Jump to content

Бор (химийн элемент)

Холбоос засах
Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
Шинж чанар
Ерөнхий
Нэр, тэмдэг, атомын дугаар Бор, B, 5
Цуваа Металлоид
Бүлэг, үе, блок 13, 2, p
Гадаад байдал хар
CAS дугаар 7440-42-8
Дэлхийн гадаргад эзлэх хэмжээ 16 ppm[1]
Атомын шинж чанар [2]
Атом масс 10,81 (10,806 – 10,821)[3][4] u
Атомын радиус (тооцоолсон) 85 (84) пм
Ковалент радиус 82 пм
Ван дер Ваальсын радиус 192[5] пм
Электрон бүтэц [He] 2s2 2p1
Гаралтын ажил 4,45 эВ[6]
1. Ионжилтын энерги 800,6 кЖ/моль
2. Ионжилтын энерги 2427,1 кЖ/моль
3. Ионжилтын энерги 3659,7 кЖ/моль
Физикийн шинж чанар [2]
Бодисын төлөв хатуу
Талст бүтэц Ромбоэдр
Нягт 2,460 г/см3
Моосын хатуулаг 9,3
Соронзон чанар Дисоронзон (Χm = −1,9 · 10−5)[7]
Хайлах цэг 2349 K (2076 °C)
Буцлах цэг 4203 K[8] (3930 °C)
Молийн эзлэхүүн 4,39 · 10−6 м3/моль
Ууршилтын дулаан 508 кЖ/моль[8]
Хайлах дулаан 50 кЖ/моль
Дууны хурд 16.200 м/сек 293,15 K-д
Хувийн дулаан шингээлт 1260[1] Ж/(кг · К)
Цахилгаан дамжуулалт 1,0 · 10−4 A/(В · м)
Дулаан дамжуулалт 27 Вт/(м · К)
Химийн шинж чанар [2]
Исэлдэлтийн төлөв байдал 3
Оксид (суурь) B2O3 (бага зэрэг хүчиллэг)
Цахилгаан сөрөг чанар 2,04 (Паулын скала)
Изотопууд
Изотоп ИХ t1/2 ЗТ ЗЭ (МэВ) ЗБ
8B {син.} 770 мсек ε 17,979 8Be
9B {син.} 8,465 · 10−19 сек p 0,185 8Be
10B 19,9 % тогтвортой
11B 80,1 % тогтвортой
12B {син.} 20,20 мсек β− 13,369 12C
13B {син.} 17,36 мсек β− 13,437 13C
Өөр бусад изотопуудыг үзэх: Изотопуудын жагсаалт
ЦСР-шинж чанар
  I квантын тоо γ
рад·Тл−1·сек−1 		Er (1H) fL
B = 4,7 Тл
МГц-ээр
10B 3 [9] 0+2,875 · 107 [9] 0,020 021,5 [9]
11B 3/2 [9] 0+8,584 · 107 [9] 0,165 064,2 [9]
Аюулгүй байдлын заавар
GHS-Аюулын тэмдэг: [10]
Дүрсэн тэмдэглэгээ байхгүй
АТ-фразын жагсаалт H: АТ-фраз байхгүй
P: АТ-фраз байхгүй [10]
Боломжит ба хэрэглэх байдлыг харгалзан аль болох СИ-системийн нэгжүүдийг хэрэглэсэн болно.
Хэрэв ямар нэгэн тайлбар байхгүй бол дээр өгөгдсөн утгууд хэвийн нөхцлийн утгууд болно.

Бор нь химийн элемент бөгөөд түүнийг тэмдэглэх олон улсын химийн тэмдэг "B", атомын дугаар нь 5 юм. Үелэх системийн 3-р үндсэн бүлэг буюу өөрөөр үелэх системийн 13-р бүлэг, борын бүлэг, мөн түүнчлэн 2-р үеийн элемент юм. Энэхүү ховор хагас металл нь хүчилтөрөгчийн нэгдлээр борын оксид болон кермит-д ихээр хуримтлагдан байгальд оршино.

Цахим холбоос

[засварлах | кодоор засварлах]
Wiktionary
Wiktionary
 Wiktionary: Бор (химийн элемент) – Энэ үгийг тайлбар толиос харна уу
 Commons: Бор – Викимедиа дуу дүрсний сан

Эшлэл

[засварлах | кодоор засварлах]
  1. ↑ 1.0 1.1 Harry H. Binder: Lexikon der chemischen Elemente. S. Hirzel Verlag, Stuttgart 1999, ISBN 3-7776-0736-3.
  2. ↑ Die Werte für die Eigenschaften (Infobox) sind, wenn nicht anders angegeben, aus www.webelements.com (Bor) entnommen.
  3. ↑ Angegeben ist der von der IUPAC empfohlene Standardwert, da die Isotopenzusammensetzung dieses Elements örtlich schwanken kann, ergibt sich für das mittlere Atomgewicht der in Klammern angegebene Massenbereich. Siehe: Michael E. Wieser, Tyler B. Coplen: Atomic weights of the elements 2009 (IUPAC Technical Report). In: Pure and Applied Chemistry. 2010, S. 1, doi:10.1351/PAC-REP-10-09-14.
  4. ↑ IUPAC, Standard Atomic Weights Revised 2013.
  5. ↑ Manjeera Mantina, Adam C. Chamberlin, Rosendo Valero, Christopher J. Cramer, Donald G. Truhlar: Consistent van der Waals Radii for the Whole Main Group. In: J. Phys. Chem. A. 113, 2009, S. 5806–5812, doi:10.1021/jp8111556.
  6. ↑ Ludwig Bergmann, Clemens Schaefer, Rainer Kassing: Lehrbuch der Experimentalphysik. Band 6: Festkörper. 2. Auflage. Walter de Gruyter, 2005, ISBN 3-11-017485-5, S. 361.
  7. ↑ David R. Lide (Hrsg.): CRC Handbook of Chemistry and Physics. 90. Auflage. (Internet-Version: 2010), CRC Press/Taylor and Francis, Boca Raton, FL, Properties of the Elements and Inorganic Compounds, S. 4-142 – 4-147. Die Werte dort sind auf g/mol bezogen und in cgs-Einheiten angegeben. Der hier angegebene Wert ist der daraus berechnete maßeinheitslose SI-Wert.
  8. ↑ 8.0 8.1 Yiming Zhang, Julian R. G. Evans, Shoufeng Yang: Corrected Values for Boiling Points and Enthalpies of Vaporization of Elements in Handbooks. In: Journal of Chemical & Engineering Data. 56, 2011, S. 328–337, doi:10.1021/je1011086.
  9. ↑ 9.0 9.1 9.2 9.3 9.4 9.5 M. Hesse, H. Meier, B. Zeeh: Spektroskopische Methoden in der organischen Chemie. Thieme Verlag, 2002.
  10. ↑ 10.0 10.1 Eintrag zu Bor in der GESTIS-Stoffdatenbank des IFA, abgerufen am 30. April 2017 (JavaScript erforderlich).
"https://mn.wikipedia.org/w/index.php?title=Бор_(химийн_элемент)&oldid=700107"-с авсан