.kz/en/industries/social-statistics/demography/publications/337150/
  5. https://www.stat.gov.tm/en/population-census
  6. "Оценка численности постоянного населения по субъектам Российской Федерации". Холбооны Улсын Статистикийн Алба. Татаж авсан: 2025-05-29.
  7. "Результати – Національний склад населення, мовні ознаки, громадянство – Розподіл населення за національністю та рідною мовою – Результат вибору". ukrcensus.gov.ua (украин хэлээр). Татаж авсан: 2025-05-29.
  8. Heinz-Gerhard Zimpel: Lexikon der Weltbevölkerung, Artikel „Karakalpaken“, S. 259