Jump to content

Загвар:Infobox хөнгөн цагаан

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
Хөнгөн цагаан,  13Al
Хөнгөн цагааны спектрийн шугам
Ерөнхий шинж чанарууд
Нэр, тэмдэгхөнгөн цагаан, Al
Гадаад байдалмөнгөлөг саарал металл
Англи дуудлагаUK /ˌælj[invalid input: 'ʉ']ˈmɪniəm/
AL-ew-MIN-ee-əm
US /əˈljm[invalid input: 'ɨ']nəm/
ə-LEW-mi-nəm
Өөр нэрaluminum (US)
Хөнгөн цагаан-ийн үелэх систем дэх байрлал
Устөрөгч (диатомт металл бус)
Гели (инерт хий)
Лити (шүлтийн металл)
Берилли (газрын шүлтэт металл)
Бор (химийн элемент) (металлоид)
Нүүрстөрөгч (полиатомт металл бус)
Азот (диатомт металл бус)
Хүчилтөрөгч (диатомт металл бус)
Фтор (диатомт металл бус)
Неон (инерт хий)
Натри (шүлтийн металл)
Магни (газрын шүлтэт металл)
Хөнгөн цагаан (шилжилтийн дараах металл)
Цахиур (металлоид)
Фосфор (полиатомт металл бус)
Хүхэр (полиатомт металл бус)
Хлор (диатомт металл бус)
Аргон (инерт хий)
Кали (шүлтийн металл)
Кальци (газрын шүлтэт металл)
Сканди (шилжилтийн металл)
Титан (шилжилтийн металл)
Ванади (шилжилтийн металл)
Хром (шилжилтийн металл)
Манган (шилжилтийн металл)
Төмөр (химийн элемент) (шилжилтийн металл)
Кобальт (шилжилтийн металл)
Никель (шилжилтийн металл)
Зэс (шилжилтийн металл)
Цайр (шилжилтийн металл)
Галли (шилжилтийн дараах металл)
Германи (металлоид)
Арсени (металлоид)
Селени (полиатомт металл бус)
Бром (диатомт металл бус)
Криптон (инерт хий)
Рубиди (шүлтийн металл)
Стронци (газрын шүлтэт металл)
Иттри (шилжилтийн металл)
Циркони (шилжилтийн металл)
Ниоби (шилжилтийн металл)
Молибден (шилжилтийн металл)
Технеци (шилжилтийн металл)
Рутени (шилжилтийн металл)
Роди (шилжилтийн металл)
Паллади (шилжилтийн металл)
Мөнгө (химийн элемент) (шилжилтийн металл)
Кадми (шилжилтийн металл)
Инди (шилжилтийн дараах металл)
Цагаан тугалга (шилжилтийн дараах металл)
Сурьма (металлоид)
Теллур (металлоид)
Иод (диатомт металл бус)
Ксенон (инерт хий)
Цези (шүлтийн металл)
Бари (газрын шүлтэт металл)
Лантан (лантаноид)
Цери (лантаноид)
Празеодим (лантаноид)
Неодим (лантаноид)
Промети (лантаноид)
Самари (лантаноид)
Европи (лантаноид)
Гадолини (лантаноид)
Терби (лантаноид)
Диспрози (лантаноид)
Гольми (лантаноид)
Эрби (лантаноид)
Тули (лантаноид)
Иттерби (лантаноид)
Лютеци (лантаноид)
Гафни (шилжилтийн металл)
Тантал (шилжилтийн металл)
Вольфрам (шилжилтийн металл)
Рени (шилжилтийн металл)
Осми (шилжилтийн металл)
Ириди (шилжилтийн металл)
Цагаан алт (шилжилтийн металл)
Алт (шилжилтийн металл)
Мөнгөн ус (шилжилтийн металл)
Талли (шилжилтийн дараах металл)
Хар тугалга (шилжилтийн дараах металл)
Висмут (шилжилтийн дараах металл)
Полони (шилжилтийн дараах металл)
Астат (металлоид)
Радон (инерт хий)
Франци (шүлтийн металл)
Ради (газрын шүлтэт металл)
Актини (актиноид)
Тори (актиноид)
Протактини (актиноид)
Уран (актиноид)
Нептуни (актиноид)
Плутони (актиноид)
Америци (актиноид)
Кюри (актиноид)
Беркли (актиноид)
Калифорни (актиноид)
Эйнштейни (актиноид)
Ферми (актиноид)
Менделеви (актиноид)
Нобели (актиноид)
Лоуренси (актиноид)
Резерфорди (шилжилтийн металл)
Дубни (шилжилтийн металл)
Сиборги (шилжилтийн металл)
Бори (шилжилтийн металл)
Хасси (шилжилтийн металл)
Мейтнери (unknown chemical properties)
Дармштадти (unknown chemical properties)
Рентгени (unknown chemical properties)
Коперници (шилжилтийн металл)
Нихони (unknown chemical properties)
Флерови (шилжилтийн дараах металл)
Москови (unknown chemical properties)
Ливермори (unknown chemical properties)
Теннессин (unknown chemical properties)
Оганесон (unknown chemical properties)
B

Al

Ga
магнихөнгөн цагаанцахиур
Цэнэгийн тоо (Z)13
Атом масс (±) (Ar)26.9815385(7)[1]
Элементийн ангилал  шилжилтийн дараах металл, зарим тохиолдолд металлоид гэж үздэг
Бүлэг, блокбүлэг 13, p-блок
Үеүе 3
Электрон бүтэц[Ne] 3s2 3p1
давхарга бүрт
2, 8, 3
Физик шинж чанарууд
Төлөвхатуу (хуурай)
Хайлах температур933.47 K ​(660.32 °C, ​1220.58 °F)
Буцлах температур2743 K ​(2470 °C, ​4478 °F)
Нягт т.т.2.70 г/см3
шингэн үед,х.т.2.375 г/см3
Хайлах энтальп10.71 Ж/моль
Уурших энтальп284 кЖ/моль
Хувийн дулаан шингээлт24.20 Ж/(моль·K)
Уурын даралт
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K) 1482 1632 1817 2054 2364 2790
Атомын шинж чанар
Исэлдэлтийн зэрэг3, 2,[2] 1[3], −1, −2 ​(амфотер исэл)
Цахилгаан сөрөг чанарПолингийн шаталбар: 1.61
Ионжилтын энерги1 дэх: 577.5 кЖ/моль
2 дахь: 1816.7 кЖ/моль
3 дахь: 2744.8 кЖ/моль
(илүү үзэх)
Атомын радиусэмпирик: 143 пм
Ковалент радиус121±4 pm
Ван дер Ваальсийн радиус184 pm
Бусад
Талст бүтэцтал-төвтэй куб (ттк)
Face-centered cubic crystal structure for хөнгөн цагаан
Дууны хурд нарийн савх(хуулисан) 5000 m/s (т.т.)
Дулааны тэлэлт23.1 µm/(m·K) ( 25 °C-д)
Дулаан дамжуулалт237 W/(m·K)
Цахилгаан эсэргүүцэл28.2 nΩ·m ( 20 °C-д)
Соронзон чанарпарасоронзон[4]
Юнгийн модуль70 GPa
Хөдөлгөх модуль26 GPa
Эзлэхүүний модуль76 GPa
Пуассоны коэффициент0.35
Моосын хатуулаг2.75
Викерсийн хатуулаг160–350 MPa
Бринеллийн хатуулаг160–550 MPa
CAS дугаар7429-90-5
Түүх
ТаамагласанАнтуан Лавуазье[5] (1787)
Анх ялгасанХанс Кристиан Өрстед[6] (1825)
Нэр өгсөнГемфри Дэви[5] (1807)
Хамгийн тогвортой изотопууд
изо БДТ ХЗҮ ЗТ ЗЭ (MeV) ЗБ
26Al ул мөр 7.17×105 жил β+ 1.17 26Mg
ε 26Mg
γ 1.8086
27Al 100% 27Al нь 14 нейтронтой үед тогтвортой
үзэх · хэлэлцэх · засах· эх сурвалж

[[Category:Infobox templates|Загвар:Remove first word]]

References

  1. Standard Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights
  2. Aluminium monoxide
  3. Aluminium iodide
  4. Lide, D. R. (2000). "Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds" (PDF). CRC Handbook of Chemistry and Physics (81st ed.). CRC Press. ISBN 0849304814.
  5. 5.0 5.1 "Aluminum". Los Alamos National Laboratory. Татаж авсан: 3 March 2013.
  6. "13 Aluminium". Elements.vanderkrogt.net. Татаж авсан: 2008-09-12.