Неодим

Шинж чанар
Ерөнхий
Нэр, тэмдэг, атомын дугаар Неодим, Nd, 60
Цуваа Лантаноид
Бүлэг, үе, блок La, 6, f
Гадаад байдал мөнгөлөг цагаан, шаргал туяатай
CAS дугаар 7440-00-8
Дэлхийн гадаргад эзлэх хэмжээ 22 ppm[1]
Атомын шинж чанар [2]
Атом масс 144,242(3)[3] u
Атомын радиус (тооцоолсон) 185 (206) пм
Ковалент радиус 201 пм
Электрон бүтэц [Xe] 4f4 6s2
1. Ионжилтын энерги 533,1 кЖ/моль
2. Ионжилтын энерги 1040 кЖ/моль
3. Ионжилтын энерги 2130 кЖ/моль
Физикийн шинж чанар [2]
Бодисын төлөв хатуу
Талст бүтэц гексагональ
Нягт 7,003 г/см3 (25 °C)[4]
Соронзон чанар парасоронзон (Χm = 3,6 · 10−3)[5]
Хайлах цэг 1297 K (1024 °C)
Буцлах цэг 3303 K[6] (3030 °C)
Молийн эзлэхүүн 20,59 · 10−6 м3/моль
Ууршилтын дулаан 289 кЖ/моль[6]
Хайлах дулаан 7,1 кЖ/моль
Дууны хурд 2330 м/сек 293,15 K-д
Хувийн дулаан шингээлт 190 Ж/(кг · К)
Цахилгаан дамжуулалт 1,56 · 106 A/(В · м)
Дулаан дамжуулалт 17 Вт/(м · К)
Химийн шинж чанар [2]
Исэлдэлтийн төлөв байдал 2, 3 , 4
Хэвийн потенциал −2,32 В
(Nd3+ + 3 e → Nd)
Цахилгаан сөрөг чанар 1,14 (Паулын скала)
Изотопууд
Изотоп ИХ t1/2 ЗТ ЗЭэВ) ЗБ
142Nd 27,13 % тогтвортой
143Nd 12,18 % тогтвортой
144Nd 23,8 % 2,29 · 1015 a α 1,905 140Ce
145Nd 8,3 % тогтвортой
146Nd 17,19 % тогтвортой
147Nd {син.} 10,98 d β 0,896 147Pm
148Nd 5,76 % тогтвортой
149Nd {син.} 1,728 h β 1,691 149Pm
150Nd 5,64 % 1,1 · 1019 a ββ 3,367 150Sm
Өөр бусад изотопуудыг үзэх: Изотопуудын жагсаалт
ЦСР-шинж чанар
  I квантын тоо γ
рад·Тл−1·сек−1
Er (1H) fL
B = 4,7 Тл
МГц-ээр
143Nd 7/2 −1,457 · 107 5,45
145Nd 7/2 −0,898 · 107 3,36
Аюулгүй байдлын заавар
GHS-Аюулын тэмдэг: [7]

Нунтаг

02 – Хөнгөн-/Туйлын шатамхай

Аюултай

АТ-фразын жагсаалт H: 228​‐​260
P: 210​‐​231+232​‐​280​‐​370+378​‐​402+404​‐​501 [7]
Боломжит ба хэрэглэх байдлыг харгалзан аль болох СИ-системийн нэгжүүдийг хэрэглэсэн болно.
Хэрэв ямар нэгэн тайлбар байхгүй бол дээр өгөгдсөн утгууд хэвийн нөхцлийн утгууд болно.

Неодим (Англи: Neodymium) дэс дугаар 60, Nd тэмдэглэгээтэй химийн элемент юм. Үелэх системийн лантаноидын бүлэгт байдаг учраас газрын ховор металлд тооцогдоно. Энэхүү элементийн нэр нь грек хэлний νέος неос ‚шинэ‘ ба δίδυμος дидимос ‚ихэр‘ (Лантаны ихэр гэдэг утгаар хэрэглэсэн) гэсэн үгнүүдээс гаралтай.

Цахим холбоос[засварлах | кодоор засварлах]

 Commons: Neodymium – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан
Wiktionary
Wiktionary
Wiktionary: Неодим – Энэ үгийг тайлбар толиос харна уу

Эшлэл[засварлах | кодоор засварлах]

  1. Harry H. Binder: Lexikon der chemischen Elemente. S. Hirzel Verlag, Stuttgart 1999, ISBN 3-7776-0736-3.
  2. Die Werte für die Eigenschaften (Infobox) sind, wenn nicht anders angegeben, aus www.webelements.com (Neodym) entnommen.
  3. CIAAW, Standard Atomic Weights Revised 2013.
  4. N. N. Greenwood, A. Earnshaw: Chemie der Elemente. 1. Auflage. VCH, Weinheim 1988, ISBN 3-527-26169-9, S. 1579.
  5. Robert C. Weast (Hrsg.): CRC Handbook of Chemistry and Physics. CRC (Chemical Rubber Publishing Company), Boca Raton 1990, ISBN 0-8493-0470-9, S. E-129 bis E-145. Werte dort sind auf g/mol bezogen und in cgs-Einheiten angegeben. Der hier angegebene Wert ist der daraus berechnete maßeinheitslose SI-Wert.
  6. 6.0 6.1 Yiming Zhang, Julian R. G. Evans, Shoufeng Yang: Corrected Values for Boiling Points and Enthalpies of Vaporization of Elements in Handbooks. In: Journal of Chemical & Engineering Data. 56, 2011, S. 328–337; doi:10.1021/je1011086.
  7. 7.0 7.1 Eintrag zu Neodym, Pulver in der GESTIS-Stoffdatenbank des IFA, abgerufen am 26. April 2017 (JavaScript erforderlich).