Баарин зүүн хошуу

Баарин зүүн хошуу

Баарин зүүн хошуу (монголоор: ᠪᠠᠭᠠᠷᠢᠨ
ᠵᠡᠭᠦᠨ
ᠬᠣᠰᠢᠭᠤ; хятадаар: 巴林左旗, пиньинь: Bālín zuǒ qí) - БНХАУ-ын Өвөр Монголын өөртөө засах ороны Улаанхад хотын харъяаны хошуу. Тус хошуу нь 2022 оны байдлаар 334,340 хүнтэйгээс Хятад үндэстэн (61%), Баарин Монголчууд (35%) холилдон оршин амьдардаг.

Түүх

Баарин зүүн хошууны нутагт эртнээс нүүдэлчдийн нутаг байж, хятадын Байлдаант улсын үед Уулын Рун, Дунху зэрэг аймгууд нутаглаж байсан. Хүннү гүрний үед Сяньби, Ухуань аймгууд, мөн тэдний залгамж Кидан аймаг өнө удаан нутагласаар байв. Кидан Улс байгуулагдаж, 918 онд Дээд нийслэлээ тус хошууны нутагт байгуулсан. Монгол Улсын Батмөнх даян хааны тавдугаар хөвгүүн Алчуболдод таван отог Өвөр Халхыг өмч болгон өгсөний дотор Баарин аймаг багтсан. Алчуболдын дараа хүү Хургач Хасар тайж өөрийн таван аймгийн хамт Шар мөрний орчимд нүүдэллэн нутаглах болсон. Хожим өөрийн таван хөвгүүний нэг Субухай дархан ноёнд Баарин отгийг өгсөн нь Цахар дахь Монголын хаадын захиргаанд явсаар 1620-иод онд манжийн Чин гүрэнд дагаар орсон. Субухай дархан ноёны хөвгүүн Бага баатар ноёны ахмад хөвгүүн Өвөгдэй хунтайжийн ахмад хөвгүүн төрийн эфү Сэрэн ноёнд 1648 онд засаг, хошууны бэйс цол өгч, Баарины зүүн хошууг байгуулан захируулан, Зуу Удын чуулганд харъяалуулав.

1891 оны Улаан малгайтны хядлагаар тус хошууны ихэнх нутагт хятад тариачид ирж, суурьших болсон. Чин гүрэн мөхсөний дараа 1914-1933 он хүртэл ДИУ-ын Линьдун мужид, 1933-1945 он хүртэл Манжго улсад харъяалагдаж байгаад 1946 оны 6 сараас Хятадын Коммунист намын захиргаанд орж, 1949-1969 онд Өвөр Монголын Өөртөө засах ороны Зуу Уд аймагт хамаарах болсон. 1969-1979 онд Өвөр Монголыг татан буулгахад Ляонин мужид захирагдах болсон. 1979 оноос Өвөр Монголын Улаанхад хотод харъяалагдаж эхлэсэн.

Засаг захиргааны хуваарь

Баарин зүүн хошуу нь 2 зээл гудамж, 7 балгас, 2 тосгон, 2 суманд хуваагдана. Хошууны төв нь Линьдун балгас

Нэр	Ханз	Пиньинь галиг	Монгол бичиг	Код
Зээл гудамж (街道)
Линдонгийн баруун хотын зээл гудамж	林东西城街道	Líndōng Xīchéng Jiēdào	ᠯᠢᠨᠳ᠋ᠦ᠋ᠩ ᠦᠨ ᠪᠠᠷᠠᠭᠤᠨ ᠬᠣᠲᠠ ᠶᠢᠨ ᠵᠡᠭᠡᠯᠢ ᠭᠤᠳᠤᠮᠵᠢ	150422403
Линдонгийн зүүн хотын зээл гудамж	林东东城街道	Líndōng Dōngchéng Jiēdào	ᠯᠢᠨᠳ᠋ᠦ᠋ᠩ ᠤᠨ ᠵᠡᠭᠦᠨ ᠬᠣᠲᠠ ᠶᠢᠨ ᠵᠡᠭᠡᠯᠢ ᠭᠤᠳᠤᠮᠵᠢ	150422404
Балгас (镇)
Линьдун балгас	林东镇	Líndōng Zhèn	ᠯᠢᠨᠳᠦ᠋ᠩ ᠪᠠᠯᠭᠠᠰᠤ	150422100
Лунчан балгас	隆昌镇	Lóngchāng Zhèn	ᠯᠦᠩᠴᠠᠩ ᠪᠠᠯᠭᠠᠰᠤ	150422101
Арван гурван овоо балгас	十三敖包镇	Shísān'áobāo Zhèn	ᠠᠷᠪᠠᠨ ᠭᠤᠷᠪᠠᠨ ᠣᠪᠣᠭ᠎ᠠ ᠪᠠᠯᠭᠠᠰᠤ	150422102
Билүүтэй балгас	碧流台镇	Bìliútái Zhèn	ᠪᠢᠯᠡᠭᠦᠲᠠᠢ ᠪᠠᠯᠭᠠᠰᠤ	150422103
Фүхэ балгас	富河镇	Fùhé Zhèn	ᠹᠦ᠋ ᠾᠧ ᠪᠠᠯᠭᠠᠰᠤ	150422104
Баян уул балгас	白音勿拉镇	Báiyīnwùlā Zhèn	ᠪᠠᠶᠠᠨ᠌ ᠠ᠋ᠭᠤᠯᠠ ᠪᠠᠯᠭᠠᠰᠤ	150422105
Хархад балгас	哈拉哈达镇	Hālāhādá Zhèn	ᠬᠠᠷᠠᠬᠠᠳᠠ ᠪᠠᠯᠭᠠᠰᠤ	150422106
Тосгон (乡)
Саньшань тосгон	三山乡	Sānshān Xiāng	ᠰᠠᠨ ᠱᠠᠨ ᠰᠢᠶᠠᠩ	150422202
Хуажалга тосгон	花加拉嘎乡	Huājiālāgā Xiāng	ᠬᠤᠸᠠᠵᠢᠯᠠᠭ᠎ᠠ ᠰᠢᠶᠠᠩ	150422203
Сум (苏木)
Цагаанхад сум	查干哈达苏木	Chágànhādá Sūmù	ᠴᠠᠭᠠᠨᠬᠠᠳᠠ ᠰᠤᠮᠤ	150422200
Улаандаваа сум	乌兰达坝苏木	Wūlándábà Sūmù	ᠤᠯᠠᠭᠠᠨᠳᠠᠪᠠᠭ᠎ᠠ ᠰᠤᠮᠤ	150422201

Холбоотой хуудас

• Баарин баруун хошуу
• Зуу Удын чуулган