Jump to content

Ботсвана

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
Бүгд Найрамдах Ботсвана Улс
Lefatshe la Botswana (Тсвана)
Уриа: Pula
"Бороо"
Төрийн дуулал: Fatshe leno la rona
"дист дээдийн нутаг"
Нийслэл
ба томоохон хот
Габороне
24°39.5′S 25°54.5′E / 24.6583°S 25.9083°E / -24.6583; 25.9083
Албан ёсны хэлАнгли хэл[1]
Үндэсний хэлСетсвана хэл[1]
Угсаатны бүлгүүд
(2012[2])
Шашин
(2021)
Ард түмний нэршил
  • Ботсваначууд‎
Төр засагНэгдмэл ноёрхогч-намын гүйцэтгэх ерөнхийлөгчтэй парламентын бүгд найрамдах улс[4][5]
Мокветси Масиси[6]
Слумбер Цогване
Панду Скелемани
Хууль тогтоох байгууллагаПарламент
(Үндэсний Ассамблей)
Тусгаар тогтнол 
• Үүсгэн байгуулагдсан (Үндсэн Хууль)
9 сарын 30, 1966
Газар нутаг
• Нийт
581,730 км2[7] (47)
• Усны эзлэх талбай (%)
2.7
Хүн ам
• 2022 тооцоо
2,384,246[8] (145)
• 2022 тооллого
2,359,609 [9]
• Нягтаршил
4.1/км2 (231)
ДНБ (ХАЧП)2022 тооцоо
• Нийт
$47.04 тэрбум [10] (123)
• Нэг хүнд ноогдох
$19,199[10] (77)
ДНБ (нэрлэсэн)2022 тооцоо
• Нийт
$18.00 тэрбум[10] (127)
• Нэг хүнд ноогдох
$7,348 [10] (87)
ОТББИ (2015)  53.3[11]
өндөр
ХХИ (2021) 0.693[12]
дундаж · 117
Мөнгөний нэгжПула (BWP)
Цагийн бүсUTC+2 (Төв Африкийн Цаг[13])
Огнооны форматөө/сс/жжжж
Жолооны талзүүн
Утасны томьёо+267
Домэйн нэр.bw
Вэбсайт
www.gov.bw

Бүгд Найрамдах Ботсвана Улс (Англи: Republic of Botswana; тсвана. Lefatshe la Botswana; "ботсвана" гэдэг нь «тсвана улс» гэх утгатай)[14]Өмнөд Африкт орших улс. Ботсвана урд талаараа Өмнөд Африк, баруун хойд талаараа Намиби, зүүн хойд талаараа Замби, зүүн талаараа Зимбабве гэх дөрвөн улстай газраар хиллэдэг далайд гарцгүй орон юм. Нутгийн 70% нь Калахарын цөлд оршино.

Дэлхийн 47-р том газар нутаг болох 581,730 км² талбайт нутагт 2,029,307 хүн амьдран суудаг. Хүн амын нягтрал - 3.4 хүн/км². Хүн амын олонх Тсвана хүмүүс, иргэнээ нэрлэхдээ "Мотсвана" (о.т. "Батсвана"), хэлээ нэрлэхдээ "Сэтсвана" гэдгээс тэдний хэлэнд угтвар үг чухал гэдгийг харж болно. Албан ёсны хэл нь Англи, Тсвана хоёр болно. Хүн амаас 71% нь Христийн шашинтан бол 21% нь шашин шүтдэггүй.

Ботсвана 1966 онд Их Британиас тусгаар тогтнохдоо хамгийн буурай улс (Нэг хүнд оногдох ДНБ - $70) байсан бол хурдтайгаар хөгжин өдгөө дэлхийн дунджаас илүү дээгүүр эдийн засагтай ($14,000) хөгжиж буй улс болжээ.

  1. Бахай, Хиндүизм, ба Исламын шашныг оруулсан.
  1. 1.0 1.1 "About Our Country". Gov.bw. Татаж авсан: 2022-04-17. Botswana has a number of tribes across the country, collectively known as Batswana. The official language is English and Setswana is the national language, although there are other spoken languages.
  2. Иш татахад гарсан алдаа: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named cia
  3. "Botswana". The World Factbook (2024 ed.). АНУ-ын Тагнуулын төв газар. 14 September 2022. (Archived 2022 edition)
  4. "Botswana". The World Factbook (2024 ed.). АНУ-ын Тагнуулын төв газар. Татаж авсан: 17 December 2019. (Archived 2019 edition)
  5. Selolwane, Onalenna (2002). "Monopoly Politikos: How Botswana's Opposition Parties Have Helped Sustain One-Party Dominance". African Sociological Review. 6 (1): 68–90. doi:10.4314/asr.v6i1.23203. JSTOR 24487673.
  6. "Masisi to Lead Botswana as Khama Steps Down After a Decade". Bloomberg.com. 28 March 2018. Архивласан огноо 1 April 2018. Татаж авсан: 31 March 2018.
  7. Global Forest Resources Assessment 2015 – Country Report – Botswana (PDF). fao.org (Report). United Nations Food and Agriculture Organization. 2015. p. 9. Total Country Area ('000)ha / 58 173
  8. "Botswana". The World Factbook (2024 ed.). АНУ-ын Тагнуулын төв газар. Татаж авсан: 24 September 2022. (Archived 2022 edition)
  9. "Statistics Bostwana - Census 2022 - Population of cities, towns and villages" (PDF).
  10. 10.0 10.1 10.2 10.3 "World Economic Outlook Database, October 2022". IMF.org. International Monetary Fund. October 2022. Татаж авсан: October 11, 2022.
  11. "GINI index (World Bank estimate)". World Bank. Архивласан огноо 13 December 2017. Татаж авсан: 20 April 2019.
  12. Human Development Report 2021-22: Uncertain Times, Unsettled Lives: Shaping our Future in a Transforming World (PDF). hdr.undp.org. United Nations Development Programme. 8 September 2022. pp. 272–276. ISBN 978-9-211-26451-7. Архивласан (PDF) огноо 8 September 2022. Татаж авсан: 8 September 2022.
  13. Chapter: 01:04 (20 July 1984). "Interpretation Act 1984 (§40(1))". Эх хувилбараас архивласан: 28 March 2017. Татаж авсан: 11 September 2020.
  14. Ц.Дамдинсүрэн, А.Лувсандэндэв нарын зохисон "Орос-Монгол толь" (1982)-д Ботсвана гэдэг үгийг Ботсван улс гэж орчуулснаас ч тэр үү улсын нэрийг Ботсван гэж бичих нь байдаг. Гэвч өөрсдийн нэрийдэл Botswana нь бо+тсвана (улс+тсвана) хэмээх нийлэмж тул төгсгөлийн "а" үсгийг хаяж болмооргүй байна.