Жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн

Жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн нь Олимпын жүдогийн тэмцээнтэй хамтдаа олон улсын жүдогийн хамгийн өндөр зэрэглэлийн тэмцээн болно. Тус тэмцээнийг олимпын бус жилүүдэд Олон Улсын Жүдогийн Холбооноос зохион байгуулдаг. Багийн тэмцээн 1994 оноос эхлэн зохиогдож буй. Эрэгтэйчүүдийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн 1956 оноос эхлэлтэй бөгөөд тэмцээний журам цаг хугацааны туршид өөрчлөгдөж иржээ. Ирэх тэмцээн 2018 онд Азербайжаны Баку хотноо зохиогдоно.

Түүх

Жүдогийн анхны дэлхийн аварга Нацүй Шоокичи, 1956 он

Анхны дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн Японы нийслэл Токио хотод болж, ганцхан нээлттэй ангилал буюу үнэмлэхүй жингийн аваргыг шалгаруулахад эзэн орны Нацүй Шоокичи түрүүлж, анхны дэлхийн аварга гэгдэн түүхэнд үлджээ. Тэрээр шигшээ барилдаанд нутаг нэгт Ёшимацү Ёшихиког ялсан байна. 2 дахь тэмцээн 2 жилийн дараа мөн л Токиод зохиогдоход япончууд бас эхний 2 байрыг эзэлсэн аж. 1961 онд дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн анх удаа Японы хилийн дээсийг алхан Францын Парист зохиогдоход Нидерландын жүдоч Антон Геесинк өмнөх дэлхийн аварга Сонэ Коожиг ялж, анхны Япон биш дэлхийн аварга болжээ.

1965 онд жингийн 3 ангилал (-68 кг, -80 кг, +80 кг) нэмэгдсэн байна. 1964 оноос жүдо нь олимпын спорт болж, 1968 онд олимпийг өнжсөний дараа олимпын бүрэн эрхт гишүүн нь болон, дэлхийн өнцөг булан бүрт хөгжих болжээ.

Харин эмэгтэйчүүд дөнгөж 1980 оноос л аваргаа шалгаруулж эхэлсэн бөгөөд эхэндээ эрэгтэйчүүдийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн зохиогддоггүй жил, сөөлжилж болдог байлаа. 1987 оноос эрэгтэй, эмэгтэй жүдочид нэг дор цугларч аваргаа шалгаруулах болсон билээ.

Монгол улс жүдогийн ДАШТ-д

Монгол улс жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнээс 4 алт, 3 мөнгө, 12 хүрэл медаль хүртээд буй. Мөн багийн тэмцээнд эмэгтэй баг 1 мөнгө, 1 хүрэл, эрэгтэй баг 1 хүрэл медаль хүртсэн байна.

Медаль	Багийн байр	Нэр	Он	Зохиогдсон газар	Жин
2 Мөнгө	12	Одвогийн Балжинням	1989	Югослав, Белград	эр -95 кг
3 Хүрэл	12	Дашгомбын Баттулга	1989	Югослав, Белград	эр -60 кг
3 Хүрэл	19	Хишигбатын Эрдэнэт-Од	2005	Египет, Каир	эм -57 кг
1 Алт	7	Хашбаатарын Цагаанбаатар	2009	Нидерланд, Роттердам	эр -66 кг
3 Хүрэл	16	Хашбаатарын Цагаанбаатар	2010	Япон, Токио	эр -66 кг
3 Хүрэл	16	Мөнхбаатарын Бундмаа	2010	Япон, Токио	эм -52 кг
1 Алт	6	Мөнхбатын Уранцэцэг	2013	Бразил, Рио-де-Жанейро	эм -48 кг
2 Мөнгө	6	Дашдаваагийн Амартүвшин	2013	Бразил, Рио-де-Жанейро	эр -60 кг
1 Алт	5	Ганбатын Болдбаатар	2014	Орос, Челябинск	эр -60 кг
3 Хүрэл	13	Доржсүрэнгийн Сумъяа	2015	Казахстан, Астана	эм -57 кг
3 Хүрэл	13	Сайнжаргалын Ням-Очир	2015	Казахстан, Астана	эр -73 кг
3 Хүрэл	13	Цэдэвсүрэнгийн Мөнхзаяа	2015	Казахстан, Астана	эм -63 кг
3 Хүрэл	4	Ганбатын Болдбаатар	2017	Унгар, Будапешт	эр -60 кг
2 Мөнгө	4	Мөнхбатын Уранцэцэг	2017	Унгар, Будапешт	эм -48 кг
3 Хүрэл	4	Ганбаатарын Одбаяр	2017	Унгар, Будапешт	эр -73 кг
1 Алт	4	Доржсүрэнгийн Сумъяа	2017	Унгар, Будапешт	эм -57 кг
3 Хүрэл	4	Балдоржийн Мөнгөнчимэг	2017	Унгар, Будапешт	эм -63 кг
3 Хүрэл	4	Найдангийн Түвшинбаяр	2017	Унгар, Будапешт	эр +100 кг
3 Хүрэл	14	Доржсүрэнгийн Сумъяа	2018	Азербайжан, Баку	эм -57 кг
3 Хүрэл	14	Лхагвасүрэнгийн Отгонбаатар	2018	Азербайжан, Баку	эр -100 кг
3 Хүрэл	14	Өлзийбаярын Дүүрэнбаяр	2018	Азербайжан, Баку	эр +100 кг
3 Хүрэл	18	Мөнхбатын Уранцэцэг	2019	Япон, Токио	эм -48 кг
3 Хүрэл	19	Мөнхбатын Уранцэцэг	2021	Унгар, Будапешт	эм -48 кг
3 Хүрэл	19	Ёндонпэрэнлэйн Басхүү	2021	Унгар, Будапешт	эр -66 кг
2 Мөнгө	5	Энхтайваны Ариунболд	2022	Узбекистан, Ташкент	эр -60 кг
3 Хүрэл	5	Лхагватогоогийн Энхрийлэн	2022	Узбекистан, Ташкент	эм -57 кг
1 Алт	5	Цэнд-Очирын Цогтбаатар	2022	Узбекистан, Ташкент	эр -73 кг

Багийн ДАШТ

Медаль	Он	Төрөл	Гишүүд
3 Хүрэл	2007 Бээжин, Хятад	Эмэгтэй баг	48 кг Баасанхүүгийн Уранчимэг 52 кг Мөнхбаатарын Бундмаа 57 кг Хишигбатын Эрдэнэт-Од 63 кг Цэдэвсүрэнгийн Мөнхзаяа 70 кг Хүрэлдоржийн Батхишиг 78 кг Пүрэвжаргалын Лхамдэгд +78 кг Доржготовын Цэрэнханд
2 Мөнгө	2014 Челябинск, ОХУ	Эмэгтэй баг	48 кг Мөнхбатын Уранцэцэг 48 кг Галбадрахын Отгонцэцэг 52 кг Мөнхбаатарын Бундмаа 52 кг Адъяасамбуугийн Цолмон 57 кг Доржсүрэнгийн Сумъяа 63 кг Цэнд-Аюушийн Цэрэннадмид 63 кг Балдоржийн Мөнгөнчимэг 70 кг Цэнд-Аюушийн Наранжаргал +70 кг Баттулгын Мөнхтуяа
3 Хүрэл	Астана, Казахстан	Эрэгтэй баг	-66 кг Даваадоржийн Төмөрхүлэг -66 кг Хашбаатарын Цагаанбаатар -73 кг Ганбаатарын Одбаяр -73 кг Сайнжаргалын Ням-Очир -81 кг Отгонбаатарын Ууганбаатар -90 кг Лхагвасүрэнгийн Отгонбаатар +90 кг Баттулгын Тэмүүлэн +90 кг Найдангийн Түвшинбаяр

Жингийн ангилал

Дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнд эрэгтэй эмэгтэй тус бүр 7 жингийн ангилалд, нийт 14 аварга тодруулдаг. Мөн 2017 оноос холимог багийн төрөл албан ёсоор тэмцээний хөтөлбөрт багтсан.

Эрэгтэй 1956-1963 1965 1967-1975 1979-1997 1999-одоо Үнэмлэхүй (жингийн хязгаарлалтгүй) Үнэмлэхүй (жингийн хязгаарлалтгүй) Хүнд жин +80 кг Хүнд жин +93 кг Хүнд жин +95 кг Хүнд жин +100 кг Хагас хүнд жин -93 кг Хагас хүнд жин -95 кг Хагас хүнд жин -100 кг Дунд жин -80 кг Дунд жин -80 кг Дунд жин -86 кг Дунд жин -90 кг Хагас дунд жин -70 кг Хагас дунд жин -78 кг Хагас дунд жин -81 кг Хөнгөн жин -68 кг Хөнгөн жин -63 кг Хөнгөн жин -71 кг Хөнгөн жин -73 кг Хагас хөнгөн жин -65 кг Хагас хөнгөн жин -66 кг Хэт хөнгөн жин -60 кг

Эмэгтэй 1980-1997 1999-одоо Үнэмлэхүй (жингийн хязгаарлалтгүй) Хүнд жин +72 кг Хүнд жин +78 кг Хагас хүнд жин -72 кг Хагас хүнд жин -78 кг Дунд жин -66 кг Дунд жин -70 кг Хагас дунд жин -61 кг Хагас дунд жин -63 кг Хөнгөн жин -56 кг Хөнгөн жин -57 кг Хагас хөнгөн жин -52 кг Хэт хөнгөн жин -48 кг

Тэмцээнүүд

Жүдогийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн нь Австрали, Антарктидаас бусад бүх тивд зохиогдож байсан.

Эрэгтэй

Он	Дугаар	Зохион байгуулагч орон, хот	Медалиар тэргүүлэгч
1956	I	Япон, Токио	Япон
1958	II	Япон, Токио	Япон
1961	III	Франц, Парис	Нидерланд
1965	IV	Бразил, Рио де Жанейро	Japan
1967	V	Америкийн Нэгдсэн Улс, Солт-Лэйк Сити	Япон
1969	VI	Мексик, Мехико	Япон
1971	VII	Баруун Герман, Людвигсхафен	Япон
1973	VIII	Швейцар, Лозанн	Япон
1975	IX	Австри, Вена	Япон
1977	Цуцлагдсан
1979	XI	Франц, Парис	Япон
1981	XII	Нидерланд, Маастрихт	Япон
1983	XIII	Зөвлөлт Холбоот Улс, Москва	Япон
1985	XIV	Өмнөд Солонгос, Сөүл	Япон

Эмэгтэй

Он	Дугаар	Зохион байгуулагч орон, хот	Медалиар тэргүүлэгч
1980	I	Америкийн Нэгдсэн Улс, Нью-Йорк	Австри
1982	II	Франц, Парис	Франц
1984	III	Австри, Вена	Бельги
1986	IV	Нидерланд, Маастрихт	Нэгдсэн Хаант Улс

Холимог

Он	Дугаар	Зохион байгуулагч орон, хот	Медалиар тэргүүлэгч
1987	XV	Баруун Герман, Эссен	Япон
1989	XVI	Югослав, Белград	Япон
1991	XVII	Испани, Барселона	Япон
1993	XVIII	Канад, Хамильтон	Япон
1995	XIX	Япон, Чиба	Япон
1997	XX	Франц, Парис	Япон
1999	XXI	Нэгдсэн Хаант Улс, Бирмингем	Япон
2001	XXII	Герман, Мюнхен	Япон
2003	XXIII	Япон, Осака	Япон
2005	XXIV	Египет, Каир	Япон
2007	XXV	Бразил, Рио де Жанейро	Япон
2009	XXVI	Нидерланд, Роттердам	Япон
2010	XXVII	Япон, Токио	Япон
2011	XXVIII	Франц, Парис	Франц
2013	XXIX	Бразил, Рио-де-Жанейро	Япон
2014	XXX	Орос, Челябинск	Япон
2015	XXXI	Казахстан, Астана	Япон
2017	XXXII	Унгар, Будапешт	Япон
2018	XXXIII	Азербайжан, Баку

Бүх цаг үеийн медалийн хүснэгт

2021 оны зургаадугаар сарын 28-ы байдлаар:

Байр	Улс орон	Алт	Мөнгө	Хүрэл	Бүгд
1	Япон	157	101	105	363
2	Франц	56	37	76	169
3	Өмнөд Солонгос	29	10	60	99
4	Куба	18	22	38	78
5	Хятад	18	12	17	47
6	Нэгдсэн Хаант Улс	16	18	32	66
7	Нидерланд	15	21	51	87
8	Герман Зүүн Герман хамт	13	24	71	108
9	Зөвлөлт Холбоот Улс	11	13	33	57
10	Бельги	9	14	20	43
11	Орос	8	18	40	66
12	Бразил	7	15	32	54
13	Гүрж	6	11	21	38
14	Польш	6	4	23	33
15	Итали	5	8	17	30
16	Умард Солонгос	5	5	8	18
17	Испани	4	10	12	26
18	Америкийн Нэгдсэн Улс	4	8	17	29
19	Монгол	4	4	19	27
20	Австри	4	2	9	15
21	Украин	3	4	11	18
22	Грек	3	2	2	7
23	Иран	3	0	5	8
24	Колумби	3	0	3	6
25	Унгар	2	6	16	23
26	Португал	2	5	6	13
27	Казахстан	2	5	5	12
28	Израил	2	4	5	11
29	Узбекистан	2	3	8	13
30	Канад	2	2	8	12
31	Аргентин	2	2	1	5
32	Чех	2	0	4	6
33	Азербайжан	1	6	13	20
34	Словени	1	5	8	14
35	Серби	1	1	3	5
36	Косово	1	0	4	5
37	Тунис	1	0	3	4
38	Югослав	1	0	2	6
39	Венесуэл	1	0	0	1
39	Хорват	1	0	0	1
41	Румын	0	4	9	13
42	Турк	0	3	8	11
43	Австрали	0	3	3	6
44	Эстони	0	3	1	4
45	Беларусь	0	2	7	9
46	Египет	0	2	3	5
46	Швейцар	0	2	3	5
48	Чехословак	0	2	1	3
48	Швед	0	2	1	3
50	Болгар	0	1	3	4
50	Молдав	0	1	3	4
52	Норвеги	0	1	1	2
	Алжир	0	1	1	2
	Пуэрто Рико	0	1	1	2
55	Монтенегро	0	1	0	1
56	Арабын Нэгдсэн Эмират Улс	0	0	2	2
56	Финланд	0	0	1	1
	Шинэ Зеланд	0	0	1	1
	Хятадын Тайбэй	0	0	1	1
	Латви	0	0	1	1
	Литва	0	0	1	1
	Армени	0	0	1	1
	Тажикистан	0	0	1	1
	Босни ба Херцеговин	0	0	1	1
Нийт		431	431	862	1324

Дээд амжилтууд

Ангилал	Эрэгтэй	Эмэгтэй
Хамгийн олон удаа түрүүлсэн	Тедди Ринер : 10 удаа (+100 кг - 8, үнэмлэхүй - 1, баг - 1) Огава Наоя : 4 удаа (үнэмлэхүй - 3, +95 кг - 1) Фүжий Шоозо : 4 удаа (-80 кг - 3, -78 кг - 1) Ямашита Ясүхиро : 4 удаа (+95 кг - 3, үнэмлэхүй 1) Давид Дуйлье : 4 удаа (+95 кг - 3, үнэмлэхүй 1)	Тон Вэнь : 7 удаа (+78 кг - 4, үнэмлэхүй - 3, баг - 1) Тани Рёоко : 7 удаа (бүгд -48 кг) Ингрид Бергманс : 6 удаа (үнэмлэхүй - 4, +72 кг - 2) Ке Сүнь-хи : 4 удаа (-52 кг - 1, -57 кг - 3) Гао Фэнлянь : 4 удаа (+72 кг - 3, үнэмлэхүй - 1) Карен Бриггс : 4 удаа (бүгд -48 кг) Анно Норико : 4 удаа (-72 кг - 1, +78 кг - 3)
Хамгийн олон медальтай	Тедди Ринер : 11 (10 алт, 1 мөнгө) Огава Наоя : 7 (4 алт, 3 хүрэл) Роберт ван де Валле : 7 (2 мөнгө, 5 хүрэл)	Ингрид Бергманс : 11 (6 алт, 4 мөнгө, 1 хүрэл) Тани Рёоко : 8 (7 алт, 1 хүрэл) Тон Вэнь : 8 (7 алт, 1 хүрэл) Дриулис Гонзалес : 7 медаль (3 алт, 1 мөнгө, 3 хүрэл)
Хамгийн залуу дэлхийн аварга	Тедди Ринер : 18 нас 5 сар (2007)	Дарья Билодид : 17 нас 11 сар (2018)

Багийн ДАШТ

Жүдогийн багийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн 1994 онд гараагаа эхэлж, 2006 он хүртэл 4 жилд нэг удаа зохион байгуулагддаг байв. 2007 оноос хойш жил бүр зохиогдох болсон тус тэмцээнд дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнд улсаа төлөөлж оролцсон жүдочид зодоглохгүй байх нь элбэг. Багийн тэмцээнд эрэгтэй, эмэгтэй хоёр төрөлд эрэгтэй 60, +100, эмэгтэй 48, +78 жингүүдийг хасч эрэгтэй 60 кг - +90 кг,эмэгтэй 52 кг - +70 кг гэсэн тус бүр 5 жингийн ангиллаар өрсөлддөг. Уг тэмцээнд медаль авсан багийн бүх жингийн тамирчдад тэмцээнд оролцсон эсэхээс үл хамааран медаль гардуулдаг байна.

Он	Байршил	Эрэгтэй			Эмэгтэй
		Алт	Мөнгө	Хүрэл	Алт	Мөнгө	Хүрэл
1994	Франц, Парис	Франц	Нэгдсэн Хаант Улс	Япон Орос	эмэгтэйчүүдийн тэмцээн зохиогдоогүй
1998	Беларусь, Минск	Япон	Бразил	Орос Франц	Куба	Франц	Бельги Хятад
2002	Швейцар, Базель	Япон	Гүрж	Франц	Япон	Куба	Итали
2006	Франц, Парис	Гүрж	Орос	Франц	Франц	Куба	Япон
2007	Хятад, Бээжин	Япон	Бразил	Хятад Өмнөд Солонгос	Хятад	Куба	Орос Монгол
2008	Япон, Токио	Гүрж	Узбекистан	Орос Бразил	Япон	Франц	Хятад Герман
2010	Турк, Анталья	Япон	Бразил	Орос Өмнөд Солонгос	Нидерланд	Герман	Япон Турк
2011	Франц, Парис	Франц	Бразил	Өмнөд Солонгос Япон	Франц	Япон	Герман Куба
2012	Бразил, Сальвадор, Бахиа	Орос	Япон	Бразил Гүрж	Япон	Хятад	Бразил Куба
2013	Бразил, Рио-де-Жанейро	Гүрж	Орос	Герман Япон	Япон	Бразил	Куба Франц
2014	Орос, Челябинск	Япон	Орос	Герман Гүрж	Франц	Монгол	Герман Япон
2015	Казахстан, Астана	Япон	Өмнөд Солонгос	Гүрж Монгол	Япон	Польш	Герман Орос

Мөн үзэх

• Жүдогийн Азийн аварга шалгаруулах тэмцээн

Видео бичлэгүүд

• 2011 оны ДАШТ
• 2010 оны ДАШТ
• 2009 оны ДАШТ
• 2007 оны ДАШТ
• 2005 оны ДАШТ
• 2003 оны ДАШТ
• 2001 оны ДАШТ
• 1999 оны ДАШТ
• 1997 оны ДАШТ
• 1995 оны ДАШТ
• 1993 оны ДАШТ
• 1991 оны ДАШТ
• 1989 оны ДАШТ
• 1987 оны ДАШТ
• 1983 оны ДАШТ
• 1981 оны ДАШТ
• 1961 оны ДАШТ
• 1956 оны ДАШТ

Гадаад холбоос

• Олон Улсын Жүдогийн Холбооны албан ёсны сайт