Диспрози
Харагдац
| Диспрози | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Дуудлага | /tiˈspʰrɔtsi/ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Гадаад байдал | мөнгөлөг цагаан | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Стандарт атомын жин Ar°(Dy) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Үелэх систем дэх Диспрози | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Атомын дугаар (Z) | 66 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Бүлэг | f-блокийн бүлгүүд (дугааргүй) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Үе | 6-р үе | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Блок | f-блок | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Электрон байгуулалт | [Xe] 4f10 6s2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Давхарга бүрт | 2, 8, 18, 28, 8, 2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Физик шинж чанарууд | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Төлөв | хатуу | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Хайлах температур | 1680 K (1407 °C, 2565 °F) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Буцлах температур | 2840 K (2562 °C, 4653 °F) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Нягт (20° C) | 8.550 г/см3 [3] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| шингэн үед (х.т.) | 8.37 г/см3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Хайлах энтальп | 11.06 кЖ/моль | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Уурших энтальп | 280 кЖ/моль | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Хувийн дулаан шингээлт | 27.7 Ж/(моль·K) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Уурын даралт
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Атомын шинж чанар | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Исэлдэлтийн зэрэг | нийтлэг: +3 0,[4] +2,[5] +4 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Цахилгаан сөрөг чанар | Полингийн шаталбар: 1.22 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ионжилтын энерги |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Атомын радиус | эмпирик: 178 пм | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ковалент радиус | 192±7 пм | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Бусад шинж чанарууд | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Байгалийн тархац | анхдагч | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Талст бүтэц | гексагонал нягт бүтэцтэй (гнб) (hP2) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Торны тогтмолууд | a = 359.16 пм c = 565.01 пм (20 °C)[3] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Дулааны тэлэлт | poly: 9.9 µм/(м⋅K) (ө.т.) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Дулаан дамжуулалт | 10.7 Вт/(м⋅K) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Цахилгаан эсэргүүцэл | α, poly: 926 nΩ⋅м (ө.т.) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Соронзон чанар | 300 K-д парасоронзон | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Моляр соронзон мэдрэмж | +103500×10−6 см3/моль (293.2 K)[6] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Юнгийн модуль | 61.4 ГПа | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Хөдөлгөх модуль | 24.7 ГПа | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Эзлэхүүний модуль | 40.5 ГПа | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Дууны хурд нимгэн саваа | 2710 м/с (20 °C) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Пуассоны коэффициент | 0.247 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Викерсийн хатуулаг | 410–550 МПа | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Бринеллийн хатуулаг | 500–1050 МПа | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| CAS дугаар | 7429-91-6 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Түүх | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Нэрийн үүсэл | 30 удаа тусгаарлах оролдлого шаардагдсан тул Грек δυσπρόσιτος, "авахад хэцүү" гэсэн үгнээс | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Нээсэн | Лекок де Буабодран (1886) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Анх ялгасан | Жорж Урбэн (1905) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Хамгийн тогвортой изотопууд | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Диспрози (грекээр δυσπρόσιτος „хүршгүй эсвэл ойртошгүй“) нь дэс дугаар 66, Dy тэмдэглэгээтэй химийн элемент юм. Үелэх системийн лантаноидын бүлэгт байдаг учраас газрын ховор металлд тооцогдоно.
Түүх
[засварлах | кодоор засварлах]
1886 онд Францын химич П.Э. Лекок де Буабодран гольмийн оксидын дээжнээс диспрозийн гуравдагч оксидыг ялган авч чаджээ.
Цахим холбоос
[засварлах | кодоор засварлах]| Wiktionary: Диспрози – Энэ үгийг тайлбар толиос харна уу |
Эшлэл
[засварлах | кодоор засварлах]- ↑ "Стандарт атомын жин: Диспрози". CIAAW. 2001.
- ↑ Прохаска, Томас; Иргер, Йоханна; Бенефилд, Жаклин; Бөхлке, Жон К.; Чессон, Лесли А.; Коплен, Тайлер Б.; Дин, Типин; Данн, Филип Ж. Х.; Грёнинг, Манфред; Холден, Норман Э.; Мейжер, Харро А. Ж. (2022-05-04). "Элементүүдийн стандарт атомын жин 2021 (IUPAC Техникийн тайлан)". Pure and Applied Chemistry (Англи хэлээр). doi:10.1515/pac-2019-0603. ISSN 1365-3075.
- ↑ 3.0 3.1 Арбластер, Жон В. (2018). Элементүүдийн кристаллографийн шинж чанарын сонгосон утгууд. Материалын Парк, Охайо: ASM International. ISBN 978-1-62708-155-9.
- ↑ Yttrium and all lanthanides except Ce and Pm have been observed in the oxidation state 0 in bis(1,3,5-tri-t-butylbenzene) complexes, see Cloke, F. Geoffrey N. (1993). "Zero Oxidation State Compounds of Scandium, Yttrium, and the Lanthanides". Chem. Soc. Rev. 22: 17–24. doi:10.1039/CS9932200017. and Arnold, Polly L.; Petrukhina, Marina A.; Bochenkov, Vladimir E.; Shabatina, Tatyana I.; Zagorskii, Vyacheslav V.; Cloke (2003-12-15). "Arene complexation of Sm, Eu, Tm and Yb atoms: a variable temperature spectroscopic investigation". Journal of Organometallic Chemistry. 688 (1–2): 49–55. doi:10.1016/j.jorganchem.2003.08.028.
- ↑ Гринвуд, Норман Н.; Эрншоу, Алан (1997). Элементүүдийн хими (2-р хэвлэл). Butterworth-Heinemann. х. 28. doi:10.1016/C2009-0-30414-6. ISBN 978-0-08-037941-8.
- ↑ Вэст, Роберт (1984). CRC, Хими, физикийн гарын авлага. Бока Ратон, Флорида: Chemical Rubber Company Publishing. х. E110. ISBN 0-8493-0464-4.
- ↑ Кондев, Ф. Г.; Ван, М.; Хуан, В. Ж.; Наими, С.; Ауди, Г. (2021). "The NUBASE2020 evaluation of nuclear properties" (PDF). Chinese Physics C. 45 (3): 030001. doi:10.1088/1674-1137/abddae.
- ↑ Загвар:Cite journal last=Чиера

