Jump to content

Малави

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
Бүгд Найрамдах Малави Улс
Dziko la Malaŵi  (Чева)
Charu cha Malaŵi  (Тумбука)
Уриа: "Unity and Freedom"
"Эв нэгдэл ба эрх чөлөө"
Төрийн дуулал: Mlungu dalitsani Malaŵi (Ньянжа)
(Монгол: "Бурхан Малави орныг маань адислаг")[1]
Малавийн байршил (хар ногоон)
Малавийн байршил (хар ногоон)
Нийслэл
ба томоохон хот
Лилонгве
13°57′S 33°42′E / 13.950°S 33.700°E / -13.950; 33.700
Албан ёсны хэл
Хүлээн зөвшөөрөгдсөн үндэсний хэл
Угсаатны бүлгүүд
(2018 тооллого[2])
Шашин
(2018 тооллого)[3]
Ард түмний нэршилМалавичууд
Төр засагНэгдмэл ерөнхийлөгчийн бүгд найрамдах улс
Лазарус Чаквера
Саулос Чилима
Кэтрин Готани Хара
Ризин Мзикаманда
Хууль тогтоох байгууллагаҮндэсний Хурал
Тусгаар тогтнол 
• Доминион
7 сарын 6, 1964
• Бүгд найрамдах улс
7 сарын 6, 1966
• Одоогийн үндсэн хууль
5 сарын 18, 1994
Газар нутаг
• Нийт
118,484 км2 (99)
• Усны эзлэх талбай (%)
20.6%
Хүн ам
• 2020 тооцоо
Neutral increase 20,091,635[4] (62)
• 2018 тооллого
17,563,749[2]
• Нягтаршил
153.1/км2 (56)
ДНБ (ХАЧП)2022 тооцоо
• Нийт
$35.0 тэрбум[5] (137)
• Нэг хүнд ноогдох
$1,558[5] (186)
ДНБ (нэрлэсэн)2022 тооцоо
• Нийт
$11.5 тэрбум[5] (149)
• Нэг хүнд ноогдох
$523[5] (190)
ОТББИ (2016)  44.7[6]
дундаж
ХХИ (2021) 0.512[7]
бага · 169
Мөнгөний нэгжМалави квача (D) (MWK)
Цагийн бүсUTC+2 (ТАЦ)
Огнооны форматөө/сс/жжжж
Жолооны талзүүн
Утасны томьёо+265[8]
Домэйн нэр.mw[8]

Бүгд Найрамдах Малави Улс (Англи: Republic of Malawi) — дорнод өмнөд Африкт орших далайд гарцгүй улс. Тус орны газар нутаг хойноос урагш, умраас өмнө зүгт сунан тогтдог. Зүүн болон урд талаараа Мозамбик (хилийн шугамын урт 1569 км), баруун талаараа Замби (837 км), хойд талаараа Танзани (475 км) гэх гурван улстай хиллэдэг. Мозамбик, Танзанитай хиллэх нь Африкийн гуравдугаар том нуур Ньясагаар дайрна. Бүхэлдээ 118,000 хавтгай дөрвөлжин километр нутагт 13,900,000 хүн ам оршин амьдардаг. Нийслэл болоод ихийн их хот нь 780 мянган оршин суугчтай Лилонгве.

  1. "Malawi National Anthem Lyrics". National Anthem Lyrics. Lyrics on Demand. Эх хувилбараас архивласан: 10 May 2011. Татаж авсан: 24 August 2008.
  2. 2.0 2.1 "2018 Population and Housing Census Main Report" (PDF). Malawi National Statistical Office. Эх хувилбараас (PDF) архивласан: 8 Зургадугаар сар 2020. Татаж авсан: 25 December 2019. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  3. Иш татахад гарсан алдаа: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named DHS 2016
  4. "Malawi Population 2022 – Pediaglobe". pediaglobe.com. Эх хувилбараас архивласан: 28 June 2022. Татаж авсан: 28 June 2022.
  5. 5.0 5.1 5.2 5.3 "World Economic Outlook Database, October 2022". IMF.org. International Monetary Fund. October 2022. Татаж авсан: October 11, 2022.
  6. "Gini Index". World Bank. Татаж авсан: 23 June 2021.
  7. Human Development Report 2021 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene (PDF). United Nations Development Programme. 15 December 2021. pp. 343–346. ISBN 978-92-1-126442-5. Татаж авсан: 16 December 2021.
  8. 8.0 8.1 "Country profile: Malawi". BBC News. 13 March 2008. Татаж авсан: 17 August 2008.