Jump to content

Диспрози

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
Диспрози, 66Dy
Диспрози
Дуудлага/tiˈsrɔtsi/
Гадаад байдалмөнгөлөг цагаан
Стандарт атомын жин Ar°(Dy)
Үелэх систем дэх Диспрози
Устөрөгч Гели
Лити Берилли Бор (химийн элемент) Нүүрстөрөгч Азот Хүчилтөрөгч Фтор Неон
Натри Магни Хөнгөн цагаан Цахиур Фосфор Хүхэр Хлор Аргон
Кали Кальци Сканди Титан Ванади Хром Манган Төмөр (химийн элемент) Кобальт Никель Зэс Цайр Галли Германи Хүнцэл Селени Бром Криптон
Рубиди Стронци Иттри Циркони Ниоби Молибден Технеци Рутени Роди Паллади Мөнгө (химийн элемент) Кадми Инди Цагаан тугалга Сурьма Теллур Иод Ксенон
Цези Бари Лантан Цери Празеодим Неодим Промети Самари Европи Гадолини Терби Диспрози Гольми Эрби Тули Иттерби Лютеци Гафни Тантал Вольфрам Рени Осми Ириди Цагаан алт Алт Мөнгөн ус Талли Хар тугалга Висмут Полони Астат Радон
Франци Ради Актини Тори Протактини Уран Нептуни Плутони Америци Кюри Беркли Калифорни (химийн элемент) Эйнштейни Ферми Менделеви Нобели Лоуренси Резерфорди Дубни Сиборги Бори Хасси Мейтнери Дармштадти Рентгени Коперници Нихони Флерови Москови Ливермори Теннессин Оганесон


Dy

Cf
тербидиспрозигольми
Атомын дугаар (Z)66
Бүлэгf-блокийн бүлгүүд (дугааргүй)
Үе6-р үе
Блок  f-блок
Электрон байгуулалт[Xe] 4f10 6s2
Давхарга бүрт2, 8, 18, 28, 8, 2
Физик шинж чанарууд
Төлөвхатуу
Хайлах температур1680 K ​(1407 °C, ​2565 °F)
Буцлах температур2840 K ​(2562 °C, ​4653 °F)
Нягт (20° C)8.550 г/см3[3]
шингэн үед (х.т.)8.37 г/см3
Хайлах энтальп11.06 кЖ/моль
Уурших энтальп280 кЖ/моль
Хувийн дулаан шингээлт27.7 Ж/(моль·K)
Уурын даралт
P (Па) 1 10 100 1 к 10 к 100 к
T (K) 1378 1523 (1704) (1954) (2304) (2831)
Атомын шинж чанар
Исэлдэлтийн зэрэгнийтлэг: +3
0,[4] +2,[5] +4
Цахилгаан сөрөг чанарПолингийн шаталбар: 1.22
Ионжилтын энерги
  • 1-р: 573.0 кЖ/моль
  • 2-р: 1130 кЖ/моль
  • 3-р: 2200 кЖ/моль
Атомын радиусэмпирик: 178 пм
Ковалент радиус192±7 пм
Спектрийн хүрээ дэх өнгөт шугамууд
Спектрийн хүрээ дэх өнгөт шугамууд
диспрози элементийн спектрийн шугам
Бусад шинж чанарууд
Байгалийн тархацанхдагч
Талст бүтэцгексагонал нягт бүтэцтэй (гнб) (hP2)
Торны тогтмолууд
Hexagonal close packed crystal structure for диспрози
a = 359.16 пм
c = 565.01 пм (20 °C)[3]
Дулааны тэлэлтpoly: 9.9 µм/(м⋅K) (ө.т.)
Дулаан дамжуулалт10.7 Вт/(м⋅K)
Цахилгаан эсэргүүцэлα, poly: 926 nΩ⋅м (ө.т.)
Соронзон чанар300 K-д парасоронзон
Моляр соронзон мэдрэмж+103500×10−6 см3/моль (293.2 K)[6]
Юнгийн модуль61.4 ГПа
Хөдөлгөх модуль24.7 ГПа
Эзлэхүүний модуль40.5 ГПа
Дууны хурд нимгэн саваа2710 м/с (20 °C)
Пуассоны коэффициент0.247
Викерсийн хатуулаг410–550 МПа
Бринеллийн хатуулаг500–1050 МПа
CAS дугаар7429-91-6
Түүх
Нэрийн үүсэл30 удаа тусгаарлах оролдлого шаардагдсан тул Грек δυσπρόσιτος, "авахад хэцүү" гэсэн үгнээс
НээсэнЛекок де Буабодран (1886)
Анх ялгасанЖорж Урбэн (1905)
Хамгийн тогвортой изотопууд
Гол изотопууд[7] Задрал
дэлбэг байдал хагас задрал (t1/2) хэлбэр бүтээгдэхүүн
154Dy хиймэл 1.40×106 ж[8] α 150Gd
156Dy 0.056% тогтвортой
158Dy 0.095% тогтвортой
159Dy хиймэл 144.4 ө ε 159Tb
160Dy 2.33% тогтвортой
161Dy 18.9% тогтвортой
162Dy 25.5% тогтвортой
163Dy 24.9% тогтвортой
164Dy 28.3% тогтвортой
165Dy хиймэл 2.332 ц β 165Ho
166Dy хиймэл 3.40 ө β 166Ho
 Ангилал: Диспрози
үзэх · хэлэлцэх · засах | эх сурвалж

Диспрози (грекээр δυσπρόσιτος „хүршгүй эсвэл ойртошгүй“) нь дэс дугаар 66, Dy тэмдэглэгээтэй химийн элемент юм. Үелэх системийн лантаноидын бүлэгт байдаг учраас газрын ховор металлд тооцогдоно.

Диспрози

1886 онд Францын химич П.Э. Лекок де Буабодран гольмийн оксидын дээжнээс диспрозийн гуравдагч оксидыг ялган авч чаджээ.

 Commons: Диспрози – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан
Wiktionary
Wiktionary
Wiktionary: Диспрози – Энэ үгийг тайлбар толиос харна уу
  1. "Стандарт атомын жин: Диспрози". CIAAW. 2001.
  2. Прохаска, Томас; Иргер, Йоханна; Бенефилд, Жаклин; Бөхлке, Жон К.; Чессон, Лесли А.; Коплен, Тайлер Б.; Дин, Типин; Данн, Филип Ж. Х.; Грёнинг, Манфред; Холден, Норман Э.; Мейжер, Харро А. Ж. (2022-05-04). "Элементүүдийн стандарт атомын жин 2021 (IUPAC Техникийн тайлан)". Pure and Applied Chemistry (Англи хэлээр). doi:10.1515/pac-2019-0603. ISSN 1365-3075.
  3. 3.0 3.1 Арбластер, Жон В. (2018). Элементүүдийн кристаллографийн шинж чанарын сонгосон утгууд. Материалын Парк, Охайо: ASM International. ISBN 978-1-62708-155-9.
  4. Yttrium and all lanthanides except Ce and Pm have been observed in the oxidation state 0 in bis(1,3,5-tri-t-butylbenzene) complexes, see Cloke, F. Geoffrey N. (1993). "Zero Oxidation State Compounds of Scandium, Yttrium, and the Lanthanides". Chem. Soc. Rev. 22: 17–24. doi:10.1039/CS9932200017. and Arnold, Polly L.; Petrukhina, Marina A.; Bochenkov, Vladimir E.; Shabatina, Tatyana I.; Zagorskii, Vyacheslav V.; Cloke (2003-12-15). "Arene complexation of Sm, Eu, Tm and Yb atoms: a variable temperature spectroscopic investigation". Journal of Organometallic Chemistry. 688 (1–2): 49–55. doi:10.1016/j.jorganchem.2003.08.028.
  5. Гринвуд, Норман Н.; Эрншоу, Алан (1997). Элементүүдийн хими (2-р хэвлэл). Butterworth-Heinemann. х. 28. doi:10.1016/C2009-0-30414-6. ISBN 978-0-08-037941-8.
  6. Вэст, Роберт (1984). CRC, Хими, физикийн гарын авлага. Бока Ратон, Флорида: Chemical Rubber Company Publishing. х. E110. ISBN 0-8493-0464-4.
  7. Кондев, Ф. Г.; Ван, М.; Хуан, В. Ж.; Наими, С.; Ауди, Г. (2021). "The NUBASE2020 evaluation of nuclear properties" (PDF). Chinese Physics C. 45 (3): 030001. doi:10.1088/1674-1137/abddae.
  8. Загвар:Cite journal last=Чиера