Цези
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Цези | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Дуудлага | /tsʰetsi/ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Гадаад байдал | цайвар алтан | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Стандарт атомын жин Ar°(Cs) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Үелэх систем дэх Цези | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Атомын дугаар (Z) | 55 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Бүлэг | 1-р бүлэг: устөрөгч ба шүлтийн металлууд | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Үе | 6-р үе | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Блок | s-блок | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Электрон байгуулалт | [Xe] 6s1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Давхарга бүрт | 2, 8, 18, 18, 8, 1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Физик шинж чанарууд | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Төлөв | хатуу | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Хайлах температур | 301.7 K (28.5 °C, 83.3 °F) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Буцлах температур | 944 K (671 °C, 1240 °F) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Нягт (20° C) | 1.886 г/см3 [3] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| шингэн үед (х.т.) | 1.843 г/см3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Критик цэг | 1938 K, 9.4 МПа[4] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Хайлах энтальп | 2.09 кЖ/моль | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Уурших энтальп | 63.9 кЖ/моль | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Хувийн дулаан шингээлт | 32.210 Ж/(моль·K) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Уурын даралт
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Атомын шинж чанар | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Исэлдэлтийн зэрэг | нийтлэг: +1 −1[5] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Цахилгаан сөрөг чанар | Полингийн шаталбар: 0.79 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ионжилтын энерги |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Атомын радиус | эмпирик: 265 пм | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ковалент радиус | 244±11 пм | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ван дер Ваальсийн радиус | 343 пм | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
_NIST_ASD_emission_spectrum.png) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Бусад шинж чанарууд | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Байгалийн тархац | анхдагч | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Талст бүтэц | бие-төвтэй куб (бтк) (cI2) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Торны тогтмол |  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Дулааны тэлэлт | 92.6×10−6/K (20 °C)[3] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Дулаан дамжуулалт | 35.9 Вт/(м⋅K) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Цахилгаан эсэргүүцэл | 205 nΩ⋅м (20 °C) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Соронзон чанар | парасоронзон[6] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Юнгийн модуль | 1.7 ГПа | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Эзлэхүүний модуль | 1.6 ГПа | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Моосын хатуулаг | 0.2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Бринеллийн хатуулаг | 0.14 МПа | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| CAS дугаар | 7440-46-2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Түүх | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Нэрийн үүсэл | Спектрийн өнгөнөөс нь Латин caesius 'цэнхэр саарал' гэсэн үгнээс | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Нээсэн | Густав Кирхоф болон Роберт Бунзен (1860) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Анх ялгасан | Карл Сеттерберг (1882) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Хамгийн тогвортой изотопууд | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Цези нь химийн элемент бөгөөд түүнийг Cs гэсэн химийн элементийн тэмдэгээр тэмдэглэх ба атомын дугаар нь 55 байна. Үелэх системийн 1-р бүлэгт багтах ба шүлтийн металлд хамаарна.
Цахим холбоос
[засварлах | кодоор засварлах] |
Wiktionary: Цези – Энэ үгийг тайлбар толиос харна уу |
Commons: Цези – Викимедиа дуу дүрсний санЭшлэл
[засварлах | кодоор засварлах]- ↑ "Стандарт атомын жин: Цези". CIAAW. 2013.
- ↑ Прохаска, Томас; Иргер, Йоханна; Бенефилд, Жаклин; Бөхлке, Жон К.; Чессон, Лесли А.; Коплен, Тайлер Б.; Дин, Типин; Данн, Филип Ж. Х.; Грёнинг, Манфред; Холден, Норман Э.; Мейжер, Харро А. Ж. (2022-05-04). "Элементүүдийн стандарт атомын жин 2021 (IUPAC Техникийн тайлан)". Pure and Applied Chemistry (Англи хэлээр). doi:10.1515/pac-2019-0603. ISSN 1365-3075.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 Арбластер, Жон В. (2018). Элементүүдийн кристаллографийн шинж чанарын сонгосон утгууд. Материалын Парк, Охайо: ASM International. ISBN 978-1-62708-155-9.
- ↑ Загвар:RubberBible92nd
- ↑ Dye, J. L. (1979). "Compounds of Alkali Metal Anions". Angewandte Chemie International Edition. 18 (8): 587–598. doi:10.1002/anie.197905871.
- ↑ "Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds". Хими, физикийн гарын авлага (PDF) (87-р хэвлэл). CRC press. ISBN 0-8493-0487-3. Татаж авсан: 2010-09-26.
- ↑ Кондев, Ф. Г.; Ван, М.; Хуан, В. Ж.; Наими, С.; Ауди, Г. (2021). "The NUBASE2020 evaluation of nuclear properties" (PDF). Chinese Physics C. 45 (3): 030001. doi:10.1088/1674-1137/abddae.