Галли

Шинж чанар

'
Ерөнхий
Нэр, тэмдэг, атомын дугаар Галли, Ga, 31
Цуваа Металл
Бүлэг, үе, блок 13, 4, p
Гадаад байдал мөнгөлөг цагаан
CAS дугаар 7440-55-3
Дэлхийн гадаргад эзлэх хэмжээ 14 ppm[1]
Атомын шинж чанар [2]
Атом масс 69,723(1)[3] u
Атомын радиус (тооцоолсон) 130 (136) пм
Ковалент радиус 122 пм
Ван дер Ваальсын радиус 187 пм
Электрон бүтэц [Ar] 3d10 4s2 4p1
1. Ионжилтын энерги 578,8 кЖ/моль
2. Ионжилтын энерги 1979,3 кЖ/моль
3. Ионжилтын энерги 2963 кЖ/моль
Физикийн шинж чанар [2]
Бодисын төлөв хатуу
Талстын полиморфизм долоо
Нягт 5,904 г/см3
Моосын хатуулаг 1,5
Соронзон чанар Дисоронзон (Χm = −2,3 · 10−5)[4]
Хайлах цэг 302,91 K (29,76 °C)
Буцлах цэг 2673 K[5] (2400 °C)
Молийн эзлэхүүн 11,80 · 10−6 м3/моль
Ууршилтын дулаан 256 кЖ/моль[5]
Хайлах дулаан 5,59 кЖ/моль
Дууны хурд 2740 м/сек 293,15 K-д
Хувийн дулаан шингээлт 371[1] Ж/(кг · К)
Цахилгаан дамжуулалт ≈ 7,14 · 106 A/(В · м)
Дулаан дамжуулалт 29 Вт/(м · К)
Химийн шинж чанар [2]
Исэлдэлтийн төлөв байдал 3
Хэвийн потенциал −0,53 В (Ga3+ + 3 e → Ga)
Цахилгаан сөрөг чанар 1,81 (Паулын скала)
Изотопууд
Изотоп ИХ t1/2 ЗТ ЗЭэВ) ЗБ
67Ga {син.} 3,2612 d ε 1,00 67Zn
68Ga {син.} 67,629 мин β+, ε 2,921 68Zn
69Ga 60,1 % тогтвортой
70Ga {син.} 21,14 мин β 1,656 70Ge
71Ga 39,9 % тогтвортой
72Ga {син.} 14,10 h β 4,001 72Ge
73Ga {син.} 4,86 h β 1,593 73Ge
Өөр бусад изотопуудыг үзэх: Изотопуудын жагсаалт
Аюулгүй байдлын заавар
GHS-Аюулын тэмдэг: [6]
05 – Идэмхий бодис

Аюултай

АТ-фразын жагсаалт H: 290​‐​314
P: 280​‐​234​‐​303+361+353​‐​301+330+331​‐​305+351+338​‐​309+311 [6]
Боломжит ба хэрэглэх байдлыг харгалзан аль болох СИ-системийн нэгжүүдийг хэрэглэсэн болно.
Хэрэв ямар нэгэн тайлбар байхгүй бол дээр өгөгдсөн утгууд хэвийн нөхцлийн утгууд болно.


Галли нь Ga химийн тэмдэг, 31 атомын дугаар бүхий химийн элемент. Элемент галли байгальд дангаар оршдоггүй, харин Ga(III) ул мөр төдий цайрын хүдрүүд ба бокситэд агуулагддаг. Галли нь хөнгөн, мөнгөлөг металл ба элемент галли нь бутрамхай хатуу боловч, 29.76 °C (85.57 °F)-д хайлдаг (тасалгааны температураас бага зэрэг их). Галлигийн хайлах температурыг эталон цэг болгон ашигладаг. Галинстан (68.5% галии, 21.5% инди, 10% цагаан тугалгаас тогтох хайлш) нь −19 °C (−2 °F) хайлах температуртай ба энэ нь усны хөлдөх температураас ч бага юм. 1875 онд нээгдсэнээс хойш, галлийг нам температурын хайлшуудыг хийхэд ашиглаж ирсэн. Галли мөн хагас дамжуулагчийн (допант) үйлдвэрлэлд ашиглагддаг.

Цахим холбоос[засварлах | кодоор засварлах]

Wiktionary
Wiktionary
Wiktionary: Галли – Энэ үгийг тайлбар толиос харна уу
 Commons: Галли – Викимедиа дуу дүрсний сан

Эшлэл[засварлах | кодоор засварлах]

  1. 1.0 1.1 Harry H. Binder: Lexikon der chemischen Elemente. S. Hirzel Verlag, Stuttgart 1999, ISBN 3-7776-0736-3.
  2. Die Werte für die Eigenschaften (Infobox) sind, wenn nicht anders angegeben, aus www.webelements.com (Gallium) entnommen.
  3. CIAAW, Standard Atomic Weights Revised 2013.
  4. David R. Lide (Hrsg.): CRC Handbook of Chemistry and Physics. 90. Auflage. (Internet-Version: 2010), CRC Press/Taylor and Francis, Boca Raton, FL, Properties of the Elements and Inorganic Compounds, S. 4-142 – 4-147. Die Werte dort sind auf g/mol bezogen und in cgs-Einheiten angegeben. Der hier angegebene Wert ist der daraus berechnete maßeinheitslose SI-Wert.
  5. 5.0 5.1 Yiming Zhang, Julian R. G. Evans, Shoufeng Yang: Corrected Values for Boiling Points and Enthalpies of Vaporization of Elements in Handbooks. In: Journal of Chemical & Engineering Data. 56, 2011, S. 328–337, doi:10.1021/je1011086.
  6. 6.0 6.1 Eintrag zu Gallium in der GESTIS-Stoffdatenbank des IFA, abgerufen am 30. April 2017 (JavaScript erforderlich).