Тули

Тули, ₆₉Tm
Тули
Дуудлага	/ˈtʰʊɮi/
Гадаад байдал	мөнгөлөг саарал
Стандарт атомын жин Ar°(Tm)
	168.934219±0.000005; 168.93±0.01 (товчлогдсон);
Үелэх систем дэх Тули
	эрби ← тули → иттерби
Атомын дугаар (Z)	69
Бүлэг	f-блокийн бүлгүүд (дугааргүй)
Үе	6-р үе
Блок	f-блок
Электрон байгуулалт	[Xe] 4f13 6s2
Давхарга бүрт	2, 8, 18, 31, 8, 2
Физик шинж чанарууд
Төлөв	хатуу
Хайлах температур	1818 K (1545 °C, 2813 °F)
Буцлах температур	2223 K (1950 °C, 3542 °F)
Нягт (20° C)	9.320 г/см3
шингэн үед (х.т.)	8.56 г/см3
Хайлах энтальп	16.84 кЖ/моль
Уурших энтальп	191 кЖ/моль
Хувийн дулаан шингээлт	27.03 Ж/(моль·K)
Атомын шинж чанар
Исэлдэлтийн зэрэг	нийтлэг: +3; 0, +1, +2
Цахилгаан сөрөг чанар	Полингийн шаталбар: 1.25
Ионжилтын энерги	1-р: 596.7 кЖ/моль ; 2-р: 1160 кЖ/моль ; 3-р: 2285 кЖ/моль ; ;
Атомын радиус	эмпирик: 176 пм
Ковалент радиус	190±10 пм
	Спектрийн хүрээ дэх өнгөт шугамуудтули элементийн спектрийн шугам
Бусад шинж чанарууд
Байгалийн тархац	анхдагч
Талст бүтэц	гексагонал нягт бүтэцтэй (гнб) (hP2)
Торны тогтмолууд	a = 353.77 пм; c = 555.39 пм (20 °C)
Дулааны тэлэлт	poly: 13.3 µм/(м⋅K) (ө.т.)
Дулаан дамжуулалт	16.9 Вт/(м⋅K)
Цахилгаан эсэргүүцэл	poly: 676 nΩ⋅м (ө.т.)
Соронзон чанар	парасоронзон (300 K)
Моляр соронзон мэдрэмж	+25500×10−6 см3/моль (291 K)
Юнгийн модуль	74.0 ГПа
Хөдөлгөх модуль	30.5 ГПа
Эзлэхүүний модуль	44.5 ГПа
Пуассоны коэффициент	0.213
Викерсийн хатуулаг	470–650 МПа
Бринеллийн хатуулаг	470–900 МПа
CAS дугаар	7440-30-4
Түүх
Нэрийн үүсэл	Скандинавын домогт бүс болох Тулегийн нэрээр
Нээсэн	Пер Теодор Клеве (1879)
Анх ялгасан	Вильгельм Клемм, Хайнрих Боммер (1936)
Хамгийн тогвортой изотопууд ү; з;
	Ангилал: Тули; үзэх · хэлэлцэх · засах \| эх сурвалж

Тули (Англи: Tulium; ) нь дэс дугаар 69, Tm тэмдэглэгээтэй химийн элемент. Үелэх системд лантаноидын бүлэгт байрлах учир газрын ховор металлд тооцогдоно.

Түүх

Тулийн нээлт нь гадолинитийг задлан түүнээс тусгаарлан авч болох элементүүдийг нарийвчлан судалсан судалгааны үр дүн юм.

Цахим холбоос

Wiktionary

Wiktionary: Тули – Энэ үгийг тайлбар толиос харна уу

Commons: Тули – Викимедиа дуу дүрсний сан

Эшлэл

↑ "Стандарт атомын жин: Тули". CIAAW. 2021.
↑ Прохаска, Томас; Иргер, Йоханна; Бенефилд, Жаклин; Бөхлке, Жон К.; Чессон, Лесли А.; Коплен, Тайлер Б.; Дин, Типин; Данн, Филип Ж. Х.; Грёнинг, Манфред; Холден, Норман Э.; Мейжер, Харро А. Ж. (2022-05-04). "Элементүүдийн стандарт атомын жин 2021 (IUPAC Техникийн тайлан)". Pure and Applied Chemistry (Англи хэлээр). doi:10.1515/pac-2019-0603. ISSN 1365-3075.
↑ ^3.0 ^3.1 Арбластер, Жон В. (2018). Элементүүдийн кристаллографийн шинж чанарын сонгосон утгууд. Материалын Парк, Охайо: ASM International. ISBN 978-1-62708-155-9.
↑ Yttrium and all lanthanides except Ce and Pm have been observed in the oxidation state 0 in bis(1,3,5-tri-t-butylbenzene) complexes, see Cloke, F. Geoffrey N. (1993). "Zero Oxidation State Compounds of Scandium, Yttrium, and the Lanthanides". Chem. Soc. Rev. 22: 17–24. doi:10.1039/CS9932200017. and Arnold, Polly L.; Petrukhina, Marina A.; Bochenkov, Vladimir E.; Shabatina, Tatyana I.; Zagorskii, Vyacheslav V.; Cloke (2003-12-15). "Arene complexation of Sm, Eu, Tm and Yb atoms: a variable temperature spectroscopic investigation". Journal of Organometallic Chemistry. 688 (1–2): 49–55. doi:10.1016/j.jorganchem.2003.08.028.
↑ La(I), Pr(I), Tb(I), Tm(I), and Yb(I) have been observed in MB₈⁻ clusters; see Li, Wan-Lu; Chen, Teng-Teng; Chen, Wei-Jia; Li, Jun; Wang, Lai-Sheng (2021). "Monovalent lanthanide(I) in borozene complexes". Nature Communications. 12 (1): 6467. Bibcode:2021NatCo..12.6467L. doi:10.1038/s41467-021-26785-9. PMC 8578558. PMID 34753931.
↑ Гринвуд, Норман Н.; Эрншоу, Алан (1997). Элементүүдийн хими (2-р хэвлэл). Butterworth-Heinemann. х. 28. doi:10.1016/C2009-0-30414-6. ISBN 978-0-08-037941-8.
↑ Вэст, Роберт (1984). CRC, Хими, физикийн гарын авлага. Бока Ратон, Флорида: Chemical Rubber Company Publishing. х. E110. ISBN 0-8493-0464-4.
↑ Кондев, Ф. Г.; Ван, М.; Хуан, В. Ж.; Наими, С.; Ауди, Г. (2021). "The NUBASE2020 evaluation of nuclear properties" (PDF). Chinese Physics C. 45 (3): 030001. doi:10.1088/1674-1137/abddae.

[CIAAWтули-1] "Стандарт атомын жин: Тули". CIAAW. 2021.

[CIAAW2021-2] Прохаска, Томас; Иргер, Йоханна; Бенефилд, Жаклин; Бөхлке, Жон К.; Чессон, Лесли А.; Коплен, Тайлер Б.; Дин, Типин; Данн, Филип Ж. Х.; Грёнинг, Манфред; Холден, Норман Э.; Мейжер, Харро А. Ж. (2022-05-04). "Элементүүдийн стандарт атомын жин 2021 (IUPAC Техникийн тайлан)". Pure and Applied Chemistry (Англи хэлээр). doi:10.1515/pac-2019-0603. ISSN 1365-3075.

[Arblaster_2018-3] 3.0 ^3.1 Арбластер, Жон В. (2018). Элементүүдийн кристаллографийн шинж чанарын сонгосон утгууд. Материалын Парк, Охайо: ASM International. ISBN 978-1-62708-155-9.

[Cloke1993-4] Yttrium and all lanthanides except Ce and Pm have been observed in the oxidation state 0 in bis(1,3,5-tri-t-butylbenzene) complexes, see Cloke, F. Geoffrey N. (1993). "Zero Oxidation State Compounds of Scandium, Yttrium, and the Lanthanides". Chem. Soc. Rev. 22: 17–24. doi:10.1039/CS9932200017. and Arnold, Polly L.; Petrukhina, Marina A.; Bochenkov, Vladimir E.; Shabatina, Tatyana I.; Zagorskii, Vyacheslav V.; Cloke (2003-12-15). "Arene complexation of Sm, Eu, Tm and Yb atoms: a variable temperature spectroscopic investigation". Journal of Organometallic Chemistry. 688 (1–2): 49–55. doi:10.1016/j.jorganchem.2003.08.028.

[LnI-5] La(I), Pr(I), Tb(I), Tm(I), and Yb(I) have been observed in MB₈⁻ clusters; see Li, Wan-Lu; Chen, Teng-Teng; Chen, Wei-Jia; Li, Jun; Wang, Lai-Sheng (2021). "Monovalent lanthanide(I) in borozene complexes". Nature Communications. 12 (1): 6467. Bibcode:2021NatCo..12.6467L. doi:10.1038/s41467-021-26785-9. PMC 8578558. PMID 34753931.

[GE28-6] Гринвуд, Норман Н.; Эрншоу, Алан (1997). Элементүүдийн хими (2-р хэвлэл). Butterworth-Heinemann. х. 28. doi:10.1016/C2009-0-30414-6. ISBN 978-0-08-037941-8.

[7] Вэст, Роберт (1984). CRC, Хими, физикийн гарын авлага. Бока Ратон, Флорида: Chemical Rubber Company Publishing. х. E110. ISBN 0-8493-0464-4.

[NUBASE2020-8] Кондев, Ф. Г.; Ван, М.; Хуан, В. Ж.; Наими, С.; Ауди, Г. (2021). "The NUBASE2020 evaluation of nuclear properties" (PDF). Chinese Physics C. 45 (3): 030001. doi:10.1088/1674-1137/abddae.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]