Jump to content

Кадми

Холбоос засах
Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
Шинж чанар

'
Ерөнхий
Нэр, тэмдэг, атомын дугаар Кадми, Cd, 48
Цуваа Шилжилтийн металл
Бүлэг, үе, блок 12, 5, d
Гадаад байдал мөнгөлөг саарал металл
CAS дугаар 7440-43-9
ATC код

D11AC02

Дэлхийн гадаргад эзлэх хэмжээ 0,3 ppm[1]
Атомын шинж чанар [2]
Атом масс 112,414(4)[3][4] u
Атомын радиус (тооцоолсон) 155 (161) пм
Ковалент радиус 144 пм
Ван дер Ваальсын радиус 158 пм
Электрон бүтэц [Kr] 4d10 5s2
Гаралтын ажил 4,2 эВ[5]
1. Ионжилтын энерги 867,8 кЖ/моль
2. Ионжилтын энерги 1631,4 кЖ/моль
Физикийн шинж чанар [2]
Бодисын төлөв хатуу
Талст бүтэц гексагональ
Нягт 8,65 г/см3 (25 °C)[6]
Моосын хатуулаг 2,0
Соронзон чанар Дисоронзон (Χm = −1,9 · 10−5)[7]
Хайлах цэг 594,22 K (321,07 °C)
Буцлах цэг 1038 K[8] (765 °C)
Молийн эзлэхүүн 13,00 · 10−6 м3/моль
Ууршилтын дулаан 100 кЖ/моль[8]
Хайлах дулаан 6,2[9] кЖ/моль
Дууны хурд 2310 м/сек 293,15 K-д
Цахилгаан дамжуулалт 14,3 · 106 A/(В · м)
Дулаан дамжуулалт 97 Вт/(м · К)
Химийн шинж чанар [2]
Исэлдэлтийн төлөв байдал 2
Оксид (суурь) CdO (бага зэргийн суурийн)
Хэвийн потенциал −0,403 В (Cd2+ + 2 e− → Cd)
Цахилгаан сөрөг чанар 1,69 (Паулын скала)
Изотопууд
Изотоп ИХ t1/2 ЗТ ЗЭ (МэВ) ЗБ
106Cd 1,25 % тогтвортой
107Cd {син.} 6,50 h ε 1,417 107Ag
108Cd 0,89 % тогтвортой
109Cd {син.} 462,6 d ε 0,214 109Ag
110Cd 12,49 % тогтвортой
111Cd 12,8 % тогтвортой
112Cd 24,13 % тогтвортой
113Cd 12,22 % 7,7 · 1015 a β− 0,316 113In
113мCd {син.} 14,1 a β− 0,580 113In
114Cd 28,73 % тогтвортой
115Cd {син.} 53,46 h β− 1,446 115In
116Cd 7,49 % (3,0±0,3) · 1019 a β−β− 116Sn
Өөр бусад изотопуудыг үзэх: Изотопуудын жагсаалт
ЦСР-шинж чанар
  I квантын тоо γ
рад·Тл−1·сек−1 		Er (1H) fL
B = 4,7 Тл
МГц-ээр
111Cd 1/2 5,698 · 107 0,00124 21,2
113Cd 1/2 5,961 · 107 0,00135 22,2
Аюулгүй байдлын заавар
GHS-Аюулын тэмдэг:  Химийн бодисыг зэрэглэx, ангилах, баглах европын холбооны журам,[11] өргөтгөсөн байх боломжтой[10]
02 – Хөнгөн-/Туйлын шатамхай 06 – Хортой буюу маш хортой 08 – Эрүүл мэндэд аюултай 09 – Байгаль орчинд аюултай

(Дөл нь зөвхөн тогтворгүй хэлбэрт хамаатай)

Аюултай

АТ-фразын жагсаалт H: 250​‐​350​‐​330​‐​361fd​‐​341​‐​372​‐​410
P: 273​‐​391​‐​210​‐​260​‐​281​‐​308+313​‐​405​‐​501 [10]
Зэрэглэл REACH-н дагуу онцгой анхаарах ёстой бодис[12]: хорт хавдар үүсгэдэг (CMR), xүний эрүүл мэндэд ноцтой нөлөө үзүүлэх магадлал маш өндөр
Боломжит ба хэрэглэх байдлыг харгалзан аль болох СИ-системийн нэгжүүдийг хэрэглэсэн болно.
Хэрэв ямар нэгэн тайлбар байхгүй бол дээр өгөгдсөн утгууд хэвийн нөхцлийн утгууд болно.


Зэсийн кадмитай хайлшийг телеграф, телефон, троллейбусны цахилгаан дамжуулах утас хийхэд хэрэглэдэг. Кадмийг зэвсэг болон холбооны багаж хэрэгслийн ган эдлэл бүрэхэд, мөн хиймэл дагуулын фотоэлемент, нарны элементүүд, инфра улаан туяаны багажууд, люминофор хийхэд ашигладаг.

Цахим холбоос

[засварлах | кодоор засварлах]
Wiktionary
Wiktionary
 Wiktionary: Кадми – Энэ үгийг тайлбар толиос харна уу
 Commons: Кадми – Викимедиа дуу дүрсний сан

Эшлэл

[засварлах | кодоор засварлах]
  1. ↑ Harry H. Binder: Lexikon der chemischen Elemente. S. Hirzel Verlag, Stuttgart 1999, ISBN 3-7776-0736-3.
  2. ↑ Die Werte der atomaren und physikalischen Eigenschaften (Infobox) sind (soweit nicht anders angegeben) aus www.webelements.com (Cadmium) entnommen.
  3. ↑ CIAAW, Standard Atomic Weights Revised 2013.
  4. ↑ IUPAC, Standard Atomic Weights Revised v2 (Memento 3. Гуравдугаар сар 2016 цахим архивт).
  5. ↑ Ludwig Bergmann, Clemens Schaefer, Rainer Kassing: Lehrbuch der Experimentalphysik, Band 6: Festkörper. 2. Auflage. Walter de Gruyter, 2005, ISBN 3-11-017485-5, S. 361.
  6. ↑ N. N. Greenwood, A. Earnshaw: Chemie der Elemente. 1. Auflage. 1988, ISBN 3-527-26169-9, S. 1545.
  7. ↑ David R. Lide (Hrsg.): CRC Handbook of Chemistry and Physics. 90. Auflage. (Internet-Version: 2010), CRC Press/Taylor and Francis, Boca Raton, FL, Properties of the Elements and Inorganic Compounds, S. 4-142 – 4-147. Die Werte dort sind auf g/mol bezogen und in cgs-Einheiten angegeben. Der hier angegebene Wert ist der daraus berechnete maßeinheitslose SI-Wert.
  8. ↑ 8.0 8.1 Yiming Zhang, Julian R. G. Evans, Shoufeng Yang: Corrected Values for Boiling Points and Enthalpies of Vaporization of Elements in Handbooks. In: Journal of Chemical & Engineering Data. 56, 2011, S. 328–337, doi:10.1021/je1011086.
  9. ↑ K.-H. Schulte-Schrepping, M. Piscator: Cadmium and Cadmium Compounds. In: Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Wiley-VCH Verlag, Weinheim 2005, doi:10.1002/14356007.a04_499.
  10. ↑ 10.0 10.1 Eintrag zu Cadmium (pyrophor) in der GESTIS-Stoffdatenbank des IFA, abgerufen am 9. August 2016 (JavaScript erforderlich).
  11. ↑ Eintrag zu Cadmium im Classification and Labelling Inventory der Европын химийн агентлаг (ECHA), abgerufen am 1. August 2016. Hersteller bzw. Inverkehrbringer können die harmonisierte Einstufung und Kennzeichnung erweitern.
  12. ↑ Eintrag zu CAS-Nr. 7440-43-9 in der SVHC-Liste der Europäischen Chemikalienagentur, abgerufen am 25. September 2014.
"https://mn.wikipedia.org/w/index.php?title=Кадми&oldid=527171"-с авсан