Гадолини

Шинж чанар

'
Ерөнхий
Нэр, тэмдэг, атомын дугаар Гадолини, Gd, 64
Цуваа Лантаноид
Бүлэг, үе, блок La, 6, f
Гадаад байдал мөнгөлөг цагаан
CAS дугаар 7440-54-2
Дэлхийн гадаргад эзлэх хэмжээ 5,9 ppm[1]
Атомын шинж чанар [2]
Атом масс 157,25(3)[3] u
Атомын радиус (тооцоолсон) 188 (233) пм
Ковалент радиус 196 пм
Электрон бүтэц [Xe] 4f7 5d1 6s2
1. Ионжилтын энерги 593,4 кЖ/моль
2. Ионжилтын энерги 1170 кЖ/моль
3. Ионжилтын энерги 1990 кЖ/моль
Физикийн шинж чанар [2]
Бодисын төлөв хатуу
Талст бүтэц гексагональ
Нягт 7,886 г/см3 (25 °C)[4]
Соронзон чанар ферросоронзон (Кюри-Темп. 292,5 K)[5]
Хайлах цэг 1585 K (1312 °C)
Буцлах цэг 3273 K[6] (3000 °C)
Молийн эзлэхүүн 19,90 · 10−6 м3/моль
Ууршилтын дулаан 301 кЖ/моль[6]
Хайлах дулаан 10,0 кЖ/моль
Дууны хурд 2680 м/сек 293,15 K-д
Цахилгаан дамжуулалт 0,763 · 106 A/(В · м)
Дулаан дамжуулалт 11 Вт/(м · К)
Химийн шинж чанар [2]
Исэлдэлтийн төлөв байдал 2, 3
Цахилгаан сөрөг чанар 1,20 (Паулын скала)
Изотопууд
Изотоп ИХ t1/2 ЗТ ЗЭэВ) ЗБ
150Gd {син.} 1.790.000 a α 2,809 146Sm
151Gd {син.} 124 d ε 0,464 151Eu
152Gd 0,20 % 1,08 · 1014 a α 2,205 148Sm
153Gd {син.} 241,6 d ε 0,485 153Eu
154Gd 2,18 % тогтвортой
155Gd 14,80 % тогтвортой
156Gd 20,47 % тогтвортой
157Gd 15,65 % тогтвортой
158Gd 24,84 % тогтвортой
159Gd {син.} 18,479 h β 0,971 159Tb
160Gd 21,86 % ≥ 1,3 · 1021 a ββ k. A. 160Dy
Өөр бусад изотопуудыг үзэх: Изотопуудын жагсаалт
ЦСР-шинж чанар
  I квантын тоо γ
рад·Тл−1·сек−1
Er (1H) fL
B = 4,7 Тл
МГц-ээр
155Gd 3/2 −0,821 · 107 3,07
157Gd 3/2 −1,077 · 107 4,03
Аюулгүй байдлын заавар
GHS-Аюулын тэмдэг: [7]

нунтаг

02 – Хөнгөн-/Туйлын шатамхай

Анхаар

АТ-фразын жагсаалт H: 228​‐​260
P: 210​‐​231+232​‐​241​‐​280​‐​240​‐​501 [7]
Боломжит ба хэрэглэх байдлыг харгалзан аль болох СИ-системийн нэгжүүдийг хэрэглэсэн болно.
Хэрэв ямар нэгэн тайлбар байхгүй бол дээр өгөгдсөн утгууд хэвийн нөхцлийн утгууд болно.

Гадолини нь дэс дугаар 64, Gd тэмдэглэгээтэй химийн элемент юм. Үелэх системийн лантаноидын бүлэгт байдаг учраас газрын ховор металлд тооцогдоно.

Түүх[засварлах | кодоор засварлах]

Гадолиниг 1880 онд швейцарийн химич Жан Шарль Галиссар де Мариньяк анх нээжээ. Тэрбээр самарскитын бүрэлдэхүүн хэсгүүдийг калийн сульфатын уусмалд хэр зэргийн өөр хоорондоо ялгаатай уусахыг судалж байв.

Цахим холбоос[засварлах | кодоор засварлах]

 Commons: Гадолини – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан
Wiktionary
Wiktionary
Wiktionary: Гадолини – Энэ үгийг тайлбар толиос харна уу

Эшлэл[засварлах | кодоор засварлах]

  1. Harry H. Binder: Lexikon der chemischen Elemente, S. Hirzel Verlag, Stuttgart 1999, ISBN 3-7776-0736-3.
  2. Die Werte für die Eigenschaften (Infobox) sind, wenn nicht anders angegeben, aus www.webelements.com (Gadolinium) entnommen.
  3. CIAAW, Standard Atomic Weights Revised 2013.
  4. N. N. Greenwood und A. Earnshaw: Chemie der Elemente, 1. Auflage, VCH, Weinheim 1988, ISBN 3-527-26169-9, S. 1579.
  5. Weast, Robert C. (ed. in chief): CRC Handbook of Chemistry and Physics. CRC (Chemical Rubber Publishing Company), Boca Raton 1990. Seiten E-129 bis E-145. ISBN 0-8493-0470-9. Werte dort sind auf g/mol bezogen und in cgs-Einheiten angegeben. Der hier angegebene Wert ist der daraus berechnete maßeinheitslose SI-Wert.
  6. 6.0 6.1 Yiming Zhang, Julian R. G. Evans, Shoufeng Yang: Corrected Values for Boiling Points and Enthalpies of Vaporization of Elements in Handbooks. In: Journal of Chemical & Engineering Data. 56, 2011, S. 328–337, doi:10.1021/je1011086.
  7. 7.0 7.1 Eintrag zu Gadolinium, Pulver in der GESTIS-Stoffdatenbank des IFA, abgerufen am 26. April 2017 (JavaScript erforderlich).