Астана хот |
улсын ач холбогдолтой хот |
хас. Астана қаласы Орос: город Астана |
 |
 Сүлд туг |
 Сүлд тэмдэг |
|
Казах орон дахь Астана хот
|
Улс орон |
Казахстан (БНКазУ) |
Улсын хот |
Астана |
Дүүрэг (3) |
Нэр бүхий 3 дүүрэгтэй |
Газар нутаг |
710 км² |
Хүн ам |
2012 онд 742 918 хүн |
Нягт сийрэг |
958 хүн/км² |
Ард түмэн |
87,8% - казах, 11,4% - орос |
Нутгийн олон |
Астаныхан |
1830 он |
{{{түүхэн_үйл}}} |
Хожим |
оросоор Акмолинск гэдэг болов |
1961 он |
Целиноград нэртэй болсон |
1992 он |
Акмола гэх казах нэрээ өргөсөн |
1998 он |
Улсын нийслэл, Астана хот болов |
2019 он |
Нур-Султан нэртэй болсон |
Цагийн бүс |
Алматын цаг (ГЦ+6) |
Утасны дуг. |
+7 7172 |
Шуудан-дугаар |
010000 |
ТХ-улсын дугаар |
Z |
Цахим хуудас |
astana.kz (казахаар) |
Астана (хас. Астана) - Бүгд Найрамдах Казахстан Улсын нийслэл хот юм. Казахстаны төв умар талд Акмола мужаар хүрээлүүлж 722 км² газар эзлэн Ишим голын эрэг дээр байрладаг. 2020 оны байдлаар 1.136,156 оршин суугчтай болсон байна.[1] Үүгээрээ бол Алматы хотын дараах хүн амаараа улсын хоёрдугаарт орж байгаа хот юм.
1862 онд анх хотын статустай болсон Акмолинск 100 жилийн дараа ЗХУ-ын үед буюу 1961-1992 оны хооронд Целиноград гэж нэртэй болоод Казахстан улс тусгаар тогтносны дараа 1992 оноос Акмола (казак хэлээр "Цагаан шүтээн") гэж нэрлэгдэх болсон. 1997 онд Астана (казах . «нийслэл») гэж нэрийдэж 1998 оны 6 дугаар сарын 10-нд албан ёсоор нийслэл болжээ.
2019 оны 3 дугаар сарын 20-нд БНКазУ-ын Ерөнхийлөгч Нурсултан Назарбаев албан тушаалаасаа буусантай холбогдуулж түүнд зориулж Казахстаны парламент улсын нийслэлийг Нур-Султан гэж албан ёсоор нэрлэх болсон ч 2022 оны 9-р сарын 17-нд эргээд Астана нэрээ буцаан авчээ. Ийнхүү тус хот түүхэндээ 6 удаа нэрээ сольжээ.
1989 онд бүх хүн амын тоо 281 мянга байж оросууд дийлэнхдээ (хүн амын 54.1% орос, 17.7% хасаг) сууж байсан бол 2010 онд нийт хүн амын тоо 684 мянгад хүрч хүн амын 65.1%-ийг казах үндэстэн бүрдүүлэх болжээ.[2][3] 2021 оны байдлаар тус хотын хүн ам 1 184 469 хүрээд байна гэж Казахстаны Үндэсний эдийн засгийн яамнаас мэдээлсэн байна.
Казахстаны нийслэлийн хүн амын өөрчлөлт
|
1945
|
1989
|
1992
|
1993
|
1994
|
1995
|
1996
|
1997
|
1998
|
1999
|
2000
|
69 400
|
↗281 252
|
↗298 700
|
↘292 200
|
↗294 600
|
↘293 200
|
↘289 700
|
↘287 200
|
↗300 500
|
↗326 900
|
↗381 000
|
|
2001
|
2002
|
2003
|
2004
|
2005
|
2006
|
2007
|
2008
|
2009
|
2010
|
2011
|
↗440 200
|
↗493 100
|
↗501 998
|
↗510 533
|
↗529 335
|
↗550 438
|
↗574 448
|
↗602 684
|
↗605 254
|
↗649 146
|
↗697 156
|
|
2012
|
2013
|
2014
|
2015
|
2016
|
2017
|
2018
|
2019
|
2020
|
|
|
↗742 884
|
↗778 198
|
↗814 435
|
↗852 882
|
↗872 655
|
↗972 672
|
↗1 032 475
|
↗1 078 384
|
↗1 136 156
|
|
Астана |
Уур амьсгалын диаграмм |
|
Сарын дундаж температур болон хур тунадасны хэмжээ: Астана
|
1-р сар
|
2-р сар
|
3-р сар
|
4-р сар
|
5-р сар
|
6-р сар
|
7-р сар
|
8-р сар
|
9-р сар
|
10-р сар
|
11-р сар
|
12-р сар
|
|
|
Маx. Температур (°C)
|
−10.5
|
−10.3
|
−4.1
|
10.7
|
19.7
|
25.7
|
27.0
|
24.5
|
18.5
|
8.9
|
−2.3
|
−7.9
|
Ø
|
8.4
|
Мин. Температур (°C)
|
−19.3
|
−19.7
|
−13.3
|
0.2
|
7.2
|
12.9
|
15.1
|
12.0
|
6.4
|
−0.6
|
−10
|
−16.1
|
Ø
|
−2
|
Температур (°C)
|
−15
|
−15.2
|
−8.8
|
5.1
|
13.3
|
19.3
|
20.9
|
18.1
|
12.1
|
3.7
|
−6.3
|
−12
|
Ø
|
3
|
|
Тунадас (мм)
|
18
|
14
|
14
|
22
|
34
|
36
|
49
|
29
|
22
|
26
|
23
|
20
|
Σ
|
307
|
|
Нартай цаг (h/d)
|
2.7
|
4.1
|
4.9
|
7.0
|
8.9
|
10.2
|
9.8
|
8.6
|
6.9
|
4.0
|
2.4
|
2.1
|
Ø
|
6
|
|
Бороотой өдөр (d)
|
7
|
4
|
4
|
4
|
6
|
8
|
6
|
7
|
5
|
7
|
6
|
6
|
Σ
|
70
|
|
Агаарын чийгшил (%)
|
81
|
81
|
82
|
71
|
56
|
55
|
58
|
60
|
63
|
73
|
82
|
83
|
Ø
|
70.4
|
Т е м п е р а т у р
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1-р сар
|
2-р сар
|
3-р сар
|
4-р сар
|
5-р сар
|
6-р сар
|
7-р сар
|
8-р сар
|
9-р сар
|
10-р сар
|
11-р сар
|
12-р сар
| Хур тунадас
Х у р т у н а д а с
|
18
|
14
|
14
|
22
|
34
|
36
|
49
|
29
|
22
|
26
|
23
|
20
|
|
1-р сар
|
2-р сар
|
3-р сар
|
4-р сар
|
5-р сар
|
6-р сар
|
7-р сар
|
8-р сар
|
9-р сар
|
10-р сар
|
11-р сар
|
12-р сар
|
|
- Астанын барилга байгууламж
|
---|
|
Төв Ази | Өмнөд Ази | Зүүн Өмнөд Ази | Баруун Ази | | |
- Бандар Сери Бегаван, Бруней
- Бангкок, Тайланд
- Вьентьян, Лаос
- Дили, Зүүн Тимор
- Ханой, Вьетнам
- Жакарта, Индонез
- Куала Лумпур, Малайз
- Манила, Филиппин
- Нейпьидо, Мьянмар
- Пномпень, Камбож
- Сингапур
|
- Абу-Даби, Арабын Нэгдсэн Эмират Улс
- Амман, Йордан
- Анкара, Турк
- Багдад, Ирак
- Баку, Азербайжан
- Бейрут, Ливан
- Дамаск, Сири
- Доха, Катар
- Ереван, Армени
- Йерусалим, Израил *
- Кувейт хот, Кувейт
- Манама, Бахрейн
|
- Маскат, Оман
- Никоси, Кипр
- Рамалла, Палестин (де-факто) *
- Санаа, Йемен
- Степанакерт, Арцах *
- Сухум, Абхаз *
- Тбилиси, Гүрж
- Тегеран, Иран
- Умард Никоси, Умард Кипр *
- Цхинвал, Өмнөд Осети *
- Эпископи, Акротири ба Декели (НВУ)
- Эр-Рияд, Саудын Араб
|
|
|