Туркууд: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
б 202.9.46.150 (яриа)-н хийсэн засваруудыг Chinneeb-ий хийсэн сүүлийн засварт буцаан шилжүүллээ.
Tag: Rollback
No edit summary
Tags: Reverted Visual edit
Мөр 12: Мөр 12:
|бичиг_үсэг = [[латин үсэг]] (1928 оноос)
|бичиг_үсэг = [[латин үсэг]] (1928 оноос)
|шүтлэг = давамгайлсан [[лалын шашин]] (олонх нь [[лал|суннит]])
|шүтлэг = давамгайлсан [[лалын шашин]] (олонх нь [[лал|суннит]])
|хэл_угсаа = [[түрэг угсаатан]] ([[түрэг хэлний бүлэг|түрэг төрлийн хэлтэн]])
|хэл_угсаа = [[түрк угсаатан]]
|ойр_төрөл = [[азербайжан үндэстэн|азербайжан]], [[туркмен үндэстэн|туркмен]], [[гагауз ястан|гагауз]]
|ойр_төрөл = [[азербайжан үндэстэн|азербайжан]], [[туркмен үндэстэн|туркмен]], [[гагауз ястан|гагауз]]
|дотроо =
|дотроо =
}}
}}


'''Ту́рк''' (өөрөөр '''түрк'''<ref>Тайлбар: түрк — турктэй адил үг. түрк нь турк дуудлагыг монголтой ижилсүүлсэн хэлбэр.</ref>, '''түрэг'''<ref>Тайлбар: түрэг — турктэй адил үг. түрэг нь кирил монголоор хэвшсэн монгол хэлбэр.</ref>, [[турк хэл]]: '''Türk''') — [[Турк]] улсын үндсэн хүн ам болсон бөгөөд [[түрэг угсаатан|түрэг угсаатны]] хамгийн том хэсэг, 66-70 сая хүнтэй '''[[үндэстэн]]'''. Төрөлх [[турк хэл]] нь [[алтай хэлний язгуур|алтай язгуурын]] [[түрэг хэлний бүлэг|түрэг салбарын]] огуз бүлэгт хамаардаг.
'''Ту́рк''' (өөрөөр '''түрк'''<ref>Тайлбар: түрк — турктэй адил үг. түрк нь турк дуудлагыг монголтой ижилсүүлсэн хэлбэр.</ref>, [[турк хэл]]: '''Türk''') — [[Турк]], 66-70 сая хүнтэй '''[[үндэстэн]]'''. Төрөлх [[турк хэл]] нь [[алтай хэлний язгуур|алтай язгуурын]] [[түрэг хэлний бүлэг|түрэг салбарын]] огуз бүлэгт хамаардаг.
[[File:Seljuq Dynasty 1037-1194 (AD).png|thumb|Сельжук улс]]
[[File:Seljuq Dynasty 1037-1194 (AD).png|thumb|Сельжук улс]]
[[Зураг:Sultan_Ahmed_Mosque_Istanbul_Turkey_retouched.jpg|thumb|1616 онд баригдсан Хөх сүм]]
[[Зураг:Sultan_Ahmed_Mosque_Istanbul_Turkey_retouched.jpg|thumb|1616 онд баригдсан Хөх сүм]]
Мөр 36: Мөр 36:


== Хэл бичиг ==
== Хэл бичиг ==
Турк хэлийг эрдэмтэд [[алтай хэлний язгуур|алтай]] язгуурын [[түрэг хэлний бүлэг|түрэг]] төрлийн хэл гээд [[азербайжан хэл|азербайжан]], [[туркмен хэл|туркмен]], [[гагауз хэл|гагауз]]ын хамтаар огуз (баруун өмнөд) бүлэгт харьяалуулжээ. [[Араб үсэг|Араб үсгээр]] бичиж байснаа 1928 онд [[латин үсэг|латин үсгээр]] сольсон.
Турк хэлийг [[азербайжан хэл|азербайжан]], [[туркмен хэл|туркмен]], [[гагауз хэл|гагауз]]ын хамтаар огуз (баруун өмнөд) бүлэгт харьяалуулжээ. [[Араб үсэг|Араб үсгээр]] бичиж байснаа 1928 онд [[латин үсэг|латин үсгээр]] сольсон.


==Зүүлт, тайлбар ==
==Зүүлт, тайлбар ==
{{лавлах холбоос}}{{Түрэг угсаатан}}
{{лавлах холбоос}}{{Түрэг угсаатан}}
[[Ангилал:Туркууд| ]]
[[Ангилал:Туркууд| ]]
[[Ангилал:Түрэг хэлт угсаатан]]

03:34, 26 Нэгдүгээр сар 2024-ий байдлаарх засвар

Турк үндэстэн
ᠲᠦᠷᠻ ᠦᠨᠳᠦᠰᠦᠲᠡᠨ
Türkler

Зарим турк алдартнууд
Бичгийн нэролон тоо — туркууд
Өнөөгийн байдал
Нутаг оронДэлхий даяар — 66-70 сая (багцаа). Үүнээс:
Турк Турк (БНТУ) — 55.5 сая (тооцоо)[1]

 Герман (ХБНГУ) — 3.5 сая (багцаа)[2]

 Болгар (БНБУ) — 746,664 (2001)[3]
Хэл аялгатөрөлх турк хэл, бусад хэл
Бичиг үсэглатин үсэг (1928 оноос)
Шүтлэгдавамгайлсан лалын шашин (олонх нь суннит)
Төрөл холбоо
Ойр төрөлазербайжан, туркмен, гагауз
Хэл угсаатүрк угсаатан

Ту́рк (өөрөөр түрк[4], турк хэл: Türk) — Турк, 66-70 сая хүнтэй үндэстэн. Төрөлх турк хэл нь алтай язгуурын түрэг салбарын огуз бүлэгт хамаардаг.

Сельжук улс
1616 онд баригдсан Хөх сүм

Газар нутаг

Туркууд Турк даяар тархан суусан. Кипр улс, ялангуяа Умард Кипрт олноор байна. Мөн Гүрж, Балканы хойг, Левант, Умард Африкийн нутгаар эртнээс суурьшсан. Харин Европ, Америк тивд сүүлд очжээ.

Хүн ам

Дэлхий даяар 66-70 сая турк хүн байна. Турк улсын хүн амын 70—75%-ийг бүрдүүлсэн 55–60 сая, Кипр улсын хүн амын тал хувийг шахуу бүрдүүлсэн Умард Кипрт суугаа 300 мянгыг юун түрүүн дурдаж болно.

Балканы хойг дахь Болгарт 600 мянга, Грект 130 мянга, Македонд 80 мянга, Босни ба Херцеговинад 50 мянга.

Ойрх Дорнодын Сирид 750 мянга, Алжирт 600 мянга, Тунист 500 мянга, Иракт 500 мянга бий.

Европын Германд 3 сая, Францад 500 мянга, Их Британид 500 мянга, Нидерландад 400 мянга.

Шашин шүтлэг

Турк үндэстэн 99% исламын шашинтай. Үндсэндээ суннит дэгийг барьдаг.

Хэл бичиг

Турк хэлийг азербайжан, туркмен, гагаузын хамтаар огуз (баруун өмнөд) бүлэгт харьяалуулжээ. Араб үсгээр бичиж байснаа 1928 онд латин үсгээр сольсон.

Зүүлт, тайлбар